[toc:ul]

Bài mẫu 1: Ca dao xưa có câu:" Công cha như núi thái sơn.......Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con". Giải thích câu ca dao và lấy những nhân vật thiếu nhi trong văn học để chứng minh rằng: Các em vẫn luôn làm theo lời khuyên quý báu đó của ông cha.

Dàn ý

1. Mở bài:

• Cha me là người sinh ra ta, nuôi dưỡng ta nên người, công ơn đó không có gì so sánh được.
• Để ca ngợi công cha nghĩa mẹ, trong ca dao có câu: ....

2. Thân bài:

Giải thích:

• Trong câu ca dao, ông cha ta đã dùng ngọn núi Thái Sơn là tên một ngọn núi bên Trung Quốc, là một trong năm ngọn núi lớn nhất, mà họ gọi nó là "Ngũ Nhạc"=> ví công ơn sinh dưỡng của cha chồng chất như núi non, sừng sững và bất diệt.
• Lí lẽ: Mẹ mang nặng đẻ đau 9 tháng 10 ngày mới sinh ra ta, trong quãng thời gian đó có bao nhiêu khó khăn vất vả, đến khi sinh ta ra, cha mẹ lại phải lao động và chăm sóc nuôi dưỡng chúng ta nên người. Mỗi người con chúng ta biết lấy gì để đền áp công lao to lớn đó.
• Nước trong nguồn khác với nước mưa, nước hồ ở chỗ nó tuôn chảy mãi mãi.=> Ví nghĩa mẹ với nước trong nguồn là ví tình mẹ bao la vô tận, không giới hạn, không đo đếm được.

=> Công ơn của cha mẹ thì mênh mông rộng lớn như vậy, phận làm con sẽ phải báo đáp công ơn cha mẹ

Bàn luận:

• Đạo làm con là con đường đúng nhất mà người làm con phải tuân theo cho đúng luân lý đạo đức xã hội. Con đường ấy là "thờ Mẹ, kính Cha".
• Để đền đáp công lao to lớn đó, mỗi chúng ta không phải chỉ cần thờ Mẹ, kính Cha khi cha mẹ khuất núi.
• Chúng ta phải báo hiếu ngay khi cha mẹ còn sống với chúng ta trên cõi đời này.
• Chăm sóc cha mẹ lúc về già là bổn phận và nghĩa vụ của người làm con.

Dẫn chứng: Câu chuyện về cô bé vất vả đi tìm bông hoa cúc để mẹ khỏi bệnh, sống lâu trăm tuổi là minh cho lòng hiếu thảo, tình yêu của con cái dành cho mẹ yêu.

Bài học:

• Cần phải ngoan ngoàn nghe lời cha mẹ hơn, chăm chỉ học hành để trở thành người có ích cho xã hội.
• Chúng ta cần quan tâm tới cha mẹ nhiều hơn, động viên cha mẹ sống vui vẻ để cha mẹ mạnh khỏe mà sống với chúng ta được lâu hơn.
• Khi cha mẹ bị bệnh chúng ta cần chăm sóc chu đáo, tận tình như cha mẹ đã chăm sóc ta trong suốt cuộc đời này.

3. Kết bài: Công ơn cha mẹ lớn lao như vậy, chúng ta cần suy nghĩ lại những hành động và việc làm của mình đối với cha mẹ. Chúng ta đừng chần chừ thêm giấy phút nào, hãy sống thật tốt để làm cha mẹ vui lòng, hãy chăm sóc cha mẹ thật tốt khi cha mẹ con sống với chúng ta.

Bài viết

Cha me là người sinh ra ta, nuôi dưỡng ta nên người, công ơn đó không có gì so sánh được. Tình cảm đó là thứ tình cảm thiêng liêng biết nhường nào. Để ca ngợi công cha nghĩa mẹ, trong ca dao có câu:

" Công cha như núi Thái Sơn

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chạy ra

Một lòng thờ mẹ kính cha

Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con "

Mẹ mang nặng đẻ đau 9 tháng 10 ngày mới sinh ra ta, trong quãng thời gian đó có bao nhiêu khó khăn vất vả, đến khi sinh ta ra, cha mẹ lại phải lao động và chăm sóc nuôi dưỡng chúng ta nên người. Mỗi người con chúng ta biết lấy gì để đền áp công lao to lớn đó. Trong câu ca dao, ông cha ta đã dùng ngọn núi Thái Sơn là tên một ngọn núi bên Trung Quốc, là một trong năm ngọn núi lớn nhất, mà họ gọi nó là "Ngũ Nhạc". Ví công cha với núi Thái Sơn là ví công ơn sinh dưỡng của cha chồng chất như núi non, sừng sững và bất diệt. Hiện hữu thực tế và bất biến trong đời thường, trong xương máu của từng đứa con.

