HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

TIẾT 1: PHÉP CHIA PHÂN SỐ

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú, kích thích sự tò mò của HS trước khi vào bài học.

b. Cách thức tiến hành

- GV cho HS một bài toán: “Cho một mảnh đất hình chữ nhật có diện tích . Biết chiều rộng của mảnh đất là  m, tính chiều dài của mảnh đất.”

- GV đặt câu hỏi: “Công thức tính diện tích hình chữ nhật là gì. Để tính chiều dài của mảnh đất khi biết diện tích và chiều rộng, ta cần thực hiện phép tính gì?”

- GV yêu cầu HS giơ tay nhanh nhất để trả lời câu hỏi.

- GV đặt vấn đề và dẫn dắt vào bài học: “Chúng ta đã biết phép chia với các số tự nhiên. Vậy thì phép chia phân số có điểm gì khác? Cô trò mình Cô trò mình cùng đi tìm hiểu bài học ngày hôm nay “Bài 64: Phép chia phân số - Tiết 1: Phép chia phân số”.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. KHÁM PHÁ 

a. Mục tiêu: Thực hiện được phép chia phân số.

b. Cách thức tiến hành:

- GV chiếu lại hình ảnh phần Khởi động, giới thiệu tình huống trong khám phá:

- GV gọi HS đọc lời thoại của Mai và tìm hiểu các dữ kiện về diện tích và chiều rộng của miếng bìa.

- GV giới thiệu về phân số đảo ngược: “Phân số đảo ngược của một phân số là phân có tử và mẫu đổi vị trí cho nhau so với phân số ban đầu”.

- GV lấy ví dụ và đặt câu hỏi: “Phân số đảo ngược của phân số  và là những phân số nào?”

→ Thông qua tình huống, GV giới thiệu cho HS quy tắc chia hai phân số.

+ Bước 1: Để tính chiều dài hình chữ nhật ta làm lấy diện tích chia chiều rộng: .

+ Bước 2: Để thực hiện phép chia, ta nhân phân số bị chia với phân số đảo ngược của số chia:

Phân số đảo ngược của  là .

+ Bước 3: Viết phép tính:

- GV đưa ra quy tắc chia hai phân số như sau: “Muốn thực hiện phép chia hai phân số, ta lấy phân số thứ nhất nhân với phân số đảo ngược của phân số thứ hai”.

II. HOẠT ĐỘNG

a. Mục tiêu:

- Thực hiện được phép chia phân số, tìm phân số đảo ngược, mối liên hệ giữa phép nhân và phép chia phân số.

- Củng cố về phép chia phân số qua tình huống thực tế, giúp HS phát triển năng lực giải quyết vấn đề.

b. Cách thức tiến hành

Nhiệm vụ 1: Hoàn thành BT1

a) Viết phân số đảo ngược của mỗi phân số sau:

b) Tính.

- GV yêu cầu HS hoạt động cặp đôi, thảo luận để tìm phân số đảo ngược của các phân số ở câu a, sau đó sử dụng kết quả để tính câu b.

- GV yêu cầu 6 HS lên bảng, mỗi HS làm từng ý nhỏ của hai câu a và b.

- GV yêu cầu cả lớp nhận xét bài làm của các bạn.

- GV chữa bài, chốt đáp án và rút kinh nghiệm cho các bài sau.

Nhiệm vụ 2: Hoàn thành BT2

Tìm phân số thích hợp

- GV yêu cầu HS hoạt động nhóm 3 người, thực hiện phép tính theo thứ tự từ trái sang phải.

- GV yêu cầu 3 HS trình bày kết quả, mỗi HS trình bày một phép tính.

- Sau khi trình bày xong, GV đặt câu hỏi: “Ở hai phép tính đầu, có nhận xét gì khi ta lấy  nhân với  rồi lại chia cho ?”

→ GV kết luận: “Khi nhân với một số rồi lại chia cho chính số đó thì kết quả không thay đổi”.

- GV chữa bài, chốt đáp án.

Nhiệm vụ 3: Hoàn thành BT3

Tìm phân số thích hợp.

Một bức tranh hình chữ nhật có diện tích là  và chiều rộng  dm. Chiều dài của bức tranh là ? dm. 

- GV yêu cầu HS làm cá nhân, thực hiện phép chia hai phân số để tìm chiều dài của bức tranh.

- GV yêu cầu 1 HS đọc kết quả bài làm của mình.

- GV cho cả lớp nhận xét bài làm của bạn.

- GV chữa bài và rút kinh nghiệm cho HS.

C. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

a. Mục tiêu: Củng cố phép nhân, phép chia phân số.

b. Cách tiến hành

Tìm x biết

A.

B.

C.

D.

- GV yêu cầu HS làm cá nhân.

- GV hướng dẫn HS: x là số chia, ta biết thương cà số bị chia nên ta lấy thương chia cho số bị chia để tìm x.

- GV chốt đáp án đúng.

* CỦNG CỐ

- GV nhận xét, tóm tắt lại những nội dung chính của bài học.

- GV nhận xét, đánh giá sự tham gia của HS trong giờ học, khen ngợi những HS tích cực; nhắc nhở, động viên những HS còn chưa tích cực, nhút nhát.

* DẶN DÒ

- Ôn tập kiến thức đã học.

- Hoàn thành bài tập trong SBT.

- Đọc và chuẩn bị trước Tiết 2 – Luyện tập

- HS chú ý lắng nghe, giơ tay phát biểu nhanh nhất để trả lời câu hỏi.

