Ngày soạn:…/…/…
Ngày dạy:…/…/…
BÀI 5: NÉT ĐẸP TRONG TRANH LỤA CỦA
HỌA SĨ NGUYỄN PHAN CHÁNH
(2 tiết)
- MỤC TIÊU
- Mục tiêu
Sau bài học này, HS sẽ:
- Nêu được khái quát về nghệ thuật tranh lụa Việt Nam. Tóm tắt được cuộc đời, sự nghiệp và nét đặc trưng trong tranh lụa của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh.
- Sử dụng cách vẽ màu nước để mô phỏng được bức tranh theo phong cách của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh.
- Vận dụng được kĩ thuật vẽ màu nước để tạo một bức tranh.
- Trân trọng, giữ gìn bản sắc và phát huy được giá trị, vẻ đẹp văn hóa, nghệ thuật của dân tộc trong học tập và sáng tạo.
- Năng lực
Năng lực chung:
- Năng lực tự chủ và tự học: biết chuẩn bị đồ dùng, vật liệu để học tập và hoàn thiện bài thực hành
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: biết trao đổi, thảo luận trong quá trình học, thực hành, trưng bày chia sẻ nhận xét sản phẩm.
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết dùng vật liệu và công cụ, họa phẩm để thực hành tạo SPMT.
Năng lực riêng:
- Quan sát và nhận thức thẩm mĩ: Nêu được cách vẽ mô phỏng tranh lụa bằng màu nước.
- Sáng tạo và ứng dụng mĩ thuật: Tạo được sản phẩm mĩ thuật mô phỏng tranh lụa của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh.
- Phân tích và đánh giá thẩm mĩ: Tìm hiểu về tranh lụa hiện đại Việt Nam.
- Phẩm chất
- Rèn luyện đức tính chăm chỉ, sáng tạo.
- Yêu nước và trách nhiệm.
- THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
- Đối với giáo viên
- SGK, SGV, SBT Mĩ thuật 8 – bản 1.
- Máy tính, máy chiếu.
- Đối với học sinh
- SGK, SBT Mĩ thuật 8 bản 1.
- Tranh mẫu, giấy vẽ, bút chì, tẩy, màu nước, bút lông.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
- HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
Hoạt động 1. Quan sát – nhận thức về tranh của họa sĩ
- Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS trước khi vào bài học.
- Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS đọc thông tin và trả lời câu hỏi.
- Sản phẩm học tập: HS trả lời được câu hỏi:
- Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV chiếu bức tranh sau và đặt câu hỏi cho HS: Theo em, bức tranh này được vẽ trên chất liệu gì? Em hãy nêu một số hiểu biết của mình về các tác phẩm được viết trên chất liệu đó?
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi.
- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- GV mời đại diện HS trả lời câu hỏi: Bức tranh này được vẽ trên tấm vải lụa. Tranh lụa là tranh vẽ sử dụng màu nước, mực nho hoặc màu phẩm vẽ trên tấm vải lụa được căng trong khung gỗ.
- GV mời HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.
- GV dẫn dắt HS vào bài học: Bức tranh trên có tên là Người bán gạo của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh. Họa sĩ Nguyễn Phan Chánh cũng được coi là người đặt nền móng cho tranh lụa Việt Nam. Vậy để tìm hiểu rõ hơn về họa sĩ Nguyễn Phan Chánh và nghệ thuật tranh lụa của ông, chúng ta cũng đến với bài hôm nay – Bài 5: Nét đẹp trong tranh lụa của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh.
- HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Quan sát – nhận thức về tranh lụa của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh
- Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS tìm hiểu khái quát về họa sĩ Nguyễn Phan Chánh và các tác phẩm tiêu biểu của ông.
- Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS đọc thông tin mục 1 - SGK.22, 23 và trả lời câu hỏi.
- Sản phẩm học tập: HS nêu và ghi được vào vở: những nét khái quát về tác giả Nguyễn Phan Chánh và các tác phẩm của ông.
- Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS | DỰ KIẾN SẢN PHẨM |
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV yêu cầu HS xem video sau và quan sát một số tác phẩm tranh lụa của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh – SGK tr. 22: youtu.be/wxa-Q57Votk
Chân dung tự họa (1976 – lụa) – Người bán ốc (1929 – lụa) – Rửa rau cầu ao (1931 – lụa) - GV đặt câu hỏi, yêu cầu HS thảo luận nhóm (3 – 4 HS) và tìm hiểu khái quát về tác giả, tác phẩm: + Nhóm 1: Em hãy nêu một số hiểu biết về họa sĩ Nguyễn Phan Chánh: Năm sinh – năm mất. Quê quán. Đóng góp trong lĩnh vực gì? + Nhóm 2: Em hãy nêu một số hiểu biết về tác phẩm của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh Màu sắc chủ đạo trong tranh lụa của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh là gì? Cách vẽ tranh lụa của họa sĩ có điểm gì đặc biệt? Kể tên các tác phẩm tranh lụa của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh mà em biết. Nêu cảm nhận của em về các bức tranh được vẽ trên lụa? Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập - HS đọc thông tin mục 1, quan sát Hình - SGK.22 và trả lời câu hỏi. - GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - GV mời đại diện HS trình bày về: họa sĩ Nguyễn Phan Chánh và các tác phẩm của ông. - GV mời đại diện HS khác nhận xét, bổ sung. Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập - GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức. - GV chuyển sang nội dung mới. | 1. Quan sát – nhận thức về tranh lụa của hoạ sĩ Nguyễn Phan Chánh a) Họa sĩ Nguyễn Phan Chánh - Năm sinh: 1892 – năm mất: 1984 - Quê quán: Hà Tĩnh. - Ông có nhiều đóng góp quan trọng cho tranh lụa hiện đại Việt Nam. - Ông là người đặt nền tảng và người đầu tiên mang vinh quang về cho tranh lụa Việt Nam. - Năm 1996: ông được truy tặng Giải thưởng HCM đợt I. b) Các tác phẩm của ông: - Màu sắc chủ đạo: màu nâu đen, vàng đất, xám nhẹ trên nền lụa. - Phong cách hội họa: kết hợp hài hòa giữa thủ pháp tạo hình phương Tây và bản sắc văn hóa Việt Nam. - Tác phẩm tiêu biểu: Chơi ô ăn quan, Người bán ốc, Thợ khâu, Rửa rau cầu ao, Người bán gạo, Sau giờ trực chiến,…
|
Hoạt động 2: Hoạt động kiến tạo kiến thức – kĩ năng
Cách vẽ mô phỏng tranh lụa bằng màu nước
- Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS quan sát hình minh họa, thảo luận và chỉ ra cách vẽ mô phỏng tranh lụa bằng màu nước.
- Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS đọc thông tin SGK mục 2 – SGK tr.23 và trả lời câu hỏi.
- Sản phẩm học tập: HS biết cách vẽ mô phỏng tranh lụa bằng màu nước.
- Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS | DỰ KIẾN SẢN PHẨM |
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV yêu cầu HS quan sát Hình minh họa – SGK tr.23 và trả lời câu hỏi: + Để vẽ mô phỏng tranh lụa bằng màu nước thì cần bao nhiêu bước? + Em hãy nêu các bước vẽ mô phỏng tranh lụa bằng màu nước. + Bước nào giúp xác định bố cục cho bức tranh? + Bước vẽ chi tiết được thực hiện khi nào? + Cách vẽ màu nước khác với màu sáp như thế nào? - GV gợi ý để HS nhắc lại và ghi nhớ các bước vẽ mô phỏng tranh lụa bằng màu nước. - GV tóm tắt để HS ghi nhớ: Sử dụng màu nước vẽ trên giấy có thể mô phỏng được nét đặc trưng trong tranh lụa của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh. Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập - HS đọc thông tin SGK mục 2 - SGK tr. 6, 7 và trả lời câu hỏi. - GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - GV mời đại diện HS trình bày về: Các bước vẽ mô phỏng tranh lụa bằng màu nước. - GV mời đại diện HS khác nhận xét, bổ sung. Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập - GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức và kết luận. - GV chuyển sang Hoạt động mới. | 2. Cách vẽ mô phỏng tranh lụa bằng màu nước - Có 4 bước để vẽ mô phỏng tranh lụa bằng màu nước: + Bước 1: Vẽ phác để xác định mảng chính của tranh. + Bước 2: Vẽ hình chi tiết trong tranh bằng nét chì mờ. + Bước 3: Vẽ màu khái quát từ nhạt đến đậm cho các mảng hình trong tranh. + Bước 4: Vẽ chi tiết hoàn thiện bức tranh |
- HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP – SÁNG TẠO
Nhiệm vụ 1: Vẽ mô phỏng tranh lụa của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh
- Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS quan sát tranh của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh, lựa chọn bức tranh lụa yêu thích và thực hành vẽ mô phỏng theo các bước hướng dẫn.
- Nội dung: GV nêu nhiệm vụ và HS thực hành vẽ mô phỏng.
- Sản phẩm học tập: Sản phẩm vẽ mô phỏng tranh lụa của HS.
- Tổ chức hoạt động:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV nêu nhiệm vụ cho HS: Lựa chọn bức tranh lụa của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh mà em thích để mô phỏng và thực hiện theo hướng dẫn.
- GV cho HS quan sát một số bức tranh lụa của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh:
Bình luận