TIẾT…: THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT. LỖI VỀ MẠCH LẠC, LIÊN KẾT TRONG ĐOẠN VĂN
I. MỤC TIÊU
1. Mức độ/ yêu cầu cần đạt:
- Nhận biết và chỉnh sửa được các lỗi về mạch lạc, liên kết trong đoạn văn.
2. Năng lực
a. Năng lực chung
- Năng lực tự chủ và tự học, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo.
b. Năng lực riêng biệt
- Năng lực nhận diện và sửa lỗi về mạch lạc, liên kết trong đoạn văn.
3. Phẩm chất:
- Có ý thức vận dụng kiến thức về các lỗi mạch lạc, liên kết trong đoạn văn vào giao tiếp và tạo lập văn bản.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- Giáo án;
- Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
- Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp;
- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà;
2. Chuẩn bị của học sinh: SGK, SBT Ngữ văn 10, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng HS thực hiện nhiệm vụ học tập học tập của mình từ đó khắc sâu kiến thức nội dung bài học Lỗi về mạch lạc, liên kết trong đoạn văn.
b. Nội dung: GV đặt những câu hỏi gợi mở vấn đề cho HS nhận diện về lỗi mạch lạc, liên kết trong đoạn văn.
c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS liên quan đến lỗi mạch lạc, liên kết trong đoạn văn.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV yêu cầu HS quan sát câu văn và tìm lỗi sai của câu văn: Bạn Lan đã rất chăm chỉ học hành, nhưng bạn ấy được giải Nhất học sinh giỏi cấp Thành phố.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS quan sát câu văn để tìm lỗi sai.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- GV mời 1 – 2 HS phát biểu trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe, nhận xét.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
- GV nhận xét, đánh giá, chốt: Câu văn trên đã mắc lỗi về mạch lạc, liên kết trong câu.
- GV dẫn vào bài học mới: Cũng là lỗi mạch lạc và liên kết, ngày hôm nay chúng ta sẽ cùng học về lỗi mạch lạc và liên kết trong đoạn văn để hiểu thêm về các lỗi này và giúp ích cho việc viết đúng đoạn văn.
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu kiến thức về lỗi mạch lạc, liên kết trong đoạn văn
a. Mục tiêu: Nắm được kiến thức về lỗi mạch lạc, liên kết trong đoạn văn.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi liên quan đến lỗi mạch lạc, liên kết trong đoạn văn.
c. Sản phẩm học tập: Kiến thức về lỗi mạch lạc, liên kết trong đoạn văn mà HS nắm được.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS | DỰ KIẾN SẢN PHẨM |
Nhiệm vụ 1: Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV mời 1 HS đọc về lỗi thiếu mạch lạc thứ nhất (bao gồm đoạn văn được lấy ví dụ), 1 HS đọc cách sửa đoạn văn trong mục Tri thức ngữ văn trước lớp, yêu cầu cả lớp theo dõi. - GV đặt câu hỏi, yêu cầu HS thảo luận theo cặp: + Đoạn văn được lấy ví dụ đã không tập trung vào một chủ đề như thế nào? + Các tác giả trong SGK đã sửa đoạn văn mắc lỗi bằng cách nào? Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập - HS đọc thông tin trong SGK theo yêu cầu của GV; sau đó thảo luận theo cặp, suy nghĩ để trả lời câu hỏi. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - GV mời 2 – 3 HS phát biểu trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe, nhận xét. Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập - GV nhận xét, đánh giá, chốt: + Đoạn văn được lấy ví dụ cho lỗi thiếu mạch lạc đã mắc lỗi ở chỗ: câu thứ nhất nói về “mọi tác phẩm nghệ thuật” và nói đến cội nguồn của “mọi tác phẩm nghệ thuật”, trong khi câu thứ hai lại nói về “thơ” – vốn chỉ là một loại hình nghệ thuật, đồng thời lại nói đến ngôn ngữ thơ. Các câu trong đoạn không tập trung vào một chủ đề. + Các tác giả biên soạn SGK đã sửa lại đoạn văn bằng cách để các câu trong đoạn tập trung vào một chủ đề, cụ thể là thêm vào câu 1, ngay sau “mọi tác phẩm nghệ thuật” cụm từ “trong đó có thơ,”. - GV chốt kiến thức. Nhiệm vụ 2: Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV mời 1 HS đọc tiếp lỗi thiếu mạch lạc thứ hai trong mục Tri thức ngữ văn (Các câu trong đoạn không được sắp xếp theo một trình tự hợp lí), 1 HS đọc đoạn văn ví dụ và cách chỉnh sửa. - GV đặt câu hỏi: + Có thể đặt câu 5 sau câu 3 được không? Vì sao? + Có thể đặt câu 5 trước câu 1 được không? Vì sao? Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập - HS đọc thông tin trong SGK theo yêu cầu của GV sau đó lắng nghe câu hỏi của GV và suy nghĩ để trả lời. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - GV mời 2 – 3 HS trả lời trước lớp, yêu cầu cả lớp lắng nghe, nhận xét. Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập - GV nhận xét, đánh giá, chốt đáp án: + Không thể đặt câu 5 sau câu 3. Vì câu 5 nói về chân của một vị thần, câu 3 nói về việc vị thần đó có những bước chân rất dài. Về mặt logic, câu 5 phải xuất hiện trước câu 3, thông báo cho người đọc về độ dài của chân vị thần, làm lí do và tiền đề lí giải cho những bước chân rất dài. + Không thể đặt câu 5 trước câu 1. Vì câu 1 thông báo sự xuất hiện của vị thần, nghĩa là trước câu 1 thì vị thần chưa xuất hiện. Câu 5 không thể nào đứng được trước câu 1. - GV chốt kiến thức. Nhiệm vụ 3: Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV mời 1 HS đọc mục lỗi Thiếu các phương tiện liên kết hoặc sử dụng các phương tiện liên kết chưa phù hợp trong mục Tri thức ngữ văn, yêu cầu cả lớp đọc thầm theo. - GV đặt câu hỏi: Có thể sửa lỗi trong đoạn văn mẫu bằng những từ ngữ nào? Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập - HS đọc thông tin trong SGK, sau đó nghe câu hỏi của GV và suy nghĩ để trả lời. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - GV mời 2 – 3 HS trả lời trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe, nhận xét. Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập - GV nhận xét, đánh giá, chốt đáp án: Có thể sửa lỗi trong đoạn văn mẫu bằng những từ ngữ: vì vậy/ vì thế/ do đó/ cho nên/ nên/ chính vì vậy/ thế nên/… - GV chốt kiến thức. | I. Kiến thức về lỗi mạch lạc, liên kết trong đoạn văn - Lỗi thiếu mạch lạc sẽ xảy ra nếu: + Các câu trong đoạn không tập trung vào một chủ đề (lỗi lạc chủ đề) hoặc nội dung nêu trong câu chủ đề không được triển khai đầy đủ trong đoạn văn (lỗi thiếu hụt chủ đề).
+ Các câu trong đoạn không được sắp xếp theo một trình tự hợp lí.
- Lỗi liên kết sẽ xảy ra khi chúng ta dùng thiếu các phương tiện liên kết hoặc sử dụng các phương tiện liên kết chưa phù hợp. |
Bình luận