Trường hợp 1: An không hỏi ý kiến Khoa, tự mình chỉnh sửa bức ảnh và sử dụng làm nên cho ảnh của minh rồi đưa lên trang cá nhân trên mạng xã hội. An viết chú thích cho bức ảnh:

Thật tuyệt khi được đến thăm nơi này

Trường hợp 2: An xin phép Khoa, chỉnh sửa lại bức ảnh cho đẹp hơn rồi đưa lên trang cá nhân trên mạng xã hội. An viết chú thích cho bức ảnh: Đất nước ta thật là đẹp (người chụp Lê Khoa).

Theo em, An nên làm theo cách nào? Vì sao?

Lời giải:

Trường hợp 2: An xin phép Khoa, chỉnh sửa lại bức ảnh cho đẹp hơn rồi đưa lên trang cá nhân trên mạng xã hội. An viết chú thích cho bức ảnh: Đất nước ta thật là đẹp (người chụp Lê Khoa).

=> Vì đó là quyền sở hữu riêng tư của mỗi người nên cần được tôn trọng

1. Biểu hiện vi phạm khi sử dụng kĩ thuật số

Hoạt động 1: Biểu hiện nào là vi phạm?

Từ hiểu biết của em, hãy thảo luận với các bạn về một vài biểu hiện vi phạm đạo đức và pháp luật hay biểu hiện thiếu văn hoá khi sử dụng công nghệ kĩ thuật số

Lời giải:

Một số biểu hiện vi phạm đạo đức, pháp luật hay thiếu văn hoá khi sử dụng công nghệ kĩ thuật số như:

• Quay phim trong rạp chiếu phim.

• Chụp ảnh ở nơi không cho phép.

• Ghi âm trái phép các cuộc nói chuyện.

• Tải về máy tính cá nhân các tệp bài hát, video có bản quyền để sử dụng mà chưa được phép.

• Tham gia, chia sẻ, quảng cáo các trang web cổ vũ bạo lực, đánh bạc,…

Câu hỏi 1: Hành động nào sau đây không vi phạm đạo đức và pháp luật? 

A. Đăng tải thông tin sai sự thật lên mạng.

B. Cố ý nghe, ghi âm trái phép các cuộc nói chuyện.

C. Tặng đĩa nhạc có bản quyền em đã mua cho người khác.

D. Tải một bài trình chiếu của người khác từ Intemet và sử dụng như là của mình tạo ra.

Lời giải:

Đáp án: phương án C.

Câu hỏi 2. Nêu một vài hành động chưa đúng của em khi sử dụng công nghệ kĩ thuật số mà em đã mắc phải. Nêu cách em sẽ phòng tránh hoặc từ bỏ vi phạm.

Lời giải:

Một vài hành động chưa đúng của em khi sử dụng công nghệ kĩ thuật số mà em đã mắc phải, ví dụ như:

• Sử dụng phần mềm bẻ khoá. Cách khắc phục em từ bỏ sử dụng phần mềm bẻ khoá, em mua phần mềm bản quyền để sử dụng hoặc sử dụng các phần mềm được miễn phí.

• Chụp ảnh ở nơi không cho phép. Cách khắc phục nếu muốn chụp ảnh, em quan sát xem nơi đó có cho phép chụp ảnh không? Nếu muốn chụp, em nên đi xin phép người quản lí nơi đó.

2. Trung thực khi tạo ra sản phẩm số

Em có cảnh báo và lời khuyên gì với bạn trong mỗi tình huống dưới đây? 

a) Bạn em quay video các bạn trong lớp có hành vi bạo lực và đăng lên mạng xã hội.

b) Một người bạn sử dụng ảnh em chụp để tham gia một cuộc thi ảnh nhưng chưa có sự đồng ý của em.

Lời giải:

a) Em khuyên bạn xoá video các bạn trong lớp có hành vi bạo lực và không đăng lên mạng xã hội. Vì điều đó là hành vi vi phạm đạo đức, thiếu văn hoá do chia sẻ các vụ bạo lực học đường, đưa thông tin hình ảnh của các bạn trong lớp lên mạng mà chưa được cho phép.

b) Em khuyên bạn nếu muốn sử dụng ảnh của mình để thi thì nên xin phép em trước. Hành động sử dụng ảnh mà chưa có sự đồng ý là hành vi thiếu văn hoá của những người sử dụng nội dung số.

Luyện tập

Em hãy xác định các hành động dưới đây là vi phạm hay không vi phạm đạo đức, pháp luật và văn hoá khi sử dụng công nghệ kĩ thuật số

a) Chia sẻ thông tin mua bán động vật hoang dã quý hiếm.

b) Tạo một trang cá nhân để chia sẻ những kinh nghiệm học tập của mình.

c) Quay và lan truyền video bạo lực học đường.

d) Sáng tác một bài thơ về lớp và gửi bạn bè cùng đọc.

e) Tham gia cá cược bóng đá qua Internet.

f) Chia sẻ địa chỉ một website có chứa các bộ phim không có bản quyển sử dụng.

Lời giải:

Vi phạm: a, c, e, f.

Không vi phạm: b, d.

Vận dụng

Em hãy tạo một sản phẩm số theo cách sáng tạo để hướng dẫn các bạn hiểu đúng về việc sử dụng công nghệ kĩ thuật số. Em hãy đảm bảo sản phẩm của mình thể hiện được đạo đức, tính văn hoá và không vi phạm pháp luật nhé.

Lời giải:

• Cách sử dụng truyền thống: Ứng dụng trình chiếu PowerPoint, sử dụng máy chiếu, kết hợp đa phương tiện vào bài giảng,…

• Cách ứng dụng mới: Dạy học qua nền tảng lớp học ảo, các khóa học trực tuyến, sử dụng tính năng bảng trắng kỹ thuật số Whiteboard, trang bị màn hình tương tác thông minh trong lớp học,…

• Có thể thấy việc ứng dụng công nghệ, lớp học đã ngày càng sinh động, thu hút sự chú ý của người học hơn. Tiếp theo, bạn hãy làm quen với một số ứng dụng công nghệ phổ biến hiện nay.