Mỗi từ ngữ được ông cha ta đưa vào ca dao tục ngữ có ý nghĩa thật sâu sắc. Câu ca dao đã dùng hình ảnh "Nước trong nguồn" để nói về công ơn của mẹ. Nước trong nguồn khác với nước mưa, nước hồ ở chỗ nó tuôn chảy mãi mãi. Mưa có lúc tạnh, hồ có lúc khô. Nhưng dù lòng nước ấy có như một khe suối, nó vẫn tuôn chảy quanh năm. Đó chưa kể nếu đó là nguồn thác, nguồn sông, thì nước ấy mênh mông tuôn hòa vào biển cả. Ví nghĩa mẹ với nước trong nguồn là ví tình mẹ bao la vô tận, không giới hạn, không đo đếm được. Đúng như một câu ca dao:

"Chim trời ai dễ đếm lông

Nuôi con ai dễ kể công tháng ngày"

Công ơn của cha mẹ thì mênh mông rộng lớn như vậy, phận làm con sẽ phải làm gì để đền đáp công lao đó. Đạo làm con là con đường đúng nhất mà người làm con phải tuân theo cho đúng luân lý đạo đức xã hội. Con đường ấy là "thờ Mẹ, kính Cha". Người ta còn dùng chữ đạo để chỉ một tôn giáo. Mỗi tôn giáo có một chủ và những điều lệ, những lời răn dạy về đạo đức. Người theo tôn giáo nào thì thờ vị giáo chủ đứng đầu tôn giáo ấy. Nhưng nhiều người thờ Phật kính Chúa mà lại không thờ cha kính mẹ thì thật là lỗi đạo làm con.

Để đền đáp công lao to lớn đó, mỗi chúng ta không phải chỉ cần thờ Mẹ, kính Cha khi cha mẹ khuất núi. Chúng ta phải báo hiếu ngay khi cha mẹ còn sống với chúng ta trên cõi đời này. Khi cha mẹ còn sống, thờ kính có nghĩa là vâng lời cha mẹ răn dạy, sống đúng đạo nghĩa làm tốt những bổn phận người con, người học sinh, người công dân xã hôi, mang danh thơm tiếng tốt, mang sự thành đạt của mình về để làm mát lòng cha mẹ. Dù nụ cười của cha không làm mẹ trẻ lại. Dù niềm vui của mẹ không làm tóc trắng hóa tóc xanh, nhưng sự thành đạt của con cái luôn là niềm hạnh phúc của cha mẹ. Trong văn học, ta có thể dễ dàng bắt gặp những câu chuyện về tình cha con, lòng yêu thương của cha mẹ đối với con cái và con cái đối với cha mẹ. Câu chuyện về cô bé vất vả đi tìm bông hoa cúc để mẹ khỏi bệnh, sống lâu trăm tuổi là minh cho lòng hiếu thảo, tình yêu của con cái dành cho mẹ yêu.

Chăm sóc cha mẹ lúc về già là bổn phận và nghĩa vụ của người làm con. Khi cha mẹ đau ốm, miếng ăn, viên thuốc, bàn tay nâng giấc của của con là nguồn an ủi cho cha mẹ đỡ đau đớn, đỡ buồn và hiu quạnh. Đó là nguồn sức mạnh tăng sinh lục, giúp cha mẹ chống chọi với cơn bệnh và vượt qua cơn bệnh. Khi cha mẹ qua đời, con cái cần ma chay chu đáo, tuy không xa hoa, nhưng cần đầy đủ. Ngày thất, ngày giỗ không quên cúng kiến thành tâm. Hơn thế, người con có hiếu thảo là người biết sống theo đạo đức của mẹ, cha. Lấy mẹ cha làm tấm gương noi theo để sống một cuộc đời trong sạch và hữu ích. 

Khi học về bài ca dao trên, ta lại càng thấm thía nỗi vất vả của cha mẹ khi sinh ra và nuôi dưỡng ta nên người. Bản thân em cũng nhận thấy mình có nhiều lẫn đã làm cha mẹ buồn lòng, chưa vâng lời cha mẹ. Qua bài ca dao này em thấy mình cần phải ngoan ngoàn nghe lời cha mẹ hơn, chăm chỉ học hành để trở thành người có ích cho xã hội. Chúng ta cần quan tâm tới cha mẹ nhiều hơn, động viên cha mẹ sống vui vẻ để cha mẹ mạnh khỏe mà sống với chúng ta được lâu hơn. Khi cha mẹ bị bệnh chúng ta cần chăm sóc chu đáo, tận tình như cha mẹ đã chăm sóc ta trong suốt cuộc đời này.