Trả lời: “Diện tích hình chữ nhật bằng chiều dài nhân chiều rộng. Để tính chiều dài của mảnh đất khi biết diện tích và chiều rộng, ta cần thực hiện phép chia”.

- HS chú ý nghe, hình thành động cơ học tập.

- HS đọc lời thoại và suy nghĩ về diện tích và chiều rộng đề bài cho.

- HS ghi vở, tiếp thu kiến thức.

- HS suy nghĩ và trả lời: “Phân số đảo ngược của phân số  là ”.

- HS chú ý lắng nghe, ghi vở và tiếp thu kiến thức.

- HS hoạt động cặp đôi, tìm phân số đảo ngược và sử dụng kết quả vừa tìm được để thực hiện phép chia.

- HS nhận xét bài làm trên bảng của bạn.

- HS chú ý lắng nghe, chữa bài và rút kinh nghiệm.

- Kết quả:

a) Phân số đảo ngược là:

b)

- HS chú ý nghe, hoạt động nhóm 3 người, thực hiện phép tính.

- HS suy nghĩ và trả lời câu hỏi: “Ở hai phép tính đầu, khi ta lấy  nhân với  rồi lại chia cho , ta sẽ nhận lại được ”.

- HS chú ý nghe, ghi vở và tiếp thu kiến thức.

- Kết quả:

- HS hoàn thành bài theo yêu cầu.

- HS đối chiếu, nhận xét bài làm của bạn.

- HS chữa bài và rút kinh nghiệm.

- Kết quả:

Chiều dài của bức tranh là:

 dm

- Kết quả:

x =  

→ Chọn đáp án B.

- HS chú ý lắng nghe, tiếp thu và rút kinh nghiệm

- HS chú ý nghe, quan sát bảng và ghi vở.

TIẾT 2: LUYỆN TẬP

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú, kích thích sự tò mò của HS trước khi vào bài học.

b. Cách thức tiến hành:

- GV viết hai phép tính lên bảng.

Ví dụ:  và  

- GV mời 2 HS lên bảng thực hiện phép tính.

- GV đặt câu hỏi: “Các em có nhận xét gì về hai phép tính trên?”

- GV dẫn dắt vào bài học: “Qua ví dụ trên, ta có thể thấy được mối quan hệ giữa phép nhân và phép chia phân số. Sau đây, cô trò mình cùng luyện tập thực hiện phép chia, phép nhân phân số trong tiết 2 của “Bài 64: Phép chia phân số - Tiết 2: Luyện tập”.

B. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu:

- Củng cố kĩ năng thực hiện phép chia phân số; làm quen với bài toán tìm thành phần chưa biết trong phép nhân, phép chia phân số.

- Giải quyết được một số tình huồng thực tế liên quan đến phép chia phân số.

b. Cách thức tiến hành

Nhiệm vụ 1: Hoàn thành BT1

Tính rồi rút gọn.

a)

b)

c)

- GV yêu cầu HS làm cá nhân, thực hiện phép chia hai phân số và rút gọn kết quả.

- GV yêu cầu HS kiểm tra chéo kết quả của nhau.

- GV chữa bài và rút kinh nghiệm cho bài sau.

Nhiệm vụ 2: Hoàn thành BT2

Tìm phân số thích hợp (theo mẫu).

Mẫu:

a)

b)  

- GV yêu cầu HS quan sát mẫu, hoạt động cặp đôi thảo luận về mối quan hệ giữa phép nhân, phép chia trong mẫu

- GV đặt câu hỏi: “Có nhận xét gì về các phân số ở phép nhân và phép tính chia trong mẫu?”

- GV đặt thêm câu hỏi: “Như vậy, phân số  ở phép tính thứ hai có phải là số cần điền vào dấu hỏi chấm hay không?”

- GV hướng dẫn HS:

+ Câu a: HS thực hiện phép chia tích cho thừa số thứ nhất để tìm thừa số thứ hai (theo mẫu).

+ Câu b: HS chia số bị chia cho thương để tìm số chia.

- GV cho HS làm bài cá nhân, thực hiện phép tính vào vở.

- GV chấm nhanh vở của 3 HS.

- GV nhận xét, chữa bài và rút kinh nghiệm.

Nhiệm vụ 3: Hoàn thành BT3

Tính.

- HS chú ý nghe, giơ tay lên bảng thực hiện phép tính.

- Kết quả:

- HS suy nghĩ và trả lời: “Kết quả ở phép tính thứ nhất, phân số  là số bị chia ở phép thứ hai. Phân số  của phép nhân thứ nhất lại là thương của phép chia thứ hai”.

- HS chú ý nghe, hình thành động cơ học tập.

- HS chú ý nghe, hoàn thành bài theo yêu cầu.

- HS kiểm tra kết quả của nhau, đối chiếu, so sánh.

- HS chữa bài vào vở, rút kinh nghiệm.

- Kết quả:

a)

b)

c)  

- HS quan sát mẫu, hoạt động cặp đôi, thảo luận về mối quan hệ phép nhân và phép chia.

- HS suy nghĩ, thảo luận và trả lời: “Phân số  của phép tính thứ nhất đóng vai trò là số chia ở phép tính thứ hai. Phân số  ở phép tính thứ nhất đóng vai trò là số bị chia ở phép tính thứ hai.”

- HS suy nghĩ và trả lời: “Phân số  ở phép tính thứ hai là số cần điền vào dấu hỏi chấm”.

- HS hoàn thành theo yêu cầu.

- Kết quả:

a)  

b)