BÀI 10. ĐO TỐC ĐỘ (3 TIẾT)
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
● Mô tả được sơ lược cách đo tốc độ bằng đồng hồ bấm giây và cổng quang điện trong dụng cụ thực hành ở nhà trường
2. Năng lực
- Năng lực chung:
● Tự chủ và tự học: Tích cực tham gia các hoạt động thực hành trong bài học và thực hiện các nhiệm vụ học tập được giao
● Giao tiếp và hợp tác: Làm việc nhóm hiệu quả theo sự phân công của GV, đảm bảo mỗi HS đều có cơ hội tham gia thực hành và trình bày báo cáo trước lớp
● Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Đề xuất được cách đo tốc độ trong phòng thực hành, đề xuất được dụng cụ đo và phương án đo cho kết quả chính xác nhất cho mỗi tình huống được nêu.
- Năng lực về vật lí:
● Năng lực nhận thức khoa học tự nhiên: Hiểu được rằng muốn đo tốc độ chuyển động của một vật, ta phải đo quãng đường vật đã đi và thời gian vật đi hết quãng đường đó. Biết sử dụng thước, đồng hồ bấm giây
● Năng lực tìm hiểu tự nhiên: Tiến hành đo chính xác tốc độ đi đều bước của một người. Hiểu được cách hoạt động của cổng quang điện
● Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Biết sử dụng đồng hồ đo thời gian hiện số dùng cổng quang điện để đo tốc độ chuyển động. Giải thích được cách chọn dụng cụ đo, phương án đo tốc độ trong từng tình huống được nêu.
3. Phẩm chất:
● Say mê, hứng thú với hoạt động thực hành
● Tích cực, hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân
● Cần cù, cẩn thận trong hoạt động thực hành
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên:
● SGK, SGV, SBT
● Các dụng cụ đo độ dài và đo thời gian có trong phòng thí nghiệm
● Đồng hồ đo thời gian hiện số và cổng quang điện (hoặc cho HS quan sát video thí nghiệm).
● Dụng cụ để HS xác định tốc độ của một ô tô đồ chơi qua quãng đường đi được và thời gian tương ứng
● Máy tính, máy chiếu (nếu có).
2. Đối với học sinh:
● SGK, SBT KHTN7
● Đọc trước bài học trong SGK.
● Tìm kiếm và đọc trước tài liệu có liên quan đến các dụng cụ đo tốc độ
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS, bước đầu khơi gợi nội dung bài học.
b. Nội dung: GV đặt vấn đề, HS suy nghĩ giải pháp
c. Sản phẩm học tập: HS đưa ra các ý kiến cho vấn đề GV nêu ra
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1. GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV cho HS quan sát chuyển động của xe đạp trên đường và yêu cầu HS nêu các phương pháp dùng để tính tốc độ xe đạp
Bước 2. HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS tiếp nhận câu hỏi, suy nghĩ câu trả lời.
Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận
- GV gọi 2 – 3 dậy chia sẻ câu trả lời của mình trước lớp
+ Đo quãng đường và đo thời gian rồi tính tốc độ
+ Dùng máy móc để đo tốc độ
Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện
- GV ghi nhận câu trả lời của HS, GV định hướng cho HS lần lượt khảo sát các phương pháp trên trong bài học ngày hôm nay: Bài 10. Đo tốc độ
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1. Đo tốc độ bằng đồng hồ bấm giây
a. Mục tiêu: HS hiểu được muốn đo tốc độ chuyển động, ta phải đo quãng đường vật đã đi và thời gian thực hiện chuyển động đó.