Một người con hiếu thảo, làm cha mẹ vui lòng không phải là người con đưa cho bố mẹ nhiều tiền, đưa bố mẹ đi hưởng thụ những của ngon vật lạ trên đời nhưng không biết đến mong muốn của cha mẹ là gì, khi cha mẹ ốm cũng không ở bên mà có thể thuê người chăm sóc. Ngược lại một người con nghèo về vật chất, nhưng luôn tận tình với cha mẹ, luôn ngồi bên giường bệnh khi cha mẹ đau ốm, luôn làm cha mẹ vui thì cha mẹ đó với là người hạnh phúc.

Công ơn cha mẹ lớn lao như vậy, chúng ta cần suy nghĩ lại những hành động và việc làm của mình đối với cha mẹ. Chúng ta đừng chần chừ thêm giấy phút nào, hãy sống thật tốt để làm cha mẹ vui lòng, hãy chăm sóc cha mẹ thật tốt khi cha mẹ con sống với chúng ta. Đừng để khi cha mẹ mất đí rồi, chúng ta có muốn làm lại cũng không có cơ hội.

Bài mẫu 2: Ca dao xưa có câu:" Công cha như núi thái sơn.......Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con". Giải thích câu ca dao và lấy những nhân vật thiếu nhi trong văn học để chứng minh rằng: Các em vẫn luôn làm theo lời khuyên quý báu đó của ông cha.

Dàn ý

1. Mở bài: Thấu hiểu được công ơn cha mẹ, tôi càng cảm thấy mình phải có bổn phận làm con sao cho xứng với công lao trời biển ấy và càng cảm thấy thấm thía hơn khi được đọc bài ca dao:

Công cha như núi Thái Sơn,

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.

Một lòng thờ mẹ kính cha,

Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.

2. Thân bài:

Giải thích:

• Núi Thái Sơn là núi cao, đồ sộ, vững chãi bậc nhất ở Trung Quốc, cũng như tình cha mạnh mẽ, vững chắc
• Thông qua hình tượng nước trong nguồn, ngọn nước tinh khiết nhất, mát lành nhất, dạt dào mãi chẳng bao giờ cạn ta cũng cảm nhận rõ tình yêu của mẹ thật ngọt ngào, vô tận và trong sáng biết bao nhiêu.
• Ý nghĩa câu ca dao: Ca ngợi công lao to lớn của cha mẹ=> khuyên nhủ chúng ta phải làm tròn chữ hiếu để bù đắp phần nào nỗi cực nhọc, cay đắng của cha mẹ đã phải trải qua vì ta.

Bàn luận: Vậy thì sao công cha lại như núi Thái Sơn;vì sao nghĩa mẹ lại như nước trong nguồn? 

• Bởi vì cha mẹ là người đã sinh ra ta, nuôi dưỡng chúng ta chẳng quản vô vàn vất vả.
• Cả đời cha mẹ lặn lội với sương gió vất vả cay đắng để nuôi ta ăn học, để phục vụ cho tương lai của chúng ta sau này.
• Cả cha và mẹ cùng bên nhau sống trọn đời vì con, tạo lập niềm tin tưởng và nền móng vững chắc cho con vào ngưỡng cửa cuộc đời.
• Cha mẹ đã hi sinh cho con tất cả, bởi thế đứa con nào, kể cả khi trưởng thành, đều trở thành nhỏ bé trước cha mẹ. 

Bài học:

• Trước hết chúng ta phải luôn nhớ tới và trân trọng những công lao của cha mẹ, phải biết ngoan ngoãn tuân theo những điều hay lẽ phải cha mẹ dạy bảo, tránh làm phiền lòng cha mẹ.
• Ta còn phải biết chăm sóc hỏi han ân cần, quan tâm đến cha mẹ thường xuyên.
• Hàng ngày, tùy theo khả năng, chúng ta cố gắng làm các việc trong nhà như dọn dẹp nhà cửa, đi chợ, thổi cơm, rửa bát, giặt giũ… để cha mẹ sau giờ làm việc về tới nhà được nghỉ ngơi trong cảnh nhà cửa sạch sẽ, ăn bát cơm dẻo canh ngọt.

