HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo hứng thú và khơi gợi những hiểu biết đã có của HS để dẫn dắt vào bài học mới.

b. Cách thức thực hiện:

- GV tổ chức cho HS nghe nhạc, xem video clip và hát theo bài hát Trái Đất này là của chúng mình của nhạc sĩ Trương Quang Lục.

https://www.youtube.com/watch?v=Nlqm8qXOwCM

- GV dẫn dắt vào bài học.

B. HOẠT ĐỘNG KHÁM PHÁ KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Quan sát quả địa cầu

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Nhận biết ban đầu về hình dạng Trái Đất qua quả địa cầu.

- Chỉ được cực Bắc, cực Nam, đường Xích đạo, bán cầu Bắc, bán cầu Nam và các đới khí hậu trên quả địa cầu.

b. Cách thức thực hiện:

Bước 1: Làm việc cả lớp

- GV giới thiệu quả địa cầu: Để nghiên cứu và hình dung được về Trái Đất, người ta làm ra mô hình Trái Đất và đặt tên là quả địa cầu, trên đó mô tả bề mặt Trái Đất.

- GV đặt câu hỏi: Quả địa cầu có dạng hình gì?

- GV gọi một HS trả lời, một HS khác nhận xét câu trả lời của bạn.

- GV đặt tiếp câu hỏi: Vậy các em hãy cho biết Trái Đất có dạng hình gì?

- GV gọi HS trả lời, chốt kiến thức.

Bước 2: Làm việc cả lớp

- GV yêu cầu HS quan sát hình ở SGK tr.112 (hoặc GV treo lên bảng hình vẽ quả địa cầu) để nhận biết vị trí của cực Bắc, cực Nam, đường Xích đạo, bán cầu Bắc, bán cầu Nam.

- GV gọi 2 HS lần lượt lên bảng chỉ vị trí cực Bắc, cực Nam, đường Xích đạo, bán cầu Bắc, bán cầu Nam.

- GV nhận xét, biểu dương HS.

Bước 3: Làm việc nhóm

- GV yêu cầu mỗi nhóm HS tìm và chỉ trên quả địa cầu vị trí cực Bắc, cực Nam, đường Xích đạo, bán cầu Bắc, bán cầu Nam.

- GV quan cực sát các nhóm làm việc, sau đó gọi đại diện một nhóm lên chỉ trên quả Bắc, cực Nam, đường Xích đạo, bán cầu Bắc, bán cầu Nam.

Hoạt động 2: Tìm hiểu về các đới khí hậu

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS chỉ được vị trí của 5 đới khí hậu của Trái Đất trên quả địa cầu.

b. Cách thức thực hiện:

Bước 1: Làm việc cả lớp

- GV yêu cầu HS quan sát sơ đồ các đới khí hậu ở SGK tr.113 hoặc quan sát tranh vẽ sơ đồ các đới khí hậu đã treo trên bảng.

- GV gọi hai HS lần lượt lên bảng chỉ và nói tên vị trí các đới khí hậu trên sơ đồ.

- GV yêu cầu HS trả lời hai câu hỏi:

+ Trên Trái Đất có mấy đới khí hậu? Đó là những đới khí hậu nào?

+ Em có nhận xét gì về vị trí của các đới khí hậu trên Trái Đất?

- GV mời hai HS lên bảng trả lời câu hỏi, các HS khác nhận xét.

- GV có thể mở rộng kiến thức bằng cách đặt thêm câu hỏi: “Em nào có thể suy đoán được đặc điểm của ba đới khí hậu: đới nóng, đới lạnh và đới ôn hoà không?”

- GV yêu cầu một số HS trả lời, nhận xét và chốt kiến thức.

GV có thể mở rộng thêm: Việt Nam nằm ở đới nóng.

Bước 2: Làm việc nhóm

- GV phát cho mỗi HS một quả địa cầu, yêu cầu HS tìm vị trí các đới khí hậu.

- GV lưu ý HS:

+ Các đường nét đứt trên quả địa cầu là các đường chỉ ranh giới các đới khí hậu.

+ Các đới khí hậu chạy vòng quanh quả địa cầu.

+ Có thể lấy bút dạ màu để đánh dấu vị trí các đới khí hậu tìm được.

- GV nêu câu hỏi: “Có nhóm nào chưa tìm ra vị trí của các đới khí hậu trên quả địa cầu không?”.

- GV gọi một HS đọc nội dung mục kiến thức cốt lõi ở SGK.113.

Hoạt động 3: Tìm hiểu về các hoạt động tiêu biểu của con người ở từng đới khí hậu.

 a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được một số hoạt động tiêu biểu của con người ở từng đới khí hậu.

b. Cách thức thực hiện:

Bước 1: Làm việc nhóm 4

- GV yêu cầu các nhóm quan sát các hình 1 – 8 ở SGK tr.114, 115 và nói về hoạt động của người dân ở các đới khí hậu.

Bước 2: Làm việc cả lớp

- GV treo tranh vẽ các hình 1 – 8 ở SGK tr.114, 115 lên bảng, gọi đại diện các nhóm lên trình bày.

- GV có thể mở rộng kiến thức bằng cách đưa ra câu hỏi: Qua hoạt động của người dân ở các đới khí hậu, các em hãy cho biết đặc điểm của từng đới khí hậu.

- GV có thể cung cấp thông tin mở rộng: Việt Nam nằm ở đới nóng. Từ đó có thể đặt câu hỏi liên hệ: Hãy kể một số hoạt động tiêu biểu của người dân Việt Nam.

C. LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG

Hoạt động 4: Xác định vị trí các đới khí hậu trên sơ đồ

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS luyện tập và vận dụng những kiến thức đã học về đới khí hậu: tên đới và vị trí của đới khí hậu trên Trái Đất.

b. Cách thức thực hiện:

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân.

- GV phát cho mỗi HS hình vẽ trên giấy khổ nhỏ:

+ Bước 1: Chuẩn bị: HS nhận tờ giấy có hình sơ đồ các đới khí hậu và chuẩn bị bút màu hoặc sáp màu.

+ Bước 2: Thực hiện HS viết tên các đới vào đúng vị trí rồi tô màu.

- Chú ý: Trong lúc thực hành, HS không được mở SGK. Làm xong HS nộp bài cho GV.

* Củng cố, dặn dò và đánh giá

- GV y/c HS nhắc lại kiến thức vừa học

- GV hướng dẫn HS chuẩn bị tranh cho tiết học sau.

- GV nhận xét quá trình học tập của HS, đánh giá kết quả đạt được và nhấn mạnh trọng tâm bài.

- HS lắng nghe bài hát.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS trả lời: quả địa cầu có hình tròn.

- HS trả lời: Trái Đất có dạng hình cầu.

- HS quan sát hình SGK tr.112.

- HS chỉ các vị trí cực Bắc, cực Nam, đường Xích đạo, bán cầu Bắc, bán cầu Nam.

- HS quan sát quả địa cầu và thực hiện nhiệm vụ.

- Đại diện HS báo cáo kết quả trước lớp, các nhóm khác nhận xét.

- HS quan sát sơ đồ.

- HS thực hiện yêu cầu.

- HS trả lời câu hỏi:

+ Trên Trái Đất có 5 đới khí hậu: 2 đới nóng, 2 đới lạnh và 1 đới ôn hoà.

+ Mỗi bán cầu đều có 3 đới khí hậu: đới nóng, đới ôn hoà và đới lạnh.

- HS trả lời câu hỏi:

+ Đới nóng: hầu như nóng quanh năm.

+ Đới lạnh: rất lạnh, ở hai cực nước đóng băng quanh năm.

+ Đới ôn hoà: có đủ bốn mùa rõ rệt.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS nhận quả địa cầu và thực hành quan sát.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS trả lời theo thực tế.

- HS đọc bài và ghi nhớ.

- HS quan sát hình ảnh.

- HS thảo luận nhóm, trình bày các hoạt động ở các đới khác nhau.

- HS trả lời câu hỏi:

+ Đới nóng: thường nắng nóng quanh năm.

+ Đới lạnh: băng tuyết phủ kín quanh năm.

+ Đới ôn hòa: thuận lợi cho con người sinh sống.

- HS trả lời câu hỏi: Việt Nam nằm ở đới nóng, có các hoạt động tiêu biểu như trồng lúa, thu hái cà phê, tắm biển...

- HS làm việc cá nhân theo hướng dẫn của GV.

- HS lắng nghe, ghi nhớ và thực hiện.