BÀI 7: MỘT SỐ NỀN VĂN MINH PHƯƠNG TÂY

 (3 tiết)

I. MỤC TIÊU

1. Về kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

-       Phân tích được bối cảnh lịch sử và nêu được ý nghĩa của những thành tựu cơ bản của văn minh thời Phục hưng.

-       Biết cách sưu và sử dụng tư liệu lịch sử để tìm hiểu về các nền văn minh phương Tây thời kì cổ - trung đại.

2. Năng lực

-       Năng lực chung:

·      Giải quyết vấn đề và sáng tạo: thông qua việc sử dụng ngôn ngữ kết hợp với các sản phẩm học tập đa dạng để nêu được ý nghĩa của các thành tựu chủ yếu của nền văn minh Hy Lạp, La Mã, văn minh thời Phục hưng.

·      Giao tiếp và hợp tác: thông qua việc trao đổi, thảo luận nhóm để biết cách sưu tầm và sử dug tư liệu lịch sử để tìm hiểu về các nền văn minh phương Tây thời kì cổ - trung đại.  

-       Năng lực lịch sử:

·      Tìm hiểu lịch sử: Thông qua việc nhận diện, khai thác và sử dụng được tư liệu, tranh ảnh, lược đồ,…để tìm hiểu về nền văn minh Hy Lạp, La Mã, văn minh thời Phục hưng.

·      Nhận thức và tư duy lịch sử: Thông qua việc giải thích được cơ sở hình thành và nêu ý nghĩa của những thành tựu cơ bản của văn minh Hy Lạp, La Mã, văn minh thời Phục hưng.

3. Phẩm chất

-       Trân trọng những giá trị của các thành tựu văn minh Hy Lạp, La Mã, văn minh thời Phục hưng.

-       Phát triển phẩm chất trách nhiệm, hoàn thành nhiệm vụ khi tham gia hoạt độn nhóm để tìm hiểu về các thành tựu chủ yếu của nền Hy Lạp, La Mã, văn minh thời Phục hưng; trách nhiệm bảo tồn và phát huy các giá trị văn minh.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

-       SGK, SGV, SBT Lịch sử 10, Giáo án.

-       Lược đồ các quốc gia cổ đại phương Tây; tranh ảnh về các thành tựu văn minh Hy Lạp, La Mã, văn minh thời Phục hưng.

-       Tư liệu về các thành tựu văn minh tiêu biểu của Hy Lạp, La Mã, văn minh thời Phục hưng như: đền Pác-tê-nông, tượng lực sĩ ném đĩa,…

-       Giấy A0, bút màu, phiếu học tập,…

-       Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với học sinh

-       SGK, SBT Lịch sử 10.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Kích thích HS nảy sinh nhu cầu, mong muốn tìm hiểu về những vấn đề cốt lõi của bài học mới trong quá trình học tập.

b. Nội dung: GV trình bày vấn đề, trình chiếu cho HS quan sát hình ảnh về bảo tàng Ô-lim-pic Nhật Bản; HS quan sát hình ảnh, lắng nghe GV nêu vấn đề và trả lời câu hỏi.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về một số ví dụ cho thấy những cống hiến, giá trị trường tồn của các nền văn minh phương Tây thời kì cổ - trung đại.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV trình chiếu cho HS quan sát hình ảnh về Bảo tàng Ô-lim-pic Nhật Bản và giới thiệu với HS: Từ năm 1896 đến nay, cứ bốn năm một lần, Thế vận hội Olympic được tổ chức tại các quốc gia khác nhau. Đây không chỉ là một sự kiện thể thao mà còn mang ý nghĩa biểu trưng cho sự bình đẳng, đoàn kết giữa các quốc gia trên toàn thế giới. Ngay từ thời cổ đại, Ô-lim-píc đã được tổ chức 4 năm 1 lần tại đền thờ thần Dớt.

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Ngoài sự kiện này, em có thể kể thêm một số ví dụ khác cho thấy những cống hiến, giá trị trường tồn của các nền văn minh phương Tây thời kì cổ - trung đại?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng hiểu biết của bản thân và thực hiện nhiệm vụ.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện 1-2 HS trả lời: Tổ chức Văn hóa, Khoa học và Giáo dục của Liên hợp quốc (UNESCO) lấy ý tưởng từ công trình kiến trúc nổi tiếng đền Parthenon nổi tiếng của Hy Lạp cổ đại. Parthenon là một công trình kiến trúc văn hoá Hy Lạp cổ đại, làm bằng đá cẩm thạch trắng, kiến trúc theo trường phái Doric nổi tiếng, nằm trong quần thể kiến trúc Ancropolis trên đồi Athen, khởi móng từ năm 477 trước CN, được người cổ đại xếp hạng là một trong bảy kỳ quan văn hoá thế giới. Đây là một công trình kiến trúc tiêu biểu cho nền văn minh loài người, là biểu tượng của vẻ đẹp lý tưởng, của sức mạnh trí tuệ và khả năng sáng tạo của con người – thể hiện nội dung, tư tưởng và lòng khao khát cao cả rất gần gũi với những gì UNESCO đang vươn tới.

- GV mời đại diện HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Văn minh phương Tây là một thuật ngữ được sử dụng rất rộng rãi để chỉ di sản của chuẩn mực xã hội, các giá trị đạo đức, truyền thống, phong tục, hệ thống niềm tin, chế độ chính trị có nguồn gốc hoặc liên kết với châu Âu. Một nền tảng của tư tưởng phương Tây, bắt đầu từ Hy Lạp cổ đại và tiếp tục qua thời Trung cổ và Phục hưng, là ý tưởng của chủ nghĩa duy lý trong các lĩnh vực khác nhau của cuộc sống, đặc biệt là tôn giáo, được phát triển bởi triết học Hy Lạp, và chủ nghĩa nhân văn. Để nắm rõ hơn, chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay – Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu về văn minh Hy Lạp, La Mã

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Phân tích được cơ sở hình thành văn minh Hy Lạp, La Mã cổ đại.

- Nêu được ý nghĩa của những thành tựu cơ bản của văn minh Hy Lạp, La Mã cổ đại

b. Nội dung:

- GV cho HS làm việc theo cặp, đọc thông tin và quan sát các Lược đồ 7.1, 7.2 và các Hình 7.1, 7.2 để thực hiện nhiệm vụ vào Phiếu học tập.

- GV cho HS làm việc theo nhóm, thực hiện 2 nhiệm vụ:

+ Nhiệm vụ 1: Đọc thông tin và quan sát các hình từ 7.3 đến 7.7, cho biết cư dân Hy Lạp và La Mã có những thành tựu văn minh cơ bản nào? Những thành tựu đó có ý nghĩa ra sao?

+ Nhiệm vụ 2: Lựa chọn và giới thiệu được về một thành tựu tiêu biểu trước cả lớp.

c. Sản phẩm học tập: HS trình bày và ghi được vào vở:

- Cơ sở hình thành văn minh Hy Lạp, La Mã.

- Những thành tựu cơ bản của văn minh Hy Lạp, La Mã trên các lĩnh vực : chữ viết, văn học, triết học, tôn giáo, lịch pháp và thiên văn học, kiến trúc và điêu khắc, thể thao,…