Dẫn chứng chứng minh cho : Các em vẫn luôn làm theo lời khuyên quý báu đó của ông cha.

• Đó chính là tác phẩm Tắt đèn của Ngô Tất Tố với nhân vật em Tí: Mới 7 tuổi, và mặc .dầu không muôn phải xa thầy u và các em, Tí khóc sướt mướt, nhưng vẫn ngoan ngoãn theo mẹ sang nhà ông Nghị, đem thân đi ở đế u em có tiền nộp sưu, cứu thầy em về.
• Hay như hình ảnh Bé trong tác phẩm Mẹ vắng nhà của Nguyễn Thi. Mới mười tuổi, Bé đã sớm biết lo toan mọi việc trong nhà để mẹ yên tâm đánh giặc giải phóng làng quê.

3. Kết bài: Trải qua bao thế kỉ, lời khuyên nhủ của câu ca dao vẫn còn nguyên giá trị giáo huấn quý báu của nó. Bởi xã hội dù tiến đến đâu thì con người, ai ai cũng phải có cha mẹ, và chúng ta ngày càng phải phát huy truyền thông ngàn xưa ấy. 

Bài viết

Tôi sinh ra, lớn lên và trưởng thành được như bây giờ là nhờ có bàn tay chăm sóc và tình yêu thương ấp ủ của ba mẹ. Ba mẹ tôi đã phải trải qua bao gian truân để nuồi dưỡng tôi thành người, ba mẹ tôi đã dành cho tôi một tình thương lớn lao, vô bờ bến. Thấu hiểu được công ơn cha mẹ, tôi càng cảm thấy mình phải có bổn phận làm con sao cho xứng với công lao trời biển ấy và càng cảm thấy thấm thía hơn khi được đọc bài ca dao:

Công cha như núi Thái Sơn,

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.

Một lòng thờ mẹ kính cha,

Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.

Bài ca dao âm điệu thật ngọt ngào, lời lẽ nhẹ nhàng, thiết tha mà hàm súc, thật nhiều ý nghĩa, đã ca ngợi công ơn cha mẹ đối với con cái và nhắc nhở những người con làm tròn bổn phận của mình, ơ đây, hình tượng ngọn núi Thái Sơn sừng sững, nước trong nguồn mát lành đã được ông cha ta đưa vào câu ca dao với những liên tưởng hết sức sâu xa.

Núi Thái Sơn là núi cao, đồ sộ, vững chãi bậc nhất ở Trung Quốc, cũng như tình cha mạnh mẽ, vững chắc. Chính người đã dạy dỗ, hướng cho ta về lẽ phải và truyền thêm cho ta sức mạnh để bay vào cuộc sống. Và thông qua hình tượng nước trong nguồn, ngọn nước tinh khiết nhất, mát lành nhất, dạt dào mãi chẳng bao giờ cạn ta cũng cảm nhận rõ tình yêu của mẹ thật ngọt ngào, vô tận và trong sáng biết bao nhiêu. Từ hình tượng cụ thế’ ấy mà ta có thể thấy được ý nghĩa trừu tượng về công cha nghĩa mẹ. Công ơn đó, ân nghĩa đó to lớn, sâu nặng xiết bao, chính vì vậy mà chỉ có những hình tượng to lớn bất diệt của thiên nhiên kì vĩ mới sánh bằng. Chính vì thế mà người xưa khuyên nhủ chúng ta phải làm tròn chữ hiếu để bù đắp phần nào nỗi cực nhọc, cay đắng của cha mẹ đã phải trải qua vì ta.

Vậy thì sao công cha lại như núi Thái Sơn; vì sao nghĩa mẹ lại như nước trong nguồn? Bởi vì cha mẹ là người đã sinh ra ta, nuôi dưỡng chúng ta chẳng quản vô vàn vất vả. Mẹ bay đến đời ta với tình yêu dịu dàng, ngọt mát qua những lời ru nuôi lớn ta trong giấc ngủ, qua làn gió mát đêm hè từ bàn tay người, từ hơi ấm mẫu tử đã sưởi ấm ta trong đêm dông giá lạnh. Còn cha bay đến với đời ta cũng bằng tình thương mãnh liệt, đã ấp ủ ta trong đôi tay vưng chắc của Người. Cha dạy ta điều hay, lẽ phải, uốn nắn khuyết điểm cho ta, hướng cho ta đứng dậy trong mỗi lần vấp ngã.

Non xanh bao tuổi mà già

Bởi tề sương tuyết hóa ra bạc màu

Cả đời cha mẹ lặn lội với sương gió vất vả cay đắng để nuôi ta ăn học, để phục vụ cho tương lai của chúng ta sau này. Có ai biết chăng nghĩ đến chăng, từ bát cơm dẻo thơm hay manh áo ta được hướng, những vật tưởng chừng quá bình thường trong cuộc sống hàng ngày, cha mẹ ta đã phải lao động đổ mồ hôi, sôi nước mắt mới làm ra được. Song cha mẹ ta không bao giờ tính toán, kể lể về những khổ cực mà mình đã trải qua. Những khi gặp trở ngại khó khăn, những người con lại tìm về với cha mẹ bởi cha mẹ là chỗ dựa vững chắc nhất, tin cậy nhất của ta, họ luôn dang tay mở rộng tình thương đối với các con. Cả cha và mẹ cùng bên nhau sống trọn đời vì con, tạo lập niềm tin tưởng và nền móng vững chắc cho con vào ngưỡng cửa cuộc đời. Cha mẹ đã hi sinh cho con tất cả, bởi thế đứa con nào, kể cả khi trưởng thành, đều trở thành nhỏ bé trước cha mẹ. Ôi, tình mẫu tử phụ tử mới bao la và tha thiết làm sao!

Và nếu như ta đã thấu hiểu công lạo cha mẹ cao cả đến nhường ấy thì sao còn chút gì ngần ngại khi nhắc tới bổn phận làm con của minh, bởi hiếu thảo không chỉ đáp lại tấm lòng cha mà còn là đạo lý của người làm con, là nét đẹp của mọi người. Vậy chúng ta phải làm thế nào cho thật xứng đáng? Trước hết chúng ta phải luôn nhớ tới và trân trọng những công lao của cha mẹ, phải biết ngoan ngoãn tuân theo những điều hay lẽ phải cha mẹ dạy bảo, tránh làm phiền lòng cha mẹ. Ta còn phải biết chăm sóc hỏi han ân cần, quan tâm đến cha mẹ thường xuyên. Hàng ngày, tùy theo khả năng, chúng ta cố gắng làm các việc trong nhà như dọn dẹp nhà cửa, đi chợ, thổi cơm, rửa bát, giặt giũ… để cha mẹ sau giờ làm việc về tới nhà được nghỉ ngơi trong cảnh nhà cửa sạch sẽ, ăn bát cơm dẻo canh ngọt. Cá được những đứa con ngoan ngoãn như vậy thì cha mẹ nào chẳng cảm thấy ấm lòng sau bao nỗi vất vả.

Nhân dân ta từ xưa tới nay luôn kế thừa và phát huy nét đẹp của dân tộc: đạo hiếu. Có tấm lòng thơm thảo của những người con đã được văn thơ ghi lại mà mỗi khi nhắc đến em lại xúc động và cảm phục. Thật vậy, từ những ngày còn thơ, tôi thường dược nghe bà kể bao nhiêu là truyện về những tấm gương hiếu thảo dối với cha mẹ, trong đó có rất nhiều tấm gương là những bạn nhỏ. Đến nay tôi vẫn nhớ mãi câu chuyện Hoa cúc kể về tình yêu thương mẹ mãnh liệt của chú bé tên là Cúc. Mẹ chú bé ốm nặng, may nhờ có bà tiên cảm động vì tấm lòng yêu mẹ sâu sắc, chân thành của chú bé, nên đã chỉ cho chú đi lấy bông hoa chỉ mọc trên đỉnh núi cao là có thể chữa bệnh cho mẹ. Ngay ngày hôm sau, chú bé đã lên đường tìm phương thuốc quý. Ngày đêm chú vượt đèo, lội suối, gai đâm rách da, đêm đêm tiếng thú gầm gừ, nhưng cứ nghĩ đến mẹ là không có gì làm chú sợ hãi. Cuối cùng chú đã tìm thấy loại hoa trắng muốt, có ba tầng cánh, mỗi tầng có hai cánh hoa. Đúng là loại hoa bà tiên bảo chú tìm, nhưng chỉ có một ấy mà lại trên vách đá cheo leo. Em nín thở bò lên tìm mép đá và hái được hoa xuống. Song bà tiên bảo số hoa sẽ là số năm mẹ sống được. Vì vậy, với trí thông minh tuyệt vời, xuất phát từ tấm lòng yêu mẹ, Cúc đã xé cánh hoa ra làm nhiều cánh và mẹ em không những đã sớm khỏi bệnh mà còn sống lâu vì cánh hoa bây giờ nhiều, vô kể. Bà tiên bèn lấy tên của chú bé hiếu thảo và thông minh đặt tên cho loài hoa đó. Đó chính là Sự tích hoa cúc trắng, sản phẩm kì diệu được tạo nên từ tình yêu thương mẹ của chú bé. Và từ đó mỗi khi một người con tặng cha mẹ một đóa hoa cúc trắng là chứng tỏ tấm lòng kính yêu hết mực của mình đối với cha mẹ…

