BÀI 13: THUẬT TOÁN TÌM KIẾM

(2 tiết)

I. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu

Sau bài học này, HS sẽ:

- Giải thích được thuật toán tìm kiếm tuần tự, thuật toán tìm kiếm nhị phân.

- Biểu diễn và mô phỏng được hoạt động của thuật toán tìm kiếm trên bộ dữ liệu vào có kích thước nhỏ.

- Giải thích được mối liên quan giữa sắp xếp và tìm kiếm, nêu được ví dụ minh họa.

- Nêu được ý nghĩa của việc chia một bài toán thành những bài toán nhỏ hơn.

2. Năng lực

-       Năng lực chung:

●       Tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.

●       Giao tiếp và hợp tác: có thói quen trao đổi, giúp đỡ nhau trong học tập; biết cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ học tập theo sự hướng dẫn của thầy cô.

●       Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, có sáng tạo khi tham gia các hoạt động tin học.

-       Năng lực tin học:

●       Sử dụng và quản lí các phương tiện công nghệ thông tin và truyền thông

●       Ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong học và tự học.

3. Phẩm chất

-       Rèn luyện tính cẩn thận, chăm chỉ, làm việc khoa học, chính xác.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

-       SGK, SGV, SBT Tin học 7.

-       9 thẻ số ghi các số: 26, 14, 24, 18, 15, 21, 19, 25, 12. Các thẻ số có thể dính lên bảng, ví dụ như mảnh giấy dính hay sử dụng nam châm đính trên bảng.

-       Giấy khổ lớn để HS lập bảng mô phỏng thuật toán khi làm việc nhóm.

-       In danh sách lớp (hoặc tổ) có ghi ngày sinh ra giấy A4 để phát cho HS.

-       Mỗi HS chuẩn bị 20 thẻ (nếu không có thẻ thì chuẩn bị sẵn 20 mảnh giấy) để ghi số (ở hoạt động Khám phá), tên tỉnh (ở hoạt động Luyện tập).

2. Đối với học sinh

-       SGK, SBT Tin học 7.

-       Đọc và tìm hiểu trước Bài 13.

III. PHÂN BỐ THỜI LƯỢNG

-       Tiết 1: phần Khởi động, Khám phá.

-       Tiết 2: phần Luyện tập, Vận dụng.

IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

TIẾT 1

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, tạo hứng thú học tập cho HS trước bài học.

b. Nội dung: GV tổ chức cho HS quan sát Hình 1, đọc nội dung của hoạt động và trả lời.

c. Sản phẩm học tập:

- HS nêu được cách tìm một số bằng cách lật lần lượt từng thẻ số theo thứ tự ở Hình 1 SGK tr.71; thực hiện, mô tả được các thao tác thực hiện cách tìm này trên một dãy số cụ thể.

- HS tích cực, hứng thú với bài học mới.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS hoạt động cặp đôi và nêu nhiệm vụ: Có 9 thẻ số, mỗi thẻ được ghi số ở một mặt và mặt còn lại không ghi gì. Đặt úp các thẻ số trên mặt bàn và xếp thành một dãy như Hình 1.

Em hãy trao đổi với bản để thực hiện tìm một số bất kì có trong dãy số ghi trên các thẻ ở Hình 1 hay không.

à Gợi ý: 2 cách tìm chính:

+ Cách 1. Lật lần lượt từng thẻ số theo thứ tự cho đến khi tìm thấy hoặc đã lật hết các thẻ mà không tìm thấy.

+ Cách 2. Lật từng thẻ số một cách ngẫu nhiên cho đến khi tìm thấy hoặc đã lật hết các thẻ mà không tìm thấy. (Tuy nhiên, trường hợp có rất nhiều thẻ số mà mỗi lần lật một thẻ số rồi phải úp lại mới được lật thẻ tiếp theo. Điều này sẽ dẫn đến cần thực hiện tìm theo cách 1  để dễ thực hiện, dễ nhớ thẻ đã lật, thẻ chưa lật.

- GV ghim thẻ số lên bảng và đánh số thứ tự (như Hình 1 SGK tr.71), gọi HS lên bảng tìm một số.

- GV đảo thứ tự các thẻ số, yêu cầu các HS tìm một số khác(vừa thực hiện vừa nêu thao tác thực hiện), như:

+ Lật thẻ nào?

+ Kiểm tra số trên thẻ có đúng là số cần tìm không?

+ Nếu đúng thì làm gì? Nếu sai thì làm gì?

+ Các thẻ số đã được lật hết chưa?

+ Nếu đã hết thì làm gì? Nếu chưa hết thì làm gì?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc cặp đôi và trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện 2-3 HS thực hiện nhiệm vụ.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Thông qua hoạt động trên, chúng ta thấy được việc tìm kiếm hợp lí, tuần tự giúp ta tìm kiếm được những con số nhanh chóng hơn. Để việc tìm kiếm trở nên dễ dàng, nhanh chóng hơn, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu bài học ngày hôm nay – Bài 13: Thuật toàn tìm kiếm.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Thuật toán tìm kiếm tuần tự

a. Mục tiêu: HS giải thích được thuật toán tìm kiếm tuần tự; biểu diễn và mô phỏng được hoạt động của thuật toán tìm kiếm tuần tự trên bộ dữ liệu vào có kích thước nhỏ.

b. Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS đọc thông tin SGK tr.71, 72, quan sát Hình 2 và trả lời câu hỏi.

c. Sản phẩm học tập:

- HS nêu được một số ví dụ về bài toán tìm kiếm trong thực tiễn cuộc sống.

- HS giải thích được thuật toán thông qua sơ đồ khối; điền đúng các bước mô phỏng được hoạt động của thuật toán như Bảng 1.

d. Tổ chức hoạt động: