Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

BÀI 1: THIẾT BỊ ĐÓNG CẮT VÀ LẤY ĐIỆN TRONG GIA ĐÌNH

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

 - Mô tả được chức năng, cấu tạo và thông số kĩ thuật của thiết bị đóng cắt, lấy điện trong gia đình.

2. Năng lực

Năng lực chung:

 - Năng lực tự chủ và tự học: Biết tìm hiểu danh mục các ngành nghề và tự định hướng nghề nghiệp của bản thân.

 - Năng lực giao tiếp hợp tác: Hình thành phương pháp tự đọc hiểu tài liệu.

 - Năng lực giải quyết vấn đề: Chủ động, tích cực tìm hiểu các thiết bị đóng cắt và lấy điện trong gia đình.

Năng lực công nghệ

 - Mô tả được chức năng, cấu tạo, thông số kĩ thuật của các thiết bị đóng cắt trong gia đình.

 - Mô tả được chức năng, cấu tạo, thông số kĩ thuật của các thiết bị lấy điện trong gia đình.

3. Phẩm chất

 - Chăm chỉ và trách nhiệm: Tích cực học tập, nghiên cứu, hoàn thành các nhiệm vụ được giao.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU:

1. Đối với giáo viên:

 - Máy chiếu, máy tính, màn hình hiển thị, hoặc ti vi.

 - Hình vẽ và tranh ảnh trong SGK: hình ảnh mạng điện đơn giản, hình ảnh cấu tạo công tắc hai cực, hình ảnh cấu tạo công tắc ba cực, hình ảnh cấu tạo cầu dao,…

 - SGK, SGV, SBT Công nghệ 9  - Trải nghiệm nghề nghiệp Mô đun Lắp đặt mạng điện trong nhà.

2. Đối với học sinh:

 - SGK, SBT Công nghệ 9 - Trải nghiệm nghề nghiệp Mô đun Lắp đặt mạng điện trong nhà.

 - Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm có liên quan đến nội dung bài học và dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo hứng thú học tập và nhu cầu tìm hiểu về thiết bị đóng cắt và lấy điện trong gia đình.

b. Nội dung: GV sử dụng câu hỏi ở phần khởi động (SGK – tr5) để đặt vấn đề, HS nêu tên các thiết bị đóng cắt và lấy điện có trong hình 1.1. Từ câu trả lời của HS, GV dẫn dắt nhằm gây chú ý của HS vào nội dung bài học.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về các thiết bị đóng cắt và lấy điện trong hình. GV gợi ý HS trả lời.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

 - GV chiếu hình ảnh mạng điện đơn giản – hình 1.1 (SGK – tr5) cho HS quan sát và yêu cầu trả lời nội dung Khởi động (SGK – tr5)

Kể tên các thiết bị đóng cắt và lấy điện có trong mạng điện ở Hình 1.1.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

 - HS vận dụng hiểu biết, kinh nghiệm của bản thân, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

 - GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

 - GV mời đại diện HS trả lời câu hỏi.

 - GV yêu cầu HS khác nhận xét, bổ sung (nếu có).

Gợi ý trả lời:

Hình 1.1:

 + Thiết bị đóng cắt: Công tắc, aptomat.

 + Thiết bị lấy điện: Ổ cắm điện.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

 - GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

 - GV dẫn dắt vào bài học mới: Trong hình vẽ trên chúng ta đã được làm quen với một số thiết bị đóng cắt và lấy điện. Nội dung bài học hôm nay sẽ giúp các em hiểu được rõ hơn về chức năng, cấu tạo và thông số kĩ thuật của các thiết bị đóng cắt và lấy điện trong gia đình – Bài 1: Thiết bị đóng cắt và lấy điện trong gia đình.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Hoạt động 1: Tìm hiểu thiết bị đóng cắt trong gia đình

a. Mục tiêu: Giúp HS mô tả được chức năng, cấu tạo, thông số kĩ thuật của công tắc, cầu dao, aptomat.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS thực hiện các hoạt động khám phá để chỉ ra được chức năng, cấu tạo và thông số kĩ thuật của các thiết bị đóng cắt trong gia đình.

c. Sản phẩm học tập: HS nêu được các thiết bị đóng cắt trong gia đình và chức năng, cấu tạo, thông số kĩ thuật của các dụng cụ đó.

d. Tổ chức hoạt động:

2. Hoạt động 2: Tìm hiểu về thiết bị lấy điện trong gia đình

a. Mục tiêu: Giúp HS mô tả được chức năng, cấu tạo, thông số kĩ thuật của ổ cắm điện và phích cắm điện.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS thực hiện các hoạt động khám phá để chỉ ra được chức năng, cấu tạo và thông số kĩ thuật của các thiết bị lấy điện trong gia đình.

c. Sản phẩm học tập: HS nêu được các thiết bị lấy điện trong gia đình và chức năng, cấu tạo, thông số kĩ thuật của các dụng cụ đó.

d. Tổ chức hoạt động:

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS củng cố kiến thức đã học về ngành nghề liên quan đến lắp đặt mạng điện trong nhà.

b. Nội dung: GV nêu nhiệm vụ; HS trả lời để luyện tập các kiến thức đã học.

c. Sản phẩm học tập: HS chọn được đáp án đúng cho câu hỏi trắc nghiệm.

d. Tổ chức hoạt động:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

 - GV nêu yêu cầu:

Khoanh tròn vào đáp án đặt trước câu trả lời đúng

Câu 1: Thiết bị nào dưới đây có khả năng tự động cắt để bảo vệ mạng điện khi xảy ra sự cố như quá tải hoặc ngắn mạch?