Còn bây giờ tôi đã là một học sinh lớp tám, tôi đã được học thêm rất nhiều gương hiếu thảo trong các tác phẩm văn thơ. Đó chính là tác phẩm Tắt đèn của Ngô Tất Tố với nhân vật em Tí. Em có một tình yêu cha mẹ đặc biệt sâu sắc. Mới 7 tuổi, và mặc .dầu không muôn phải xa thầy u và các em, Tí khóc sướt mướt, nhưng vẫn ngoan ngoãn theo mẹ sang nhà ông Nghị, đem thân đi ở đế u em có tiền nộp sưu, cứu thầy em về. Hay như hình ảnh Bé trong tác phẩm Mẹ vắng nhà của Nguyễn Thi. Mới mười tuổi, Bé đã sớm biết lo toan mọi việc trong nhà để mẹ yên tâm đánh giặc giải phóng làng quê. Bởi bé rất yêu mẹ và mong đuổi hết giặc cho mẹ em không phải xông pha nguy hiểm, được ở nhà mãi với các em.

Tất cả những gương mặt đáng yêu ấy chặng phải đã thể hiện rõ đạo làm con thực hiện tròn chữ hiếu của thiếu nhi ta đó rồi sao?

Trải qua bao thế kỉ, lời khuyên nhủ của câu ca dao vẫn còn nguyên giá trị giáo huấn quý báu của nó. Bởi xã hội dù tiến đến đâu thì con người, ai ai cũng phải có cha mẹ, và chúng ta ngày càng phải phát huy truyền thông ngàn xưa ấy. Và bài ca dao sẽ vẫn mãi mãi còn như khẳng định sự trường tồn của vẻ đẹp ấy.

Bài mẫu 3: Ca dao xưa có câu:" Công cha như núi thái sơn.......Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con". Giải thích câu ca dao và lấy những nhân vật thiếu nhi trong văn học để chứng minh rằng: Các em vẫn luôn làm theo lời khuyên quý báu đó của ông cha.

Dàn ý

1. Mở bài: Trong cuộc sống hàng ngày, đôi khi chúng ta vẫn còn gặp những hiện tượng con cái bất hiếu, vô lễ với cha mẹ.

Để khuyên răn, giáo dục họ về đạo làm con, ông cha ta từ xưa đã có một bài ca dao rất nổi tiếng mà không một người Việt Nam nào không thuộc:

Công cha như núi Thái Sơn,

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.

Một lòng thờ mẹ kính cha

Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.

2. Thân bài:

Giải thích:

• “Núi Thái Sơn” là ngọn núi cao, đồ sộ vững chãi nhất ở Trung Quốc.
• “Nước trong nguồn” là dòng nước tinh khiết nhất, mát lành nhất, dạt dào mãi chẳng bao giờ cạn.

-> Tình cha nghĩa mẹ to lớn không gì có thể thay thế bằng, cho dù đó là thiên nhiên kỳ vĩ.

=>Từ câu ca dao, ông cha ta khuyên mỗi người chúng ta phải làm tròn chữ hiếu để bù đắp cho cha mẹ.

Bàn luận: Tại sao con cái phải có hiếu với cha mẹ?

• Công đức sinh thành của cha mẹ ta thật không gì sánh bằng.
• Biết ơn cha mẹ trước tiên và sâu xa nhất là biết đến công ơn này.
• Cha mẹ là người sinh ra ta, đồng thời cha mẹ cũng là người có công nuôi dưỡng ta bao năm tháng
• Cơm ăn, áo mặc hàng ngày, thuốc thang chữa trị khi ta đau ốm và biết bao vật dụng cho ta, tất cả đều do công sức lao động gian lao, vất vả và tấm lòng bao la của cha mẹ.
• Ta hiểu biết điều hay lẽ phải, biết cách cư xử trong gia đình, trong xã hội cũng nhờ công lao dạy bảo, giáo dục của cha mẹ
• Để đáp lại sự sinh thành và dưỡng dục ấy, đạo làm con phải giữ tròn chữ hiếu. Đó chính là đền đáp xứng đáng của người con đối với cha mẹ. 

