, 
, 
, 
, 
, 
, 
, 
Ngày soạn:…/…/…
Ngày dạy:…/…/…
BÀI 1: NGÀNH NGHỀ TRONG LĨNH VỰC KĨ THUẬT, CÔNG NGHỆ
- MỤC TIÊU
- Về kiến thức
Sau bài học này, HS sẽ:
- Trình bày được khái niệm nghề nghiệp, tầm quan trọng của nghề nghiệp đối với con người và xã hội, ý nghĩa của việc lựa chọn đúng đắn nghề nghiệp của mỗi người.
- Kể tên và phân tích được đặc điểm, những yêu cầu chung của các ngành nghề trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ.
- Năng lực
Năng lực chung:
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: Chủ động giao tiếp trong nhóm, trình bày rõ ý tưởng cá nhân và hỗ trợ nhau hoàn thành nhiệm vụ chung, tự tin và biết kiểm soát cảm xúc, thái độ khi nói trước nhiều người.
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thu thập và làm rõ thông tin có liên quan đến vấn đề; phân tích để xây dựng được các ý tưởng phù hợp.
Năng lực đặc thù:
- Năng lực nhận thức công nghệ:
- Nhận thức được nội dung cơ bản về vai trò của các nghề nghiệp có liên quan đến một số lĩnh vực sản xuất chủ yếu trong nền kinh tế của Việt Nam.
- Nhận thức được một số nội dung cơ bản về nghề nghiệp và lựa chọn nghề nghiệp trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ.
- Tóm tắt được các tri thức, kĩ năng cơ bản của một số quá trình kĩ thuật, công nghệ có tính nghề phù hợp với sở thích, năng lực của bản thân.
- Phẩm chất
- Tham gia tích cực hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân.
- Cẩn trọng, trung thực và thực hiện các yêu cầu trong bài học.
- THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
- Đối với giáo viên
- Tài liệu: SGK, SGV Công nghệ 9 Định hướng nghề nghiệp, các hình ảnh thể hiện ngành nghề trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ.
- Thiết bị dạy học: Máy tính, máy chiếu.
- Đối với học sinh
- Tài liệu: SGK Công nghệ 9 Định hướng nghề nghiệp
- Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học theo yêu cầu của GV.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
- HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
- Mục tiêu: HS có hứng thú học tập, nhu cầu tìm hiểu; dùng những kiến thức, kĩ năng cần thiết để thực hiện yêu cầu, khám phá kiến thức mới.
- Nội dung: Quan sát Hình 1.1 trong SGK trang 5 và thực hiện yêu cầu theo hướng dẫn của GV.
- Sản phẩm: Câu trả lời của HS về công việc của những người thợ trong Hình 1.1.
- Tổ chức thực hiện
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV yêu cầu HS quan sát Hình 1.1.
- GV nêu yêu cầu: Hãy mô tả công việc của những người thợ trong Hình 1.1
- GV cho HS quan sát thêm tranh, ảnh về một số ngành nghề thuộc lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ.
Nghề điện tử điện lạnh
Kĩ sư xây dựng
Quá trình sản xuất dây chuyền ngành công nghệ giày da
Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS làm việc cá nhân, quan sát hình và suy nghĩ trả lời câu hỏi của GV.
- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận
- GV mời 2 – 3 HS trả lời câu hỏi:
- a) Thợ sơn: Sơn các bức tường trong nhà
- b) Thợ lát sàn: Lát sàn gỗ cho các phòng trong nhà.
- c) Thợ điện: Sửa chữa, lắp đặt các thiết bị điện; bảo trì hệ thống điện,….
- Các HS khác lắng nghe để nhận xét câu trả lời của bạn mình.
- GV khuyến khích HS có thể có nhiều ý kiến khác nhau trong quá trình thực hiện bài tập.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV nhận xét, đánh giá, dẫn dắt HS vào bài học: Để biết được câu trả lời của các bạn là đúng hay sai, cũng như đi tìm hiểu thêm về tầm quan trọng của nghề nghiệp, ý nghĩa của việc lựa chọn đúng đắn nghề nghiệp,... chúng ta cùng vào Bài 1 – Ngành nghề trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ.
- HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1. Nghề nghiệp
- Mục tiêu: HS trình bày được khái niệm nghề nghiệp, tầm quan trọng của nghề nghiệp đối với con người và xã hội, ý nghĩa của việc lựa chọn đúng đắn nghề nghiệp của mỗi người.
- Nội dung: HS đọc các thông tin trong SGK trang 5 – 6 và thực hiện các yêu cầu của GV.
- Sản phẩm: Câu trả lời của HS về khái niệm nghề nghiệp, tầm quan trọng của nghề nghiệp, ý nghĩa của việc lựa chọn đúng đắn nghề nghiệp của mỗi người.
- Tổ chức hoạt động:
|
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS |
DỰ KIẾN SẢN PHẨM |
|
Nhiệm vụ 1: Khái niệm nghề nghiệp Bước 1 : GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV yêu cầu HS quan sát hình sau. - GV yêu cầu HS dựa vào hình trên và các thông tin trong SGK trang 5, suy nghĩ trả lời câu hỏi: Nghề nghiệp là gì? - GV lưu ý với HS: Cùng với sự phát triển của khoa học, kĩ thuật, công nghệ và xã hội, một số nghề nghiệp cũ sẽ thu hẹp dần hoặc tính chất công việc thay đổi, một số nghề nghiệp mới xuất hiện. - GV yêu cầu HS quan sát Hình 1.2 SGK trang 6. - GV yêu cầu HS quan sát, đọc thông tin trong hình kết hợp với những điều GV lưu ý, cho biết: Trong các nghề trong Hình 1.2, nghề nào ít biến đổi, nghề nào sẽ thu hẹp dần hoặc tính chất công việc thay đổi và nghề nào mới xuất hiện? Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập - HS quan sát hình, đọc thông tin trong bài để thực hiện yêu cầu của GV. - GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết); ghi lại những HS tích cực, những HS chưa tích cực để điều chỉnh. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận - GV mời đại diện 2 - 3 HS xung phong trả lời. - GV mời đại diện HS trả lời câu hỏi quan sát Hình 1.2: Trong các nghề ở Hình 1.2: + Bác sĩ y khoa là nghề ít biến đổi. + Thợ sửa chữa xe đạp là nghề sẽ thu hẹp dần hoặc tính chất công việc thay đổi. + Nhà lập trình các ứng dụng là nghề mới xuất hiện. - Các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có). Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập - GV nhận xét, đánh giá câu trả lời của HS. - GV chuyển sang nội dung mới. |
I. Nghề nghiệp 1. Khái niệm nghề nghiệp - Nghề nghiệp là tập hợp các công việc trong một lĩnh vực hoạt động lao động, được xã hội công nhận và thường gắn bó lâu dài với mỗi người.
|
|
Nhiệm vụ 2: Tầm quan trọng của nghề nghiệp đối với con người và xã hội Bước 1 : GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV yêu cầu HS quan sát các hình sau. - GV yêu cầu HS dựa vào các hình trên và các thông tin trong SGK trang 6, trả lời câu hỏi: Hãy nêu tầm quan trọng của nghề nghiệp đối với con người và xã hội. Lấy ví dụ minh họa cụ thể. - GV tổ chức cho HS xem video để biết thêm về tầm quan trọng của các nghề trong xã hội, đồng thời lưu ý cho HS mỗi nghề đều có vai trò, ý nghĩa riêng, không nên phán xét, coi thường bất kì nghề nào. Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập - HS quan sát hình, đọc thông tin trong bài để thực hiện từng yêu cầu. - GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết); ghi lại những HS tích cực, những HS chưa tích cực để điều chỉnh. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận - GV mời đại diện 2 - 3 HS xung phong trả lời. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có). Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập - GV nhận xét, đánh giá câu trả lời của HS. - GV chuyển sang nội dung mới. |
2 Tầm quan trọng của nghề nghiệp đối với con người và xã hội - Nghề nghiệp đóng vai trò quan trọng đối với con người và xã hội: + Đối với con người: giúp tạo nguồn tài chính đảm bảo ổn định và phát triển cuộc sống. + Đối với xã hội: giúp tạo ra của cải vật chất và tinh thần, góp phần phát triển xã hội. - Ví dụ: Tầm quan trọng của nghề trồng trọt đối với con người và xã hội + Đối với người nông dân: giúp người nông dân có thu nhập từ việc tiêu thụ các sản phẩm nông nghiệp, ổn định cuộc sống. + Đối với xã hội: giúp tạo ra nông sản phục vụ việc xuất khẩu, góp phần phát triển xã hội.
