MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Hãy nêu một số vai trò của tài nguyên khí hậu và tài nguyên nước đối với các hoạt động kinh tế của nước ta.

Trả lời:

Một số vai trò của tài nguyên khí hậu với phát triển kinh tế:

+ Khí hậu nước ta cho phép phát triển một nền nông nghiệp nhiệt đới với sản phẩm đa dạng, phong phú, có giá trị kinh tế cao.

+ Khí hậu ảnh hưởng đến việc tổ chức và thực hiện các hoạt động du lịch.

Một số vai trò của tài nguyên nước với phát triển kinh tế:

+ Cung cấp nước cho sản xuất công nghiệp và nông nghiệp.

+ Thúc đẩy sự phát triển của các ngành: thủy điện; giao thông đường thủy; du lịch; khai thác và nuôi trồng thủy sản

HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

1. Vai trò của khí hậu

a. Ảnh hưởng của khí hậu đối với sản xuất nông nghiệp

Câu hỏi: Dựa vào hình 10.1, hình 10.2 và các thông tin trong bài, em hãy phân tích những ảnh hưởng của khí hậu đối với sản xuất nông nghiệp nước ta.

Trả lời:

* Thuận lợi

Khí hậu nước ta cho phép phát triển một nền nông nghiệp nhiệt đới, gồm các cây trồng và vật nuôi có giá trị kinh tế và năng suất cao.

Nguồn nhiệt ẩm phong phú làm cho cây cối xanh tươi quanh năm, sinh trưởng nhanh, do đó, hoạt động trồng trọt diễn ra quanh năm (từ 2 – 3 vụ/năm) với nhiều hình thức canh tác như: xen canh, luân canh, gối vụ,...

Khí hậu có sự phân hoá đã:

+ Tạo nên sự đa dạng về sản phẩm nông nghiệp, gồm sản phẩm vùng nhiệt đới, cận nhiệt và ôn đới;

+ Thúc đẩy hình thành các vùng chuyên canh nông nghiệp lớn trên khắp cả nước như: vùng chuyên canh cây công nghiệp lâu năm, cây dược liệu cận nhiệt và ôn đới ở Trung du và miền núi Bắc Bộ; vùng chuyên canh cây công nghiệp lâu năm ở Đông Nam Bộ và Tây Nguyên; vùng chuyên canh cây lúa ở Đồng bằng sông Hồng và Đồng bằng sông Cửu Long,...

* Khó khăn:

Nhiều thiên tai thường xuyên xảy ra (ví dụ: bão, lũ lụt, hạn hán, gió Tây khô nóng, sương muối, mưa đá...) gây thiệt hại cho sản xuất nông nghiệp.

Khí hậu nóng ẩm tạo điều kiện cho sâu bệnh, dịch bệnh, nấm mốc phát triển gây hại cho cây trồng, vật nuôi.

b. Vai trò của khí hậu đối với phát triển du lịch

Câu hỏi 1: Dựa vào hình 10.3 và thông tin trong bài, em hãy phân tích vai trò của khí hậu đối với phát triển du lịch ở một địa điểm du lịch nổi tiếng của nước ta.

Trả lời:

Vai trò của khí hậu đối với sự phát triển du lịch Đà Lạt

Đà Lạt nằm ở độ cao 1500 m so với mực nước biển, thuộc cao nguyên Lâm Viên của tỉnh Lâm Đồng. Khí hậu Đà Lạt ôn hòa, quanh năm dịu mát với ngưỡng nhiệt trung bình khoảng $18^0$C đến $19^0$C; không khí trong lành, mát mẻ. Do địa hình cao và được bao phủ bởi núi rừng nên Đà Lạt thường xuyên có sương mù.

=> Với những đặc điểm khí hậu thú vị như vậy, nên các hoạt động du lịch nghỉ dưỡng rất phát triển ở Đà Lạt, thu hút du khách trong và ngoài nước đến tham quan, trải nghiệm.

2. Tầm quan trọng của việc sử dụng tổng hợp tài nguyên nước ở lưu vực sông

Câu hỏi: Dựa vào hình 10.4 và thông tin trong bài em hãy lấy ví dụ chứng minh tầm quan trọng của việc sử dụng tổng hợp tài nguyên nước ở một lưu vực sông.

Trả lời:

 Việc sử dụng tổng hợp tài nguyên nước ở lưu vực sông Hồng

 Ở lưu vực sông Hồng có xây dựng hồ chứa nước với nhiều mục đích khác nhau, như: phát triển thuỷ điện, du lịch, cung cấp nước tưới tiêu cho sản xuất và hoạt động sinh hoạt của người dân…

Các hồ chứa nước có tầm quan trọng đặc biệt trong đời sống và sản xuất. Tuy nhiên trong quá trình sử dụng tài nguyên nước cần chú ý đến vấn đề bảo vệ chất lượng nguồn nước.

LUYỆN TẬP

Câu hỏi 1: Nêu ví dụ ảnh hưởng của một thiên tai đối với sản xuất nông nghiệp ở nước ta.

Trả lời:

Một ví dụ về ảnh hưởng của một thiên tai đối với sản xuất nông nghiệp ở nước ta có thể là cơn bão. Khi một cơn bão xảy ra, nó có thể gây ra những tác động tiêu cực đáng kể lên nông nghiệp, dẫn đến sự suy giảm của sản lượng nông sản và ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân nông thôn.

• Mất mùa: Bão có thể gây thiệt hại lớn đến các đồng cỏ, cây trồng và vật nuôi, điều này dẫn đến mất mùa và giảm sản lượng nông sản. Các cánh đồng hoặc vườn trái cây có thể bị tàn phá hoàn toàn, dẫn đến sự mất mất của thu hoạch và thu nhập của nông dân.
• Ngập lụt: Bão thường đi kèm với mưa lớn, gây ra ngập lụt ở nhiều khu vực, đặc biệt là khu vực nông nghiệp. Nước lũ có thể làm mất đi đất cần thiết cho trồng trọt và phá hủy cây trồng, đồng thời tạo ra môi trường thuận lợi cho sự phát triển của bệnh hại hoặc sâu bọ gây hại cho cây trồng.
• Thiếu nước: Thường xuyên mất điều kiện về nước và hạn hán có thể xảy ra sau khi cơn bão đi qua. Bão có thể làm hủy hoại hệ thống cung cấp nước, như hủy hỏng đường ống hoặc làm tắc nghẽn dòng sông, dẫn đến thiếu nước cho việc tưới tiêu và chăm sóc cây trồng. Thiếu nước có thể hạn chế sự phát triển của cây trồng, gây mất màu mỡ và làm giảm sản lượng nông nghiệp.

Câu hỏi 2: Cho biết ảnh hưởng của khí hậu đối với việc phát triển du lịch tại một điểm cụ thể nêu ở hình 10.3

Trả lời:

Điểm du lịch Đà Lạt

Một số đặc trưng khí hậu tại thành phố Đà Lạt:

+ Khí hậu ôn hòa, quanh năm dịu mát với ngưỡng nhiệt trung bình 18OC

+ Số giờ nắng > 2100 giờ/ năm.

+ Có hai mùa (mưa, khô) rõ rệt.

+ Lượng mưa trung bình năm khoảng 1562 mm.

+ Thường xuyên có sương mù.

+ Ít khi xảy ra các hiện tượng thời tiết cực đoan, như: bão, lũ lụt, hạn hán,…

 Ảnh hưởng đến du lịch:

+ Đà Lạt có thể phát triển nhiều hoạt động du lịch nghỉ dưỡng.

+ Hoạt động du lịch diễn ra quanh năm.

VẬN DỤNG

Câu hỏi 3: Thực hiện một trong hai nhiệm vụ sau:

Nhiệm vụ 1. Em hãy đóng vai hướng dẫn viên du lịch, giới thiệu về đặc trưng khí hậu tại một địa điểm du lịch mà em biết.

Nhiệm vụ 2. Em hãy sưu tầm thông tin và viết một đoạn văn ngắn về thực trạng sử dụng tổng hợp tài nguyên nước ở một lưu vực sông cụ thể.

Trả lời:

Thực hiện nhiệm vụ 1

Sapa là một điểm đến du lịch nổi tiếng tại Việt Nam và nằm ở độ cao khoảng 1.500 mét trên mực nước biển. Với độ cao này, Sa Pa có một loại khí hậu đặc biệt gọi là khí hậu núi cao hay còn được gọi là khí hậu ôn đới. Dưới đây là một số đặc trưng của khí hậu này:

Mát mẻ quanh năm: Với độ cao và vị trí địa lý, Sapa có một khí hậu trong lành và mát mẻ suốt cả năm, đặc biệt là vào mùa xuân và mùa thu. Nhiệt độ trung bình vào mùa hè khoảng 15-25 độ Celsius và vào mùa đông khoảng 0-10 độ Celsius.

Mùa đông lạnh: Sapa có mùa đông khá lạnh và thường tiếp nhận được phong băng và tuyết. Nhiệt độ có thể xuống dưới 0 độ Celsius và cần chuẩn bị trang phục ấm cúng nếu bạn dự định đến vào mùa đông.

Mưa phổ biến: Tuy Sapa không thuộc khu vực có mùa mưa rõ ràng, nhưng mưa vẫn phổ biến quanh năm. Mùa mưa tập trung chủ yếu vào các tháng từ tháng 5 đến tháng 8, trong khi các tháng còn lại thường khô ráo hơn.

Sương mù và mây: Do độ cao và địa hình núi non, Sapa thường bị che mờ bởi sương mù và mây, đặc biệt vào sáng sớm và tối. Điều này tạo ra một cảnh quan huyền bí và đẹp mắt.