Biết bao nhà nghiên cứu, sưu tầm, văn nghệ sỹ đã lấy sự kiện lịch sử mối tình Huyền Trân – Chế Mân làm đề tài sáng tạo của mình. Điệu Nam Bình – một bài bản ca Huế, là một bài bản “lớn” để nói về công chúa Huyền Trân là một nhân vật lịch sử. Người con gái tài sắc, đức độ, giữa tuổi đôi mươi đã gạt lệ, kết duyên cùng vua Chế Mân nước Chiêm Thành vào năm 1306 theo sự sắp đặt của vua cha Trần Nhân Tông và triều đình Đại Việt. Cuộc hôn nhân Việt – Chàm nổi tiếng này đã đưa lại đất "hai châu Ô, Lý vuông nghìn dặm" cho quốc gia Đại Việt.