BÀI 14: CƠ SỞ HÌNH THÀNH VÀ QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN

CỦA VĂN MINH ĐẠI VIỆT

 (3 tiết)

I. MỤC TIÊU

1. Về kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

-       Giải thích được khái niệm văn minh Đại Việt.

-       Phân tích được cơ sở hình thành của văn minh Đại Việt.

-       Nêu được quá trình phát triển của văn minh Đại Việt trên trục thời gian.

2. Năng lực

-       Năng lực chung:

·      Giao tiếp và hợp tác: thông qua việc sử dụng ngôn ngữ, làm việc nhóm, trao đổi, thảo luận để phân tích được cơ sở hình thành văn minh Đại Việt.

·      Tự chủ và tự học: thông qua sưu tầm và sử dụng tư liệu lịch sử để giải các nhiệm vụ học tập một cách chủ động về văn minh Đại Việt. s

-       Năng lực lịch sử:

·      Tìm hiểu lịch sử: thông qua việc khai thác sơ đồ và đọc thông tin, tư liệu để nêu được quá trình phát truển của văn minh Đại Việt trên trục thời gian.

·      Nhận thức và tư duy lịch sử: thông qua việc giải thích được khái niệm văn minh Đại Việt; phân tích được cơ sở hình thành văn minh Đại Việt.

3. Phẩm chất

-       Yêu nước, tự hào dân tộc, biết ơn đối với những thế hệ đi trước.

-       Có trách nhiệm trong việc hoàn thành nhiệm vụ học tập.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

-       SGK, SGV, SBT Lịch sử 10, Giáo án.

-       Lược đồ, tranh ảnh, tư liệu liên quan đến bài học Cơ sở hình thành và quá trình phát triển của văn minh Đại Việt.

-       Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với học sinh

-       SGK, SBT Lịch sử 10.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế cho HS, giúp HS ý thức được nhiệm vụ học tập, hứng thú bài học mới.

b. Nội dung: GV trình chiếu và đọc cho HS đoạn thơ trong bài Bình Ngô Đại Cáo; HS nêu và trình bày một vài cảm nhận về đoạn thơ vừa nghe.

c. Sản phẩm học tập: Cảm nhận của HS về đoạn thơ trong bài Bình Ngô Đại Cáo.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV trình chiếu và đọc cho HS lắng nghe một đoạn thơ trong bài thơ Bình Ngô đại cáo:

Như nước Đại Việt ta từ trước

Vốn xưng nền văn hiến đã lâu

Núi sông, bờ cõi đã chia

Phong tục Bắc Nam cũng khác.

(Bình Ngô đại cáo – Nguyễn Trãi)

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Trình bày một vài cảm nhận của bản thân sau khi nghe 4 câu thơ trên.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc cá nhân, vận dụng những kiến thức về văn học đã được học, hiểu biết thực tế về nước Đại Việt để thực hiện nhiệm vụ học tập.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện một số HS trình bày cảm nhận về 4 dòng thơ trong bài Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi:

+ Nguyễn Trãi đưa ra những yếu tố căn bản để xác định độc lập chủ quyền của dân tộc: văn hiến, lãnh thổ (địa lý), phong tục tập quán, lịch sử riêng, nhằm khẳng định sự tồn tại hiển nhiên, vốn có từ lâu đời của nước Đại Việt.

+ Việc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của đất nước ta hiện nay là rất cần thiết và quan trọng. Bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của đất nước là trách nhiệm, bổn phận của mỗi người dân Việt Nam. Chúng ta cần phát huy truyền thống yêu nước và kiên quyết ngăn chặn mọi âm ưu chiếm phá của địch. dân tộc ta đã có truyền thống yêu nước đánh giặc, có sự đoàn kết và ý chí kiên cường chắc chắn sẽ bảo vệ được chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: 4 câu thơ các em vừa tìm hiểu là lời khẳng định nền độc lập, tự chủ, truyền thống văn hiến và nền văn minh riêng của quốc gia Đại Việt. Vậy thế nào là văn minh Đại Việt? Văn minh Đại Việt được hình thành trên những cơ sở nào? Quá trình phát triển của văn minh Đại Việt ra sao? Chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay – Bài 14: Cơ sở hình thành và quá trình phát triển của văn minh Đại Việt.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu về khái niệm văn minh Đại Việt

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS giải thích được khái niệm văn minh Đại Việt.

b. Nội dung: GV cho HS làm việc cá nhân, đọc thông tin để tìm hiểu về khái niệm văn minh Đại Việt.

c. Sản phẩm học tập: HS trình bày và ghi được vào vở khái niệm văn minh Đại Việt.

d. Tổ chức hoạt động: