BÀI 5: HỆ QUẢ ĐỊA LÍ CÁC CHUYỂN ĐỘNG CỦA TRÁI ĐẤT(3 tiết)

I. MỤC TIÊU

1. Về kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

-       Phân tích được hệ quả địa lí các chuyển động chính của Trái Đất: chuyển động tự quay (sự luân phiên ngày, đêm, giờ trên Trái Đất); chuyển động quanh Mặt Trời (các mùa trong năm, ngày, đêm dài ngắn theo vĩ độ).

-       Liên hệ được thực tế địa phương về các mùa trong năm và chênh lệch thời gian ngày, đêm.

2. Năng lực

-       Năng lực chung:

·      Tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.

·      Giao tiếp và hợp tác: có thói quen trao đổi, giúp đỡ nhau trong học tập; biết cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ học tập theo sự hướng dẫn của thầy cô.

·      Năng lực ngôn ngữ: rèn luyện sử dụng ngôn ngữ ngắn gọn, dễ hiểu, thể hiện chính xác, phù hợp với từng trường hợp cụ thể.

·      Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, có sáng tạo khi tham gia các hoạt động địa lí.

-       Năng lực riêng: năng lực nhận thức khoa học Địa lí, tìm hiểu và sử dụng công cụ địa lí, vận dung kiến thức và kĩ năng địa lí đã học.

3. Phẩm chất

-       Chăm chỉ học tập và lĩnh hội kiến thức về hệ quả các chuyển động chính củaTrái Đất.

-       Khơi dậy cho HS niềm đam mê tìm hiểu các sự vật, hiện tượng tự nhiên có liên quanđến các chuyển động chính của Trái Đất.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

-       SGK, SGV, SBT Địa lí 10, Giáo án.

-       Bản đồ về các múi giờ, hình ảnh,…

-       Máy chiếu, máy tính, quả Địa cầu, đèn pin, mô hình kết hợp (nếu có),…

2. Đối với học sinh

SGK, tài liệu, dụng cụ học tập (nếu cần) theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Dẫn dắt vào bài học mới.

b. Nội dung: HS vận dụng kiến thức đã học ở lớp 6 để trả lời các câu hỏi có liên quan về các chuyển động chính của Trái Đất.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV sử dụng phương pháp “Nêu vấn đề” nhằm kích thích động cơ học tập và khả năng tư duy của HS để giải quyết câu hỏi:

+ Vì sao hành tinh này là hành tinh duy nhất có sự sống?

+ Trái Đất có mấy chuyển động chính? Đó là những chuyển động nào?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS trao đổi với nhau để trả lời câu hỏi.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Đại diện HS trình bày câu trả lời của mình.

+ Trái đất xoay quanh mặt trời ở khoảng cách được xem là hợp lý nhất nền nhiệt độ trên trái đất không bao giờ quá nóng như Sao Thủy hoặc quá lạnh như Sao Hải Dương; Vùng sinh sống chứa nước tồn tại ở trạng thái chất lỏng, đây được xác định là yếu tố cơ bản nhất để hình thành lên sự sống; Trái đất là nơi có trọng lượng ổn định nhất; Trái đất là hành tinh có vòng quay ổn định nhất trong hệ mặt trời;…

+ Trái Đất có những chuyển động chính như: chuyển động tự quay quanh trục, chuyển động quay quanh Mặt Trời.

- GV mời các HS khác nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét câu trả lời của HS.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Có bao giờ các em tự hỏi vì sao hiện tượngngày và đêm luân phiên nhau trên Trái Đất? Vì saomột số nơi trên Trái Đất lại có bốn mùa xuân, hạ,thu, đông? Tại sao trận bóng đá đang diễn ra tạimột quốc gia này, nhưng các nước trên thế giới lạixem trực tiếp vào các giờ khác nhau? Chúng ta sẽ có câu trả lời cho những câu hỏi này sau khi học xong bài học hôm nay – Bài 5: Hệ quả địa lí các chuyển động của Trái Đất.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất.

1. Sự luân phiên ngày, đêm

a. Mục tiêu: Hiểu và giải thích được hiện tượng ngày – đêm luân phiên trên Trái Đất.

b. Nội dung: HS đọc và quan sát hình ảnh mục 1 phần I (SGK tr.26) để trả lời các câu hỏi liên quan đến chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất của GV.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS.

d. Tổ chức hoạt động: