MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Tại sao cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa xảy ra ở Nga? Cuộc cách mạng đã diễn ra như thế nào, mang đến các giá trị gì cho nước Nga và nhân loại?

Trả lời:

* Nguyên nhân dẫn đến Cách mạng tháng Mười Nga:

- Sau Cách mạng tháng Hai, quyền lợi của quần chúng nhân dân chưa được đáp ứng, mặt khác, cục diện 2 chính quyền song song tồn tại đã xuất hiện ở Nga, đó là: Chính phủ lâm thời của giai cấp tư sản và Xô viết của đại biểu công nhân và binh lính.

- Trước tình hình đó, Lê-nin và đảng Bôn-sê-vích đã chuẩn bị kế hoạch tiếp tục làm cách mạng nhằm lật đổ Chính phủ tư sản lâm thời, giành chính quyền về tay người lao động.

* Diễn biến chính của Cách mạng tháng Mười Nga:

- Tháng 7/1917, khi Chính phủ tư sản lâm thời công khai đàn áp các phong trào quần chúng, khủng bố các xô viết, Đảng Bôn-sê-vích đã lãnh đạo giai cấp công nhân, nông dân, binh lính chuẩn bị đấu tranh vũ trang giành chính quyền.

- Tháng 10/1917, các đội Cận vệ đỏ được thành lập.

- Đêm 24/10/1917 (tức ngày 6/11), dưới sự chỉ huy trực tiếp của Lê-nin, quân khởi nghĩa đã chiếm được nhiều vị trí then chốt ở thủ đô Pê-tơ-rô-grát

- Đêm 25/10/1917 (tức ngày 7/11), Cung điện Mùa Đông bị chiếm, Chính phủ tư sản lâm thời sụp đổ. Ngay trong đêm 25/10/1917 , Đại hội Xô viết toàn Nga lần thứ hai khai mạc. Chính quyền Xô viết thành lập tại Pê-tơ-rô-grát.

- Đầu năm 1918, cách mạng giành thắng lợi hoàn toàn trên toàn nước Nga.

• Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Mười Nga:

- Đối với nước Nga:

+ Lật đổ sự thống trị của giai cấp tư sản và địa chủ.

+ Thiết lập nền chuyên chính vô sản, đưa nhân dân lao động Nga lên nắm chính quyền.

Đối với thế giới:

+ Làm thay đổi cục diện chính trị thế giới (tạo ra một chế độ xã hội đối lập với xã hội tư bản chủ nghĩa, khiến cho chủ nghĩa tư bản không còn là một hệ thống hoàn chỉnh trên thế giới).

+ Cổ vũ mạnh mẽ phong trào cách mạng của giai cấp công nhân quốc tế.

+ Mở ra một con đường giải phóng dân tộc cho nhân dân các nước thuộc địa và phụ thuộc ở châu Á, châu Phi và Mỹ La-tinh (con đường cách mạng vô sản).

HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

1. Nguyên nhân và diễn biến chính

Câu hỏi: Em hãy nêu một số nét chính về nguyên nhân và diễn biến của Cách mạng tháng Mười Nga

Trả lời:

 Nguyên nhân dẫn đến cách mạng tháng Mười Nga:

+ Sau cách mạng tháng Hai, chế độ quân chủ chuyên chế ở Nga đã bị lật đổ, nhưng những vấn đề về “hoà bình, ruộng đất, bánh mì, tự do” của nhân dân Nga vẫn không được đáp ứng.

+ Mặt khác, sau Cách mạng tháng Hai, hai chính quyền đại diện cho lợi ích của các giai cấp khác nhau được thành lập và tồn tại song song ở Nga, đó là: Chính phủ lâm thời của giai cấp tư sản và Xô viết của đại biểu công nhân và binh lính.

=> Vấn đề cấp bách đặt ra cho nước Nga: chấm dứt tình trạng hai chính quyền song song tồn tại; đưa đất nước ra khỏi cuộc chiến tranh đế quốc và tiến hành cách mạng xã hội chủ nghĩa.

+ Trước tình hình đó, Lê-nin và đảng Bôn-sê-vích đã chuẩn bị kế hoạch tiếp tục làm cách mạng nhằm lật đổ Chính phủ tư sản lâm thời, giành chính quyền về tay người lao động.

Diễn biến chính của Cách mạng tháng Mười Nga:

+ Tháng 7/1917, sau khi Chính phủ tư sản lâm thời công khai đàn áp các phong trào quần chúng, Đảng Bôn-sê-vích quyết định tiến hành khởi nghĩa vũ trang.

+ Tháng 10/1917, các đội Cận vệ đỏ được thành lập.

+ Đêm 24/10/1917 (tức ngày 6/11), dưới sự chỉ huy trực tiếp của Lê-nin, quân khởi nghĩa đã chiếm được nhiều vị trí then chốt ở thủ đô Pê-tơ-rô-grát

+ Đêm 25/10/1917 (tức ngày 7/11), Cung điện Mùa Đông bị chiếm, Chính phủ tư sản lâm thời sụp đổ. Ngay trong đêm 25/10/1917 , Đại hội Xô viết toàn Nga lần thứ hai khai mạc. Chính quyền Xô viết thành lập tại Pê-tơ-rô-grát.

+ Đầu năm 1918, cách mạng giành thắng lợi hoàn toàn trên toàn nước Nga.

2. Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng 10 Nga

Câu hỏi: Em hãy nêu ý nghĩa lịch sử của cuộc Cách mạng tháng Mười Nga

Trả lời:

Ý nghĩa đối với nước Nga:

+ Lật đổ sự thống trị của giai cấp tư sản và địa chủ.

+ Thiết lập nền chuyên chính vô sản, đưa nhân dân lao động Nga lên nắm chính quyền.

Ý nghĩa đối với thế giới:

+ Làm thay đổi cục diện chính trị thế giới (tạo ra một chế độ xã hội đối lập với xã hội tư bản chủ nghĩa, khiến cho chủ nghĩa tư bản không còn là một hệ thống hoàn chỉnh trên thế giới).

+ Cổ vũ mạnh mẽ phong trào cách mạng của giai cấp công nhân quốc tế.

+ Mở ra một con đường giải phóng dân tộc cho nhân dân các nước thuộc địa và phụ thuộc ở châu Á, châu Phi và Mỹ La-tinh (con đường cách mạng vô sản).

LUYỆN TẬP

Câu hỏi 1: Trình bày những sự kiện tiêu biểu của Cách mạng tháng Mười Nga. Sự kiện nào đánh dấu thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga? Tại sao?

Trả lời:

Những sự kiện tiêu biểu của Cách mạng tháng Mười Nga (1917):

+ Tháng 7/1917, sau khi Chính phủ tư sản lâm thời công khai đàn áp các phong trào quần chúng, Đảng Bôn-sê-vích quyết định tiến hành khởi nghĩa vũ trang.

+ Tháng 10/1917, các đội Cận vệ đỏ được thành lập.

+ Đêm 24/10/1917 (tức ngày 6/11), dưới sự chỉ huy trực tiếp của Lê-nin, quân khởi nghĩa đã chiếm được nhiều vị trí then chốt ở thủ đô Pê-tơ-rô-grát

+ Đêm 25/10/1917 (tức ngày 7/11), Cung điện Mùa Đông bị chiếm, Chính phủ tư sản lâm thời sụp đổ. Ngay trong đêm 25/10/1917 , Đại hội Xô viết toàn Nga lần thứ hai khai mạc. Chính quyền Xô viết thành lập tại Pê-tơ-rô-grát.

Sự kiện đánh dấu thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga (1917) là: cuộc khởi nghĩa vũ trang ở Pê-tơ-rô-grát giành thắng lợi vào đêm 25/10/1917 (tức ngày 7/11/1917 theo dương lịch). Vì: cuộc khởi nghĩa ở Pê-tơ-rô-grát đã lật đổ được chính phủ tư sản lâm thời, đưa đến sự thành lập của nước Nga Xô viết (trong Đại hội Xô viết toàn Nga lần thứ 2, được họp vào ngay đêm 25/10).

VẬN DỤNG

Câu hỏi 2: Nhân ngày lễ kỉ niệm Cách mạng tháng Mười Nga ở trường, em hãy viết một đoạn văn khoảng 150 chữ mô tả lại cuộc cách cách mạng với những gợi ý sau: Mục đích của cuộc cách mạng. Cách mạng diễn ra ở đâu? Ai tham gia? Ai có liên quan? Ai lãnh đạo? Họ đã hành động như thế nào? Kết quả.

Trả lời:

Cách mạng tháng Mười Nga là một biểu tượng lịch sử quan trọng, mang tính chất cam go và hy sinh cao của nhân dân Nga. Cuộc cách mạng này được tiến hành với mục đích chấm dứt chế độ Quân chủ Nga và xây dựng một xã hội Cộng sản công bằng. Cuộc cách mạng diễn ra chủ yếu tại nước Nga, điểm nổi bật là thủ đô Petrograd (nay là St. Petersburg). Tổ chức Chính phủ Tạm thời và Liên Hiệp Xã sản xuất tại thủ đô được thành lập với sự tham gia của công nhân và binh lính Nga cùng các tổ chức cách mạng. Những người tham gia vào cuộc cách mạng này bao gồm công nhân, quân đội và những nhóm cộng sản tại Nga. Người lãnh đạo hàng đầu của cách mạng là Vladimir Lenin, người đã đưa ra chiến lược và hướng dẫn cho cuộc cách mạng diễn ra. Trên con đường cách mạng, những người tham gia đã tiến hành các cuộc biểu tình, cuộc tổng đình công và những cuộc nổi dậy nhằm đòi quyền lợi và thay đổi chế độ tàn bạo. Họ đã triển khai chiến dịch tuyên truyền, tổ chức biểu tình, phá hoại cơ sở hạ tầng và đánh đổ chính phủ cũ. Kết quả của cuộc cách mạng tháng Mười Nga đã khiến cho chế độ Quân chủ Nga chấm dứt và Bộ Chính phủ công nhận Liên Hiệp Xã. Xã hội Nga được tái cơ cấu dưới cương lĩnh cách mạng, bước đầu mang lại những thay đổi tích cực cho nhân dân, chẳng hạn như sự công bằng xã hội và quyền lợi cho các tầng lớp lao động. Cách mạng tháng Mười Nga đã trở thành một mốc lịch sử quan trọng và truyền cảm hứng cho các phong trào cách mạng trên toàn thế giới. Nó là biểu tượng cho sự đấu tranh của nhân dân vì tự do, công bằng và xã hội mới.