Bài tập 1: Nền văn minh Chăm-pa được hình thành ở khu vực nào của Việt Nam hiện nay?
A. Vùng duyên hải và một phần cao nguyên miền Trung.
B. Các tỉnh vùng đồng bằng Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ.
C. Toàn bộ các tỉnh vùng duyên hải miền Trung
D. Vùng ven biển Nam Trung Bộ và các tỉnh Nam Bộ.
Bài tập 2: Điều kiện tự nhiên nào sau đây không phải là cơ sở hình thành của nền văn minh Chăm-pa?
A. Phù sa sông Thu Bồn tạo nên những cánh đồng phì nhiều, màu mỡ.
B. Khí hậu ôn đới mát mẻ quanh năm, thuận lợi cho trồng cây công nghiệp.
C. Địa hình đan xen khu vực cao nguyên với đồng bằng nhỏ hẹp.
D. Bờ biển dài tạo điều kiện để giao lưu, tiếp xúc với các nền văn minh bên ngoài.
Bài tập 3 Cơ sở dân cư của nền văn minh Chăm-pa là
A. những người nói tiếng Thái và tiếng Môn - Khơ-me.
B. sự hoà hợp giữa người Lạc Việt và người Âu Việt.
C. những người nói tiếng Môn cổ và một bộ phận cư dân nói tiếng Mã Lai - Đa Đảo.
D. cư dân nói tiếng Mã Lai-Đa Đảo với cư dân đến từ bên ngoài.
Bài tập 4: Những thành tựu tiêu biểu về thủ công nghiệp của cư dân Chăm-pa là kĩ thuật
A. làm đồ gốm và xây dựng đền tháp.
B. đúc đồng và kĩ thuật in.
C. rèn sắt và làm thuốc súng
D. đúc đồng và làm thuốc súng.
Bài tập 5: Nền văn minh Phù Nam được hình thành ở khu vực nào của Việt Nam hiện nay?
A. Đồng bằng sông Cửu Long.
B. Các tỉnh vùng đồng bằng Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ.
C. Toàn bộ các tỉnh vùng duyên hải miền Trung.
D. Vùng ven biển Nam Trung Bộ.
Bài tập 6 Nội dung nào sau đây phản ảnh không đúng cơ sở hình thành của nền văn minh Phù Nam?
A. Văn minh Phù Nam hình thành trên lưu vực đồng bằng sông Cửu Long.
B. Nguồn nước dồi dào, hệ thống sông ngòi, kênh rạch chằng chịt, thuận lợi cho canh tác nông nghiệp và đi lại.
C. Có vị trí địa lí tiếp giáp biển, thuận lợi cho việc giao lưu với các nền văn minh bên ngoài.
D. Chủ nhân của nền văn minh Phù Nam là cư dân nói tiếng Mã Lai - Đa Đảo.
Bài tập 7. Trung Hoa.
B. Ấn Độ.
C. Ai Cập.
D. Hy Lạp.
Hướng dẫn trả lời:
1A; 2B; 3C; 4A; 5A; 6D; 7B;
Bài tập 8 Cho các cụm từ sau:
A. Hin-đu giáo, B. tầng lớp xã hội, C. mộ chum, D. thần thoại, E. chữ Phạn, G. Áp-sa-ra; H. Nhạc cụ
Hãy đặt các cụm từ trên vào chỗ chấm (...) ở các câu sau cho phù hợp với thành tựu của văn minh Chăm-pa:
1. Phật giáo được truyền bá rộng rãi trong các ……...(1).
2. Có tục thờ cúng tổ tiên, chôn người chết trong các ……...(2).
3. Văn học có ............(3), truyền thuyết, vẫn bị kí, sử thi, thơ, trường ca.
4. Chữ viết Chăm ra đời trên cơ sở tiếp thu .............(4).
5. Biểu diễn điệu múa ..........(5) trong cung đình.
6. ………….6) phong phú như đàn câm, trọng, kèn,..
7. Chịu ảnh hưởng của tôn giáo Ấn Độ, đặc biệt là súng bái các vị thần …….(7).
Hướng dẫn trả lời:
Ta điền lần lượt như sau:
(1) tầng lớp xã hội; (2) mộ chum; (3) thần thoại; (4) chữ Phạn; (5) Áp-sa-ra; (6) Nhạc cụ; (7) Hin-đu giáo.
Bài tập 9: Cho các cụm từ sau: 1. Thuộc quan; 2 Ngoại quan; 3. Tôn quan; 4. Vua
a) Đặt các cụm từ trên vào sơ đổ 13 sao cho phù hợp với tổ chức nhà nước Chăm-pa.
b) Rút ra nhận xét về tổ chức nhà nước Chăm-pa.
Hướng dẫn trả lời:
a) Các cụm từ tương ứng là: A: Vua; B: Tôn quan. C: Thuộc quan. D: Ngại quan.
b) Nhận xét:
Tổ chức nhà nước còn sơ khai nhưng đã có nhiều ưu điểm. Nhà nước đã có sự phân cấp giữa chính quyền trung ương và địa phương.Ngoài ra, còn có thêm bộ phận tôn quan, là trung gian giữa nhà vua và các quan văn, quan võ.
Bài tập 10 Hãy lập bảng thể hiện thành tựu của các nền văn minh Chăm-pa và Phù Nam theo mẫu dưới đây:
Thành tựu | Văn minh Chăm-pa | Văn minh Phù Nam |
Đời sống vật chất |
|
|
Đời sống tinh thần |
|
|
Thành tựu của các nền văn minh Chăm-pa và Phù Nam:
Thành tựu | Văn minh Chăm-pa | Văn minh Phù Nam |
Đời sống vật chất | ||
Ăn | Nguồn thức ăn chính là: Gạo nếp, gạo tẻ. | Nguồn thức ăn chính là: Lúa gạo, rau, củ, quả, gia súc, gia cầm, thủy hải sản,… |
Mặc | Nam, nữ quấn ngang tấm vải từ lưng trở xuống, tai đeo trang sức. | Mặc áo chui đầu, dùng vải quấn làm váy. Người dân thích đeo trang sức. |
Ở | Vua ở trong nhà cao; dân ở nhà sàn bằng gỗ. | Ở nhà sàn bằng gỗ, đi lại bằng thuyền, bè,… |
Đời sống tinh thần | ||
Chữ viết | Dựa trên cơ sở chữ Phạn, chữ Chăm-pa ra đời. | Chữ Hán, chữ Phạn |
Văn học | Văn học dân gian và văn học chữ viết cùng song hành với nhau. |
|
Tín ngưỡng | Thờ cúng tổ tiên; chôn người chết trong mộ chum. Sùng bái các vị thần Hin-đu giáo, Phật giáo,… | Sùng bái các vị thần Hin-đu giáo, Phật giáo,… Tín ngưỡng sùng bái núi thiêng,… |
Bài tập 11: Hãy lập bảng về những lĩnh vực biểu hiện trong đời sống tinh thần của văn minh Chăm và văn minh Phù Nam chịu ảnh hưởng của văn minh Ấn Độ theo mẫu sau:
Lĩnh vực | Biểu hiện |
|
|
Hướng dẫn trả lời:
Những lĩnh vực biểu hiện trong đời sống tinh thần của văn minh Chăm và văn minh Phù Nam chịu ảnh hưởng của văn minh Ấn Đ:
Lĩnh vực | Biểu hiện |
Chữ viết | - Tiếp thu, cải biến chữ Phạn |
Tín ngưỡng, tôn giáo | - Chịu ảnh hưởng của Hin-đu giáo, Phật giáo… |
Bài tập 12: Quan sát hình 13.1, hãy tìm hiểu và giới thiệu về Quần thể tháp Bánh Ít theo các gợi ý: địa điểm, thời gian xây dựng, mục đích xây dựng, giá trị.
Hướng dẫn trả lời:
Cần có các thông tin sau:
- Thời gian xây dựng: khoảng thế kỉ X.
- Giá trị: trong toàn bộ di tích tháp Chàm còn lại trên đất nước Việt Nam, Bánh Ít là quần thể kiến trúc độc đáo với dáng vẻ kiến trúc đa dạng, trang trí đẹp, có giá trị nghệ thuật cao.
Bài tập 13: Quan sát các hình 13.1, 13.2 và tìm hiểu thông tin, hãy viết một đoạn giới thiệu về văn hoá Sa Huỳnh và văn hoá Óc Eo theo các gợi ý: năm phát hiện, hiện đại, phân bổ, chủ nhân, đặc trưng công cụ và kĩ thuật,..
Hướng dẫn trả lời:
Giới thiệu văn hóa Sa Huỳnh:
Một trong những nền van hóa thời xưa được biết đến là văn hóa Sa Huỳnh. Từ thông tin đầu tiên trong Niên giám 1909 của tập san Trường Viễn Đông Bác cổ về việc phát hiện “một kho chum khoảng 200 chiếc nằm cách mặt đất không sâu, trong một cồn cát ven vùng biển Sa Huỳnh” (huyện Đức Phổ tỉnh Quảng Ngãi), đến nay hàng trăm di tích của nền văn hóa này đã được tìm thấy khắp các tỉnh ven biển miền Trung từ Thừa Thiên – Huế đến Bình Thuận. ăn hóa Sa Huỳnh phát triển từ sơ kỳ đồng thau đến sơ kỳ đồ sắt, từ khoảng 3500 năm đến những thế kỷ trước sau Công nguyên. Quá trình hội tụ những nguồn gốc khác nhau đã tiến tới giai đoạn phát triển cực thịnh của văn hóa này vào khoảng 2.500 – 2.000 năm cách ngày nay. Chủ nhân của văn hóa Sa Huỳnh có quan hệ cội nguồn với các văn hóa hậu kỳ đá mới – sơ kỳ đồng thau ven biển, được coi là những người Tiền Mã Lai - Đa đảo (Proto Malayo Polynesien). Trong quá trình hình thành văn hóa Sa Huỳnh có những liên hệ với những nhóm cư dân cùng thời là những người “Tiền Môn – Khmer” hay Tiền Nam Á. Ngoài ra suốt quá trình phát triển văn hóa này còn có nhiều mối quan hệ giao lưu rộng rãi với những văn hóa thời kim khí ở Đông Nam Á. Qua đó có thể thấy chủ nhân văn hóa Sa Huỳnh nói tiếng Nam Đảo hay Malayo – Polynesien nhiều hơn yếu tố Nam Á. Đặc trưng cơ bản của văn hóa Sa Huỳnh là táng thức mộ chum, vò suốt từ giai đoạn sớm đến muộn. Phân bố trên dải đất này văn hóa Sa Huỳnh là thành quả đóng góp của nhiều nhóm cư dân – tộc người, trong đó mang đậm dấu ấn văn hóa biển của những người thuộc ngữ hệ Malayo – Polynesien cư trú trên vùng đảo và quần đảo Đông Nam Á (và rộng hơn), bên cạnh dấu ấn văn hóa của những người thuộc ngữ hệ Nam Á – Môn Khmer cư trú trên dải Trường Sơn – Tây Nguyên. Quá trình tiếp xúc, giao lưu giữa các tộc người đã tạo nên sắc thái đặc trưng từng vùng, từng khu vực.
Bình luận