Khởi động

Câu hỏi: Em hãy nêu những hiểu biết về Văn Miếu - Quốc Tử Giám

Bài giải

• Văn Miếu – Quốc Tử Giám là quần thể di tích đa dạng phong phú hàng đầu của thành phố Hà Nội, nằm ở phía Nam kinh thành Thăng Long. 
• Văn Miếu được xây dựng từ năm 1070, tức năm Thần Vũ thứ hai đời Lý Thánh Tông.
• Quần thể kiến trúc Văn Miếu – Quốc Tử Giám bao gồm: hồ Văn, khu Văn Miếu – Quốc Tử Giám và vườn Giám, mà kiến trúc chủ thể là Văn Miếu - nơi thờ Khổng Tử, và Quốc Tử Giám - trường đại học đầu tiên của Việt Nam.

Khám phá

1. Khu di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám

Quan sát các hình từ 1 đến 5 và đọc thông tin, em hãy xác định một số công trình tiêu biểu thuộc Khu di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám

Bài giải

Một số công trình tiêu biểu:

• Khuê Văn Các
• Nhà bia Tiến sĩ
• Khu Thái học

2. Một số công trình tiêu biểu

Đọc thông tin và quan sát các hình 4, 5, em hãy: 

- Mô tả kiến trúc và chức năng của một công trình tiêu biểu trong khu di tích

- Phát biểu cảm nghĩ về truyền thống hiếu học của dân tộc Việt Nam

Bài giải

• Khuê Văn Các: được xây dựng vào năm 1805, có 8 mái, 2 tầng và một nóc ở trên. Các cửa sổ tròn của gác Khuê Văn tượng trưng cho bầu trời, Bốn mặt của Khuê Văn Các có các câu đối ca ngợi nền văn hóa dân tộc.
• Nhà bia Tiến sĩ: được chia thành 2 dãy, gồm 82 tấm bia tương ứng với 82 khoa thi. Nội dung những tấm bia khắc tên, quê quán của các tiến sĩ qua các kì thi. Nhà bia Tiến sĩ được lập nhằm tôn vinh nhân tài và khuyến khích việc học tập trong toàn dân.

Cảm nghĩ về truyền thống hiếu học: Học là quá trình lĩnh hội, tiếp thu tri thức của con người, chính vì thế mỗi cá nhân chúng ta luôn luôn có tinh thần ham học hỏi, luôn cố gắng rèn luyện để phát triển cho bản thân, là người công dân có ích cho gia đình và cho xã hội. Chính vì thế có thể thấy rằng, tinh thần hiếu học của nhân dân ta thật vô cùng đáng quý, đáng trân trọng. Tấm lòng hiếu học hiểu theo nghĩa đen là tinh thần ham học hỏi, luôn rèn luyện hết mình vì sự phát triển của tương lai, đất nước, mở mang những nguồn tri thức mới cho cá nhân, là người công dân có ích cho xã hội. Hiếu học là truyền thống lâu đời của dân tộc ta, nó biểu hiện những truyền thống cao đẹp của dân tộc, truyền thống hiếu học biểu hiện ở việc luôn ham học hỏi, sáng tạo để tích lũy lấy kinh nghiệm cho bản thân, gia đình và xã hội.

3. Biện pháp giữ gìn di tích lịch sử

Đọc thông tin và quan sát các hình 6, 7, 8, em hãy đề xuất một số biện pháp để giữ gìn Khu di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám

Bài giải

Một số biện pháp để giữ gìn Khu di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám:

• Nâng cao ý thức của khách tham quan
• Giáo dục ý thức bảo vệ di tích
• Đầu tư việc trùng tu các công trình trong di tích
• Không vứt rác bừa bãi khi tham quan di tích

Luyện tập

Câu hỏi: Em hãy xác định vị trí của nhà bia Tiến sĩ trên hình 3 và cho biết nhà bia được xây dựng nhằm mục đích gì.

Bài giải

Nhà bia được xây dựng nhằm tôn vinh nhân tài và khuyến khích việc học tập trong toàn dân.

Vận dụng

Câu hỏi: Em có cảm nghĩ gì sau khi tìm hiểu về Văn Miếu - Quốc Tử Giám

Bài giải

Có thể nói, thời Lý là giai đoạn giáo dục Việt Nam phát triển nhất trong các thời đại vua chúa phong kiến và công trình Quốc Tử Giám chính là minh chứng rõ nét nhất cho quyết tâm nâng cao học thức của vua Lý Nhân Tông. Đây là công trình được xây nên nhằm cổ vũ tinh thần hiếu học của nhân dân cũng như tìm kiếm nhân tài phục vụ đất nước. Tinh thần hiếu học là một trong những truyền thống đáng quý của dân tộc ta, nó nêu cao tinh thần học hỏi, phát triển tri thức của cá nhân, nâng cao được triết lý nhân sinh của xã hội.