|
|
Nhiệm vụ 3: Ý nghĩa của việc lựa chọn đúng đắn nghề nghiệp của mỗi người Bước 1 : GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV yêu cầu HS quan sát hình ảnh sau. - GV yêu cầu HS dựa vào hình và các thông tin trong SGK trang 7 để trả lời câu hỏi: Chọn nghề nghiệp phù hợp mang lại những lợi ích gì đối với bản thân và gia đình? Lấy ví dụ minh họa. Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập - HS quan sát hình, đọc thông tin trong bài để thực hiện yêu cầu của GV. - GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết); ghi lại những HS tích cực, những HS chưa tích cực để điều chỉnh. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận - GV mời đại diện 2 - 3 HS xung phong trả lời. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có). Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập - GV nhận xét, đánh giá câu trả lời của HS. - GV chuyển sang nội dung mới. |
3. Ý nghĩa của việc lựa chọn đúng đắn nghề nghiệp của mỗi người - Việc lựa chọn đúng đắn nghề nghiệp có ý nghĩa rất quan trọng đối với bản thân và gia đình: + Đối với bản thân: giúp người lao động luôn vui vẻ, hạnh phúc khi được làm công việc yêu thích của mình; giúp đảm bảo chất lượng cuộc sống, tập trung đầu tư, phát triển nghề nghiệp trong tương lai. + Với gia đình: người lao động có nguồn thu nhập ổn định để chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho gia đình. - Ví dụ: Những người yêu thích chế tạo máy móc có thể chọn ngành kĩ sư cơ khí. Khi được làm việc trong lĩnh vực mình yêu thích, người lao động có cơ hội để tích lũy kinh nghiệm, trau dồi kiến thức, đạt được thành công trong tương lai ⇒ tăng thu nhập để chăm lo cho bản thân và gia đình. |
Hoạt động 2. Đặc điểm và yêu cầu chung của ngành nghề trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ
- Mục tiêu: HS kể tên và phân tích được đặc điểm, những yêu cầu chung của các ngành nghề trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ.
- Nội dung:
- HS quan sát hình, đọc các trường hợp trong SGK trang 7 – 8 và trả lời câu hỏi.
- GV nhận xét và chốt kiến thức cho HS.
- Sản phẩm: Câu trả lời của HS về đặc điểm và yêu cầu chung của một số ngành nghề trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ.
- Tổ chức hoạt động:
|
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS |
DỰ KIẾN SẢN PHẨM |
|
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV yêu cầu HS quan sát hình sau. - GV yêu cầu HS dựa vào các hình trên và thông tin trong SGK trang 7 – 8 để trả lời câu hỏi: Nêu đặc điểm chung của ngành nghề trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ. - GV nhận xét và chốt kiến thức và yêu cầu HS ghi lại vào vở. Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập - HS quan sát hình, đọc thông tin trong SGK để trả lời câu hỏi. - GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận - GV mời đại diện 2 – 3 HS trả lời câu hỏi. - GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có). Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập - GV kết luận, đánh giá câu trả lời của HS. - GV chuyển sang nội dung mới. |
II. Đặc điểm và yêu cầu chung của ngành nghề trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ 1. Đặc điểm - Sản phẩm lao động: từ đơn giản như cuốc, xẻng, dao, kéo,… đến phức tạp như máy tính, điện thoại, tivi, ô tô, máy bay,… - Đối tượng lao động: sử dụng công cụ lao động đa dạng, vật liệu có sẵn trong tự nhiên (gỗ trong rừng, khoáng sản dưới đất,…) và vật liệu đã qua chế biến (sắt, thép, cao su, chất dẻo,…). - Môi trường lao động: có bụi, khói, tiếng ồn, điện từ trường, phóng xạ, khí độc,…
|
|
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV yêu cầu HS quan sát hình sau. - GV yêu cầu HS dựa vào hình trên và thông tin trong SGK trang 8 để trả lời câu hỏi: Hãy nêu những yêu cầu chung của các ngành nghề trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ. - GV đặt câu hỏi vận dụng: Vì sao người lao động trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ phải nghiêm chỉnh chấp hành kỉ luật lao động, làm việc đúng quy trình kĩ thuật, đúng quy định về an toàn lao động? - GV nhận xét và chốt kiến thức và yêu cầu HS ghi lại vào vở. Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập - HS quan sát hình, đọc thông tin trong SGK để trả lời câu hỏi. - GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận - GV mời đại diện 2 – 3 HS trả lời câu hỏi. - GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có). Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập - GV kết luận, đánh giá câu trả lời của HS. - GV chuyển sang nội dung mới. |
2. Yêu cầu * Năng lực - Có trình độ chuyên môn phù hợp với vị trí việc làm, vận dụng được kiến thức chuyên môn vào giải quyết các vấn đề trong thực tiễn. - Có năng lực làm việc độc lập, làm việc theo nhóm và sáng tạo. - Có năng lực tự học, sử dụng ngoại ngữ. - Có sức khỏe tốt. * Phẩm chất - Chấp hành nghiêm kỉ luật lao động, làm việc có trách nhiệm, tuân thủ đúng quy định, quy trình kĩ thuật và an toàn lao động. - Cần cù, chăm chỉ, cố gắng khắc phục khó khăn để hoàn thành công việc. - Có ý thức học tập, rèn luyện nâng cao trình độ chuyên môn, phát triển nghề nghiệp. - Người lao động trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ phải nghiêm chỉnh chấp hành kỉ luật lao động, làm việc đúng quy trình kĩ thuật, đúng quy định về an toàn lao động vì đây là ngành nghề yêu cầu sự tỉ mỉ, môi trường lao động có bụi, khói, tiếng ồn, điện từ trường, phóng xạ, khí độc,… |
- HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
- Mục tiêu: Củng cố kiến thức, giúp HS nêu được tầm quan trọng của nghề nghiệp đối với con người và xã hội; ý nghĩa của việc lựa chọn đúng đắn nghề nghiệp của mỗi người; đặc điểm chung và yêu cầu của các ngành nghề trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ.
- Nội dung: HS trả lời các câu hỏi trắc nghiệm liên quan đến nội dung bài học và câu hỏi trong phần Luyện tập trong SGK trang 8.
- Sản phẩm: Câu trả lời của HS về tầm quan trọng của nghề nghiệp đối với con người và xã hội; ý nghĩa của việc lựa chọn đúng đắn nghề nghiệp của mỗi người; đặc điểm chung và yêu cầu của các ngành nghề trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ.
- Tổ chức thực hiện
Nhiệm vụ 1: Trả lời câu hỏi trắc nghiệm
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV yêu cầu HS dựa vào kiến thức đã học để trả lời các câu hỏi trắc nghiệm:
Câu 1. Nghề nghiệp là
- Tập hợp các công việc trong một lĩnh vực hoạt động lao động, được xã hội công nhận và thường gắn bó lâu dài với mỗi người.
- Các công việc có thu nhập cao, tạo ra các sản phẩm phục vụ hoạt động di chuyển của con người.
- Tập hợp các công việc lao động trí óc.
- Tập hợp các công việc lao động chân tay.
Câu 2. Nghề nghiệp luôn có sự biến đổi về số lượng nghề và tính chất công việc của nghề là do
- Sự phát triển của khoa học, kĩ thuật, công nghệ và xã hội.
- Tiền lương thay đổi.
- Sự phát triển của kinh tế.
- Đất nước phát triển.
