BÀI 1: MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP BIỂU HIỆN CÁC ĐỐI TƯỢNG ĐỊA LÍ TRÊN BẢN ĐỒ(2 tiết)
I. MỤC TIÊU
1. Về kiến thức
Sau bài học này, HS sẽ: Phân biệt được một số phương pháp biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ: kí hiệu, đường chuyển động, chấm điểm, khoanh vùng, bản đồ - biểu đồ.
2. Năng lực
- Năng lực chung:
· Tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
· Giao tiếp và hợp tác: có thói quen trao đổi, giúp đỡ nhau trong học tập; biết cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ học tập theo sự hướng dẫn của thầy cô.
· Năng lực ngôn ngữ: rèn luyện sử dụng ngôn ngữ ngắn gọn, dễ hiểu, mô tả chính xác, phù hợp với từng trường hợp cụ thể.
· Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, có sáng tạo khi tham gia các hoạt động địa lí.
- Năng lực riêng:
· Năng lực nhận thức khoa học địa lí, tìm hiểu, vận dụng, kiến thức và kĩ năng địa lí đã học.
3. Phẩm chất
Chăm chỉ, có tinh thần tự học, nhiệt tình tham gia hoạt động thảo luận nhóm, hòa nhập và giúp đỡ mọi người trong quá trình học tập.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên
- SGK, SGV, SBT Địa lí, Giáo án.
- Một số loại bản đồ có phương pháp biểu hiện khác nhau,…
- Phiếu học tập, máy tính, máy chiếu (nếu có).
2. Đối với học sinh
SGK, tài liệu, dụng cụ học tập (nếu cần) theo yêu cầu của GV.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: HS biết được một số phương pháp chủ yếu để biểu hiện các đối tượng địa lí trênbản đồ.
b. Nội dung: HS đọc nhanh các để mục trong SGK (tr.9-13), kết hợp hiểu biết của bản thân, kể tên ít nhất 5phương pháp biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ.
c. Sản phẩm học tập: HS kể tên được 5 phương pháp sau: kí hiệu, đường chuyển động, chấm điểm, khoanh vùng, bản đồ - biểu đồ.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV cho HS đọc nhanh các mục trong SGK (tr.9-13) trong vòng 3 phút, sau đó yêu cầu HS: Em hãy kể tên ít nhất 5phương pháp biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS đọc nhanh nội dung SGK, kết hợp với hiểu biết cá nhân, kể tên 5 phương pháp pháp biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ.
- GV cổ vũ, khích lệ HS trong quá trình HS thực hiện nhiệm vụ.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- Kết thúc 3 phút, GV mời ngẫu nhiên một HS trong lớp thực hiện nhiệm vụ.
- GV mời một số HS khác bổ sung câu trả lời.
Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV nhận xét, chuẩn kiến thức.
- GV dẫn dắt HS vào bài học: Bản đồ là hình ảnh thu nhỏ một phần hay toàn bộ bề mặtTrái Đất lên mặt phẳng. Trên bản đồ thể hiện nhiều đối tượngđịa lí khác nhau. Vậy, các đối tượng này được thể hiện trên bản đồbằng những phương pháp nào? Bài học này sẽ hỗ trợ chúng ta đọcbản đố hiệu quả hơn nhờ việc phân biệt được các phương phápbiểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ– Bài 1: Một số phương pháp biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động: Tìm hiểu các phương pháp biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ
a. Mục tiêu:
- Phân biệt được một số phương pháp biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ.
- Hiểu được cách biểu hiện các đối tượng địa lí trên hình 1.2, 1.3, 1.4, 1.5, 1.6 (SGK tr.9-13)
b. Nội dung: HS đọc SGK, kết hợp quan sát các hình 1.2, 1.3, 1.4, 1.5, 1.6 (SGK tr.9-13), thảo luận nhóm để hoànthành sơ đồ tư duy tóm tắt về phương pháp mà nhóm tìm hiểu, gồm: đối tượng đượcbiểu hiện, cách thức biểu hiện và khả năng biểu hiện của phương pháp.
c. Sản phẩm học tập: Sơ đồ tư duy về phương pháp mà nhóm được phân công.
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH | DỰ KIẾN SẢN PHẨM |
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV chia lớp thành 5 nhóm và phân công mỗi nhóm tìm hiểu một phương pháp biểu hiện: + Phương pháp kí hiệu + Phương pháp đường chuyển động + Phương pháp chấm điểm + Phương pháp khoanh vùng + Phương pháp bản đồ - biểu đồ - HS đọc thông tin và quan sát các bản đồ SGK (tr.9-13) và hoàn thành phiếu học tập theo nội dung tìm hiểu của nhóm mình. (Phiếu học tập ở phần Hồ sơ học tập) - Sau khi hoàn thành phiếu bài tập, HS hình thức hóa nội dung trong phiếu bài tập thành sơ đồ tư duy và trình bày trước lớp. Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập - Các nhóm trao đổi, thảo luận và hoàn thành phiếu bài tập. - Các thành viên trong nhóm thống nhất hình thức thể hiện kiến thức dưới dạng sơ đồ tư duy. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - GV mời đại diện nhóm trình bày kết quả thảo luận. - GV mời HS ở các nhóm khác nhận xét, bổ sung. Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập GV đánh giá, nhận xét sản phẩm học tập của HS và chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới. | I. Phương pháp kí hiệu - Biểu hiện các đối tượng địa lí phân bố theo những điểm cụ thể như: các sân bay, các nhà máy điện, các trung tâm công nghiệp, các mỏ khoáng sản, các loại cây trồng,... - Phương thức biểu hiện: đặt các kí hiệu chính xác vào vị trí phân bố của đối tượng trên bản đồ. - Biểu hiện được các vị trí phân bố, số lượng, cấu trúc, chất lượng,… của đối tượng địa lí. II. Phương pháp đường chuyển động - Biểu hiện các chuyển động biểu hiện các đối tượng địa lí di chuyển trong không gian như các loại gió, dòng biển, các luồng di dân, sự trao đổi hàng hoá,... - Phương pháp này thể hiện được hướng di chuyển, khối lượng, tốc độ,... của các đối tượng địa lí trên bản đồ bằng các mũi tên có màu sắc và độ dài, ngắn, dày, mảnh khác nhau. III. Phương pháp chấm điểm - Biểu hiện các đối tượng phân bố không đều trong không gian như: các điểm dân cư, cơ sở chăn nuôi,… bằng các điểm chấm có giá trị nhất định. - Thể hiện được giá trị, số lượng, mức độ phân bố,… của đối tượng địa lí. IV. Phương pháp khoanh vùng - Thể hiện không gian phân bố của các đối tượng địa lí. Ví dụ: vùng phân bố các dân tộc, vùng trồng lúa, vùng chăn nuôi bò,... - Có nhiều cách khác nhau để thể hiện vùng phân bố của đối tượng địa lí như giới hạn vùng phân bố bằng các đường viền, tô màu, chải nét (kẻ vạch), hay bố trí một cách đều đặn các kí hiệu trong phạm vi vùng phân bố,... V. Phương pháp bản đồ - biểu đồ Thể hiện giá trị tống cộng của các đối tượng địa lí trên một đơn vị lãnh thổ; sự phân bố của các đối tượng đó trong không gian bằng cách dùng các dạng biểu đồ khác nhau đặt vào phạm vi của đơn vị lãnh thổ đó. |
Bình luận