BÀI 19. TỪ TRƯỜNG (3 TIẾT)

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức:

·      Nêu được vùng không gian bao quanh một nam châm (hoặc dây dẫn mang dòng điện), mà vật liệu có tính chất từ đặt trong nó chịu tác dụng lực từ, được gọi là từ trường.

·      Nêu được khái niệm từ phổ và tạo được từ phổ bằng mạt sắt và nam châm.

·      Nêu được khái niệm đường sức từ và vẽ được đường sức từ quanh một thanh nam châm.

2. Năng lực

- Năng lực chung:

·      Tự chủ và học tập: Chủ động, tích cực tham gia các hoạt động học tập.

·      Giao tiếp và hợp tác: Tham gia thảo luận, trình bày, diễn đạt các ý tưởng, nội dung theo ngôn ngữ vật lí.

·      Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Đề xuất các ý tưởng, phương án để thảo luận, giải quyết các vấn đề nêu ra trong bài học.

- Năng lực khoa học tự nhiên:

·      Năng lực nhận thức khoa học tự nhiên: Biết được ý nghĩa của từ trường, từ phổ, đường sức từ.

·      Năng lực tìm hiểu thế giới tự nhiên: Tìm hiểu cách xác định từ phổ, đường sức từ của những dạng nam châm khác nhau.

·      Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng các kiến thức đã học để vẽ đường sức từ của các nam châm có hình dạng khác nhau, từ đó xác định các cực và độ mạnh yếu của từ trường tại các điểm khác nhau trong từ trường.

3. Phẩm chất:

·      Tham gia tích cực hoạt động trong lớp cũng như ở nhà.

·      Cẩn thận, trung thực, thực hiện an toàn quy trình làm thí nghiệm.

·      Có niềm say mê, hứng thú, thích tìm tòi, khám phá, đặt câu hỏi.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên:

- SGK, SGV, Giáo án.

- Bộ thí nghiệm thực hành cho nhóm HS gồm:

+ Kim nam châm có thể quay tự do quanh trục thẳng đứng

+ Thanh nam châm đặt trên giá đỡ

+ Tấm nhựa trong

+ Mạt sắt

- Video về thí nghiệm Oersted

- Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với học sinh:

- Sách giáo khoa, SBT, vở ghi

- Đồ dùng học tập

- Đọc trước nội dung bài 19. Từ trường

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS trước khi vào bài học mới.

b. Nội dung: GV nêu vấn đề, HS suy nghĩ xác định vấn đề cần giải quyết trong bài học

c. Sản phẩm học tập: HS xác định được vấn đề cần giải quyết trong bài học

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1. GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV làm thí nghiệm: đưa một vật bằng sắt đến gần nam châm rồi đặt câu hỏi:  Vì sao khi đưa các vật liệu từ gần nam châm thì xuất hiện lực hút?

Bước 2. HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS tiếp nhận câu hỏi, suy nghĩ câu trả lời.

Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- HS thoải mái chia sẻ, đưa ra suy nghĩ và câu trả lời

Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện

- GV đặt vấn đề: “Vùng không gian xung quanh nam câm có tính chất gì?”, từ đó dẫn dắt HS vào nội dung bài học mới, bài 19. Từ trường

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Từ trường (trường từ)

Hoạt động 1. Nhận biết từ trường của thanh nam châm

a. Mục tiêu: HS tiến hành thí nghiệm để biết rằng không gian xung quanh nam châm tồn tại từ trường.

b. Nội dung: GV tổ chức cho HS tiến hành thí nghiệm, thảo luận, trả lời câu hỏi.

c. Sản phẩm học tập: HS trả lời về phương pháp để phát hiện từ trường

d. Tổ chức thực hiện :

Hoạt động 2. Nhận biết từ trường của dây dẫn mang dòng điện

a. Mục tiêu: HS biết được xung quanh dây dẫn mang dòng điện cũng tồn tại từ trường

b. Nội dung: GV cho HS quan sát thí nghiệm Oersted, thảo luận trả lời các câu hỏi trong SGK

c. Sản phẩm học tập: HS rút ra được kết luận về sự tồn tại từ trường và tính chất của từ trường

d. Tổ chức thực hiện :