Câu 3. Em muốn thiết kế, thử nghiệm các chương trình và ứng dụng phần mềm, em có thể chọn ngành
- Y đa khoa B. Kĩ thuật viên điện dân dụng
- Thợ sửa chữa xe có động cơ D. Lập trình các ứng dụng
Câu 4. Vai trò của nghề nghiệp đối với người lao động là
- Tạo nguồn tài chính đảm bảo ổn định và phát triển cuộc sống.
- Tăng vốn hiểu biết về các nghề trong xã hội.
- Tạo cơ hội thuận lợi khi làm trái nghề.
- Nâng cao chỉ số IQ trong quá trình làm việc.
Câu 5. Lựa chọn nghề nghiệp đúng đắn có thể giúp em
- Nâng cao vị thế của đất nước.
- Có địa vị cao trong xã hội.
- Tập trung đầu tư, phát triển nghề nghiệp trong tương lai.
- Nâng cao giá trị xã hội.
Câu 6. Sức khỏe người làm trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ có thể bị ảnh hưởng bởi
- Trang thiết bị nguy hiểm.
- Môi trường làm việc có khói, bụi, điện từ trường, phóng xạ,….
- Khối lượng công việc nhiều.
- Thường xuyên phải tăng ca.
Câu 7. Ngành nghề trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ sử dụng bao nhiêu loại vật liệu?
- 1. B. 2. C. 3. D. 4.
Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS tiếp nhận, thực hiện làm bài tập trắc nghiệm theo yêu cầu.
- GV quan sát và hỗ trợ, hướng dẫn.
Bước 3 : Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận
- GV mời đại diện 2 – 3 HS trình bày kết quả:
|
Câu 1 |
Câu 2 |
Câu 3 |
Câu 4 |
Câu 5 |
Câu 6 |
Câu 7 |
|
A |
A |
D |
A |
C |
B |
B |
- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án.
- GV chuyển sang nội dung mới.
Nhiệm vụ 2: Trả lời câu hỏi Luyện tập SGK trang 8
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, quan sát và đọc thông tin trong Hình 1.3 – 1.6 để trả lời câu hỏi phần Luyện tập trong SGK trang 8: Nêu yêu cầu về phẩm chất và năng lực của mỗi ngành nghề được mô tả trong hình.
Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS suy nghĩ trả lời, có thể thảo luận nhóm đôi, kiểm tra chéo đáp án.
- HS hoàn thành các bài tập GV yêu cầu.
- GV quan sát và hỗ trợ, hướng dẫn.
Bước 3 : Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận
- GV mời đại diện 2 – 3 HS trình bày kết quả:
Hình 1.3. Thợ sửa chữa ô tô
Yêu cầu về phẩm chất:
- Tuân thủ quy trình, quy định về an toàn lao động.
- Ngăn nắp, kiên trì và tỉ mỉ.
Yêu cầu về năng lực:
- Hiểu biết chuyên môn về cơ khí, động cơ đốt trong, đo lường,…
- Có khả năng chẩn đoán kĩ thuật và giải quyết vấn đề.
Hình 1.4. Kĩ sư xây dựng
Yêu cầu về phẩm chất:
- Tuân thủ quy định, quy trình.
- Cẩn thận, tỉ mỉ.
Yêu cầu về năng lực:
- Hiểu biết chuyên môn về lĩnh vực kĩ thuật cơ khí, vật liệu, xây dựng, kiến trúc,…
- Có trí tưởng tượng không gian tốt, khả năng sáng tạo.
Hình 1.5. Nhà tư vấn nông, lâm nghiệp và thủy sản
Yêu cầu về phẩm chất:
- Tuân thủ quy trình, quy định.
Yêu cầu về năng lực:
- Hiểu biết chuyên môn về lĩnh vực sinh học, nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản,…
- Kinh nghiệm thực tế và khả năng sáng tạo, kiên trì.
Hình 1.6. Thợ điện
Yêu cầu về phẩm chất:
- Tuân thủ quy trình, quy định, đặc biệt là an toàn điện.
- Làm việc kiên trì, thận trọng và chính xác.
....
Bình luận