Dẫn chứng:

• Bác Hồ đã dạy: Trung với Đảng, hiếu với dân. 
• Biết bao nhiêu chiến sĩ cách mạng đã phải gác lại tình cha nghĩa mẹ để dấn thân vào cuộc đấu tranh một mất một còn với kẻ thù mà lòng vẫn canh cánh rằng chữ hiếu vẫn chưa tròn.
• Họ không phụng dưỡng được cha mẹ lúc tuổi già nhưng vẫn một lòng thờ mẹ kính cha, họ vẫn là người con chí hiếu.
• Trong văn học, tác phẩm Những ngày tha ấu của Nguyên Hồng, với hình ảnh bé Hồng, với một trái tim ngây thơ, trong sáng và luôn hướng tới mẹ thân yêu, mà không bị rắp tâm tanh tưởi, độc địa của bà cô làm hoen ố một chút nào 

3. Kết bài: Bài ca dao vừa là lời ca ngợi một đạo lí tốt đẹp của dân tộc, vừa là lời khuyên bảo thật cao quý. Giá trị to lớn của bài ca dao là một nghệ thuật độc đáo, ở tài sử dụng nghệ thuật so sánh, với cách nói ngắn gọn dễ hiểu giúp cho mọi người dễ nhớ một nội dung đạo đức cao quý, đó là lòng hiếu thảo của con cái đối với cha mẹ

Bài viết

Trong cuộc sống hàng ngày, đôi khi chúng ta vẫn còn gặp những hiện tượng con cái bất hiếu, vô lễ với cha mẹ. Những hành vi vô đạo đức đó đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến truyền thông đạo đức của dân tộc, xúc phạm đến tình mẫu tử thiêng liêng. Để khuyên răn, giáo dục họ về đạo làm con, ông cha ta từ xưa đã có một bài ca dao rất nổi tiếng mà không một người Việt Nam nào không thuộc:

Công cha như núi Thái Sơn,

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.

Một lòng thờ mẹ kính cha

Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.

Công cha nghĩa mẹ thật là to lớn và vô tận biết bao! Sự to lớn của công cha được ca ngợi, được so sánh với hình ảnh cao vời vợi của núi Thái Sơn, một ngọn núi cao nổi tiếng ở Trung Quốc, mà ngày xưa trong thơ văn, các nhà văn nhà thơ thường mượn hình ảnh này để nói lên các lớn lao của sự vật. Và nước trong nguồn là dòng nước chảy không bao giờ cạn là hình ảnh được dùng để thể hiện sự vô tận, vô cùng của nghĩa mẹ, của công mẹ. Ca ngợi công lao vừa to lớn, vừa bất tận của cha mẹ, bài ca dao muốn nhắc nhở mọi người về bổn phận làm con, đạo làm con phải thờ mẹ kính cha, phải cho tròn chữ hiếu. Đạo là đường lối phải theo cho phù hợp với luân lí xã hội. Hiếu là lòng kính yêu của con cái đối với cha mẹ. Thờ, kính là sự yêu mến, sự tôn trọng và chăm lo một cách tôn kính. Toàn bài ca dao đã phản ánh một vấn đề đạo đức là làm con phải có hiếu với cha mẹ. Đó là hành vi đạo đức được bao đời ca ngợi.

Tại sao con cái phải có hiếu với cha mẹ? Đó chính là vì công lao sinh thành dưỡng dục của cha mẹ đối với con cái. Không có cây thì không có quả, không có người sinh thành thì không có bản thân mỗi người chúng ta. Công đức sinh thành của cha mẹ ta thật không gì sánh bằng. Biết ơn cha mẹ trước tiên và sâu xa nhất là biết đến công ơn này. Cha mẹ là người sinh ra ta, đồng thời cha mẹ cũng là người có công nuôi dưỡng ta bao năm tháng, từ một đứa trẻ ngây thơ trở thành một trang thiếu niên có hiểu biết. Cơm ăn, áo mặc hàng ngày, thuốc thang chữa trị khi ta đau ốm và biết bao vật dụng cho ta, tất cả đều do công sức lao động gian lao, vất vả và tấm lòng bao la của cha mẹ. Ta hiểu biết điều hay lẽ phải, biết cách cư xử trong gia đình, trong xã hội cũng nhờ công lao dạy bảo, giáo dục của cha mẹ. Rồi ta được đi học mở mang kiến thức, cũng là nhờ công lao và tình thương của cha mẹ. Thật đúng là cha mẹ nuôi con bằng trời bằng bể. Để đáp lại sự sinh thành và dưỡng dục ấy, đạo làm con phải giữ tròn chữ hiếu. Đó chính là đền đáp xứng đáng của người con đối với cha mẹ. Và đây cũng là một tiêu chuẩn đạo đức của con người trong xã hội, trong cuộc sống.