b. Nội dung: GV tổ chức cho HS hoạt động nhóm, thực hành thí nghiệm và trả lời các câu hỏi nhiệm vụ
c. Sản phẩm học tập: Thí nghiệm đo tốc độ bằng đồng hồ bấm giây, câu trả lời cho câu hỏi ở thảo luận 1, 2 và luyện tập
d. Tổ chức thực hiện :
HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS | DỰ KIẾN SẢN PHẨM |
Bước 1. GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV chia lớp thành 5 – 6 nhóm, phát dụng cụ thí nghiệm - GV yêu cầu HS bố trí thí nghiệm như hình 10.1 và dựa vào SGK nêu cách thực hiện thí nghiệm để đo quãng đường vật đã đi và thời gian vật thực hiện chuyển động đó. - GV yêu cầu HS thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi thảo luận 1,2 và phần luyện tập trong SGK Câu hỏi thảo luận 1: Hãy sắp xếp các thao tác theo thứ tự đúng khi sử dụng đồng hồ bấm giây đo thời gian. a) Nhấn nút RESET để đưa đồng hồ bấm giây về số 0. b) Nhấn nút STOP khi kết thúc đo. c) Nhầm nút START để bắt đầu đo thời gian. Câu hỏi luyện tập: Tiến hành đo tốc độ của chiếc xe đồ chơi bằng đồng hồ bấm giây và hoàn thành bảng kết quả theo mẫu Bảng 10.1. Câu hỏi thảo luận 2: Khi dùng đồng hồ bấm giây để đo tốc độ của xe đồ chơi trong thí nghiệm, em gặp những khó khăn gì? Từ các khó khăn HS đưa ra khi sử dụng đồng hồ bấm giây, giáo viên dẫn dắt: Đồng hồ bấm giây cơ học thông thường có độ chính xác đến 0,1s nghĩa là nó không thể đo được những khoảng thời gian dưới 0,1s. Luôn có sự chậm trể. Đối với những khoảng thời gian phải đo rất nhỏ, độ trễ này có sự sai lệch lớn. Do đó ở 1 số thí nghiệm cần độ chính xác cao hơn thì người ta cần một đồng hồ loại khác để đo thời gian. Bước 2. HS thực hiện nhiệm vụ học tập - HS đọc thông tin SGK, làm thí nghiệm và thảo luận nhóm trả lời câu hỏi. Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận - GV mời đại diện các nhóm trình bày kết quả thảo luận - Các HS nhóm khác nhận xét, đánh giá, bổ sung Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện - GV đánh giá, nhận xét, kết luận, chuyển sang nội dung mới. | 1. Đo tốc độ bằng đồng hồ bấm giây - Chuẩn bị: tấm ván phẳng ( dài khoảng 50cm – 60cm), thước, bút đánh dấu, đồng hồ bấm giây, quyển sách mỏng (dùng để nâng một đầu tấm ván), xe đồ chơi. - Cách đo: + Dùng thước đo độ dài quãng đường s + Dùng đồng hồ bấm giây để đo thời gian t từ lúc xe bắt đầu xuất phát đến lúc xe chạm vạch đích + Thực hiện 3 lần đo, lấy giá trị trung bình của các phép đo. + Dùng công thức * Câu hỏi thảo luận 1: Thứ tự đúng khi sử dụng đồng hồ bấm giây đo thời gian: a) – c) – b) - Nhấn nút RESET để đưa đồng hồ bấm giây về số 0. - Nhầm nút START để bắt đầu đo thời gian. - Nhấn nút STOP khi kết thúc đo. * Câu hỏi luyện tập: - Các nhóm tiến hành đồng hồ bấm giây để xác định tốc độ của vật và ghi kết quả theo mẫu bảng 10.1 trong SGK. * Câu hỏi thảo luận 2: Khi dùng đồng hồ bấm giây để đo tốc độ của xe đồ chơi trong TN, em gặp những khó khăn là: - Thao tác với đồng hồ chưa nhanh khi bấm đo và bấm dừng dẫn tới sai số kết quả đo lớn. - Quên bấm RESET trước khi bắt đầu lượt đo mới. - Bề mặt tấm ván chưa được nhẵn ảnh hưởng đến kết quả đo. - … |
để tính tốc độ của xe đồ chơi
Bình luận