CHUẨN BỊ

Yêu cầu:

- Xem lại phần Kiến thức ngữ văn để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này.

- Khi đọc văn bản thông tin giới thiệu một cuốn sách hoặc một bộ phim, các em cần chú ý:

+ Đọc lướt tên bài, các đề mục lớn nhỏ,... để xác định:

• Văn bản giới thiệu cuốn sách hoặc bộ phim nào? • Em đã biết gì về cuốn sách hoặc bộ phim đó?
• Người viết có sử dụng thêm các phương tiện phi ngôn ngữ như hình ảnh, sơ đồ,... để chuyển tải thông tin không?

+ Đọc kĩ văn bản để xác định:

• Bố cục của văn bản gồm mấy phần? Thông tin chính trong mỗi phần là gì? Thông tin trong văn bản được giới thiệu theo trình tự nào?
• Cách trình bày của văn bản (nhan đề, sa pô, các tiểu mục, sự kết hợp kênh chữ và kênh hình,...) có tác dụng gì?
• Văn bản giúp em biết thêm điều gì? Thông tin từ văn bản có ý nghĩa như thế nào với em?

- Dựa vào phần Kiến thức ngữ văn và nhan đề văn bản, hãy dự đoán xem văn bản sẽ cung cấp cho người đọc những thông tin gì.

- Đọc trước văn bản giới thiệu “Lá cờ thêu sáu chữ vàng” — tác phẩm không bao giờ cũ dành cho thiếu nhi.

Lời giải:
- Dựa vào phần Kiến thức ngữ văn và nhan đề văn bản, em dự đoán văn bản sẽ cung cấp cho người đọc những thông tin về cuốn sách “Lá cờ thêu sáu chữ vàng”.

CÂU HỎI GIỮ BÀI

Câu hỏi 1. Phần 1 cho em biết điều gì?

Lời giải:

• Phần 1 cho em biết thông tin cơ bản về tác phẩm Lá cờ thêu sáu chữ vàng: khái quát nội dung chính của truyện, tác giả, thể loại.

Câu hỏi 2. Phần 2 giới thiệu nội dung gì?

Lời giải:

• Phần 2 giới thiệu nội dung trác phẩm.

Câu hỏi 3. Các thông tin trong ngoặc kép được trích dẫn từ nguồn nào?

Lời giải:

• Các thông tin trong ngoặc kép được trích dẫn từ tác phẩm Lá cờ thuê sáu chữ vàng.

Câu hỏi 4. Phần 3 giới thiệu thông tin gì?

Lời giải:

• Phần 3 giới thiệu giá trị nội dung, tư tưởng, giác trị nghệ thuật của tác phẩm.

CÂU HỎI CUỐI BÀI 

Câu hỏi 1. Văn bản “Lá cờ thêu sáu chữ vàng” - tác phẩm không bao giờ cũ dành cho thiếu nhi được viết nhằm mục đích gì?

Lời giải:

• Văn bản “Lá cờ thêu sáu chữ vàng” – tác phẩm không bao giờ cũ dành cho thiếu nhi được viết nhằm mục đích giới thiệu đến bạn đọc cuốn sách Lá cờ thêu sáu chữ vàng. 

Câu hỏi 2. Hãy vẽ sơ đồ tư duy để thể hiện ý chính và thông tin cụ thể làm rõ cho ý chính đó của mỗi phần trong văn bản.

Lời giải:

Câu hỏi 3. Những nội dung nào trong sơ đồ tư duy em vừa thực hiện là thông tin khách quan về tác phẩm Lá cờ thêu sáu chữ vàng, những nội dung nào là ý kiến chủ quan của người giới thiệu hoặc người đọc về tác phẩm?

Lời giải:

• Nội dung phần 1 và nội dung phần 2 là khách quan về tác phẩm.
• Nội dung phần 3 là ý kiến chủ quan của người giới thiệu hoặc người đọc về tác phẩm.

Câu hỏi 4. Theo em, có thể đảo trật tự trình bày nội dung của các phần trong văn bản được không? Vì sao?

Lời giải:

• Theo em, không thể đảo trật tự trình bày nội dung của các phần trong văn bản được vì nó khiến người đọc khó theo dõi nội dung.

Câu hỏi 5. Hình ảnh bìa sách trong bài viết thể hiện chi tiết nào trong văn bản? Theo em, vì sao người giới thiệu lại chọn hình ảnh này?

Lời giải:

• Hình ảnh bìa sách trong bài viết thể hiện chi tiết giới thiệu nội dung tác phẩm, cụ thể hơn là ở phần giới thiệu nội dung Trần Quốc Toãnin được đánh giặc ngoại xâm. Theo em, người giới thiệu lại chọn hình ảnh này vì bìa sách đã khái quát được nội dung nổi bật của tác phẩm, thể hiện được tư thế hiên ngang của Trần Quốc Toản trước quân địch. Việc đưa hình ảnh vào đoạn này giúp người đọc phần nào tưởng tưởng, hình dung được câu truyện.

Câu hỏi 6. Ngoài các thông tin được giới thiệu trong văn bản, em còn muốn biết thêm điều gì nữa về tác phẩm Lá cờ thêu sáu chữ vàng? Em làm thế nào để biết được các thông tin đó?

Lời giải:

• Ngoài các thông tin được giới thiệu trong văn bản, em còn muốn biết thêm ý nghĩa của nhan đề tác phẩm Lá cờ thêu sáu chữ vàng. Em có thể đọc đi, đọc lại tác phẩm để ngẫm nghĩ hoặc phỏng vấn tác giả tác phẩm để hiểu hơn về thông tin đó nhan đề bài viết.

PHẦN THAM KHẢO MỞ RỘNG TÁC PHẨM 

Câu hỏi 1. Giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật trong văn bản Lá cờ thêu sáu chữ vàng - tác phẩm không bao giờ cũ dành cho thiếu nhi

Lời giải:

- Giá trị nội dung: Với nhân vật Hoài Văn Hầu Trần Quốc Toản, nhà văn dành cả một thiên truyện, tương đương như một truyện vừa, để khắc họa vẻ đẹp, cuộc đời của người anh hùng tuổi trẻ tài cao, chí lớn có những hành động quả cảm, lập nên những chiến công hiển hách. Lá cờ thêu sáu chữ vàng đã tạo được ấn tượng sâu đậm trong lòng bạn đọc, nhất là các bạn nhỏ tuổi. Tuy còn trẻ tuổi nhưng những hành động đầy quả quyết như: bóp nát quả cam vua ban khi không được tham dự hội nghị bàn việc nước ở bến Bình Than; phất cao lá cờ “Phá cường địch, báo hoàng ân”, chiêu binh mãi mã, ngày đêm luyện tập binh thư yếu lược, cùng anh em người Mán là Thế Lộc đuổi bắt quân thù trên đồi Ma Lục với những kế sách, mưu tính chính xác, khôn lường khiến quân thù khiếp sợ… đã nói lên tinh thần, khí phách, vẻ đẹp dũng mãnh của chàng trai trẻ thời Trần.

- Giá trị nghệ thuật: bằng sức tưởng tượng phong phú và sự sáng tạo dồi dào, nhà văn Nguyễn Huy Tưởng đã xây dựng được một cốt truyện chặt chẽ, hấp dẫn với các sự kiện, chi tiết đặc sắc, ấn tượng. Khắc họa một cách chân thực các sự kiện lịch sử, con người, dân tộc. Đặc biệt, hình ảnh một Hoài Văn hầu vốn có rất ít tư liệu lịch sử nói đến lại chợt hiện lên một cách chân thực, rõ ràng đến khó tin.