Ngoài ra, câu ca dao còn rất đúng vì nó là một giá trị đạo đức to lớn, đem lại nhiều lợi ích trong cuộc sống, nhất là nó không bị phai mờ mà còn tồn tại cho đến ngày hôm nay. Trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam, chúng ta vẫn còn gặp những câu tục ngữ mang ý nghĩa tương tự:

Công cha như núi ngất trời

Nghĩa mẹ như nước ngời ngời biển Đông.

Những lí lẽ và dẫn chứng trên đã một lần nữa khẳng định sự đúng đắn của câu ca dao trên, khẳng định đó cũng chính là một chân lí của cuộc sống, một cơ sở đạo đức của xã hội, của con người.

Tuy nhiên, hiếu với cha mẹ đồng thời phải hiếu với nhân dân như Bác Hồ đã dạy: Trung với Đảng, hiếu với dân. Một người con có hiếu với cha còn phải là một người con của nhân dân, có hiếu với nhân dân, một lòng phục vụ nhân dân. Khi Tổ quốc và nhân dân yêu cầu, người con có hiếu đó vẫn có thể tạm gác việc nuôi dưỡng chăm sóc cha mẹ để lo việc dân, việc nước. Trong trường hợp đó, hiếu với dân cũng là hiếu thảo với cha mẹ. Biết bao nhiêu chiến sĩ cách mạng đã phải gác lại tình cha nghĩa mẹ để dấn thân vào cuộc đấu tranh một mất một còn với kẻ thù mà lòng vẫn canh cánh rằng chữ hiếu vẫn chưa tròn. Họ không phụng dưỡng được cha mẹ lúc tuổi già nhưng vẫn một lòng thờ mẹ kính cha, họ vẫn là người con chí hiếu. Hay như trong văn học, tác phẩm Những ngày tha ấu của Nguyên Hồng, với hình ảnh bé Hồng, với một trái tim ngây thơ, trong sáng và luôn hướng tới mẹ thân yêu, mà không bị rắp tâm tanh tưởi, độc địa của bà cô làm hoen ố một chút nào cũng không khỏi khiến chúng ta thấu hiểu tình thương, tình yêu của người con dành cho cha mẹ

Vậy chúng ta phải hiếu với cha mẹ như thế nào? Người con có hiếu là người yêu thương kính trọng cha mẹ, vâng lời cha mẹ, biết tuân theo những lời chỉ bảo đúng đắn của cha mẹ. Người con có hiếu phải biết làm cho cha mẹ vui lòng bằng cách chăm chỉ học tập, bằng những lời nói và việc làm có đạo đức như đi thưa, về trình và luôn giúp đỡ cha mẹ trong công việc gia đình. Nhất là khi cha mẹ già yếu, ốm đau, người con càng phải hết lòng chăm sóc, phụng dưỡng với tất cả tình cảm quý trọng của mình. Hành động hiếu thảo này chính là lời khuyên mang ý nghĩa sâu sắc của bài ca dao.

Với lòng hiếu thảo đó đã giúp cho gia đình đầm ấm, hạnh phúc. Người con hiếu thảo trong gia đình và đồng thời cũng trở thành một trò giỏi trong nhà trường, một công dân tốt, biết làm tròn nghĩa vụ, giúp ích cho nước nhà, tạo cho xã hội ngày càng phát triển. Đó cũng chính là một kết quả. Một tác dụng to lớn mà chúng ta phải kế thừa và càng phát huy lòng hiếu thảo để cho truyền thông tốt đẹp này được tồn tại mãi mãi.

Bài ca dao vừa là lời ca ngợi một đạo lí tốt đẹp của dân tộc, vừa là lời khuyên bảo thật cao quý. Giá trị to lớn của bài ca dao là một nghệ thuật độc đáo, ở tài sử dụng nghệ thuật so sánh, với cách nói ngắn gọn dễ hiểu giúp cho mọi người dễ nhớ một nội dung đạo đức cao quý, đó là lòng hiếu thảo của con cái đối với cha mẹ. Đây cũng chính là mong ước của cha ông ta ngày trước muốn cho con cái đời sau luôn luôn sống có nhân nghĩa, biết nhớ đến công của cha mẹ:

Núi cao biển rộng mênh mông

Cù lao chín chữ, ghi lòng con ơi!