• A. Công tắc.
• B. Cầu dao.
• C. Aptomat.
• D. Phích cắm.

Câu 2: Ổ cắm điện gồm các bộ phận chính nào?

• A. Vỏ và các cực tiếp điện.
• B. Vỏ và các chốt (chấu) tiếp điện.
• C. Vỏ và các cực nối điện.
• D. Vỏ và cần đóng cắt.

Câu 3: Trên vỏ aptomat có ghi thông số kĩ thuật 20 A – 240 V, trong đó 20 A là gì?

• A. Điện áp định mức.
• B. Dòng điện định mức.
• C. Điện trở.
• D. Cường độ dòng điện nhỏ nhất.

Câu 4: Đâu không phải thiết bị đóng cắt trong gia đình?

• A. Công tắc.
• B. Cầu dao.
• C. Aptomat.
• D. Ổ cắm điện.

Câu 5: Công tắc là thiết bị dùng để

• A. đóng cắt dòng điện bằng tay đơn giản.
• B. đóng cắt dòng điện cho các mạng điện.
• C. đóng cắt và có khả năng tự động cắt để bảo vệ mạng điện khi có sự cố.
• D. lấy điện từ ổ cắm điện cung cấp cho các đồ dùng điện.

Câu 6: Cấu tạo cầu dao gồm 3 bộ phận như hình vẽ, vị trí số (2) là

• A. Cần đóng cắt.
• B. Vỏ.
• C. Các cực nối điện.
• D. Nút bật tắt.

Câu 7: Các cực nối điện ở công tắc thường được làm bằng vật liệu gì?

• A. nhựa.
• B. thủy ngân.
• C. đồng.
• D. sắt.

- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm đôi và hoàn thành nội dung Luyện tập (SGK – tr9)

1. Nêu chức năng của thiết bị đóng cắt và lấy điện trong gia đình.

2. a) Tìm hiểu một số thiết bị đóng cắt và lấy điện trong gia đình em theo mẫy gợi ý dưới đây (Bảng 1.1).

- Nêu tên các bộ phận chính của thiết bị đóng cắt và lấy điện. - Nêu tên các bộ phận chính của thiết bị đóng cắt và lấy điện.

- Đọc các thông số kĩ thuật ghi trên thiết bị đóng cắt và lấy điện. Giải thích ý nghĩa những thông số kĩ thuật đó. - Đọc các thông số kĩ thuật ghi trên thiết bị đóng cắt và lấy điện. Giải thích ý nghĩa những thông số kĩ thuật đó.

Bảng 1.1. Tìm hiểu cấu tạo, thông số kĩ thuật của một số thiết bị đóng cắt và lấy điện trong gia đình

b) Đánh giá kết quả tìm hiểu theo các tiêu chí trong Phiếu đánh giá (Bảng 1.2) sau:

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học và trả lời câu hỏi.  - HS vận dụng kiến thức đã học và trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.  - GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trả lời: - GV mời đại diện HS trả lời:

Luyện tập (SGK – tr9)

1. - Chức năng của thiết bị đóng cắt trong gia đình là dùng để đóng cắt dòng điện cung cấp cho các đồ dùng điện, mạn điện,…

 - Chức năng của thiết bị lấy điện trong gia đình là dùng để lấy điện cho các đồ dùng điện.

2. HS tự hoàn thành.

- GV mời đại diện HS khác nhận xét, bổ sung.  - GV mời đại diện HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức. - GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

- GV chuyển sang nội dung mới. - GV chuyển sang nội dung mới.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

a. Mục tiêu: HS tìm hiểu về các thiết bị đóng cắt và lấy điện trong gia đình.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ ở nhà, vận dụng kiến thức đã học để hoàn thành.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về các thiết bị đóng cắt, lấy điện và thông tin về aptomat chống rò trong gia đình.

d. Tổ chức hoạt động:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS hoàn thành nội dung  - GV yêu cầu HS hoàn thành nội dung Vận dụng (SGK – tr10)

1. Quan sát và nhận biết các thiết bị đóng cắt và lấy điện trong gia đình em.

2. Tìm hiểu và chia sẻ thông tin về chức năng, cấu tạo, thông số kĩ thuật của aptomat chống rò (giật) trong gia đình.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thực hiện nhiệm vụ ở nhà. - HS thực hiện nhiệm vụ ở nhà.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.  - GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV yêu cầu HS báo cáo kế hoạch học tập vào giờ sau. - GV yêu cầu HS báo cáo kế hoạch học tập vào giờ sau.

Gợi ý đáp án:

1.

 - Thiết bị đóng cắt: cầu chì, role bảo vệ, máy biến điện áp, thiết bị chống sét,…

 - Thiết bị lấy điện: ổ điện, phích cắm điện,…

2. Aptomat chống rò (giật)

 - Chức năng: tự động ngắt điện khi phát hiện có dòng điện rò xuống đất hoặc có người bị điện giật và dòng điện rò vượt quá giới hạn an toàn cho phép.

 - Cấu tạo: vỏ, cầu dao điện.

 - …

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, kết thúc tiết học. - GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, kết thúc tiết học.

E. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:

- Ôn lại kiến thức đã học. - Ôn lại kiến thức đã học.

- Làm bài tập Bài 1 trong SBT  - Làm bài tập Bài 1 trong SBT Công nghệ 9 - Trải nghiệm nghề nghiệp Mô đun Lắp đặt mạng điện trong nhà.

- Đọc và tìm hiểu trước  - Đọc và tìm hiểu trước Bài 2: Dụng cụ đo điện cơ bản.