Khởi động

Câu hỏi: Hãy nêu những điều em biết về thủ đô Hà Nội

Bài giải

Hà Nội là thủ đô, thành phố trực thuộc trung ương và là một đô thị loại đặc biệt của Việt Nam. Hà Nội nằm về phía tây bắc của trung tâm vùng đồng bằng châu thổ sông Hồng, với địa hình bao gồm vùng đồng bằng trung tâm và vùng đồi núi ở phía bắc và phía tây thành phố.

Khám phá

1. Vị trí địa lí

- Quan sát hình 1, em hãy xác định vị trí của Thăng Long - Hà Nội

- Dựa vào thông tin trong Chiếu dời đô, em hãy:

+ Miêu tả vùng đất Đại La

+ Cho biết vì sao vua Lý Thái Tổ chọn Đại La làm kinh đô

Bài giải

• Thành Đại La ở giữa khu vực trời đất, được thế rồng cuộn hổ ngồi, chính giữa nam bắc đông tây, tiện nghi núi sông sau trước. Vùng này mặt đất rộng mà bằng phẳng, thế đất cao mà sáng sủa, dân cư không khổ thấp trũng tối tăm, muôn vật hết sức tươi tốt phồn thịnh.
• Lý Thái Tổ chọn Đại La làm kinh đô vì đó là nơi thắng địa, là chỗ tụ hội quan yếu của bốn phương.

2. Lịch sử Thăng Long - Hà Nội

a) Tên gọi

Đọc thông tin, em hãy cho biết Hà Nội còn có những tên gọi nào khác.

b) Một số câu chuyện, sự kiện về lịch sử Thăng Long - Hà Nội

Đọc thông tin kết hợp quan sát các hình từ 3 đến 6, em hãy trình bày một số câu chuyện, sự kiện gắn với lịch sử của Thăng Long - Hà Nội

Bài giải

a. Hà Nội còn có những tên gọi như: Đại La, Thăng Long, Đông Đô, Đông Quan, Đông Kinh, Bắc Thành

b. Một số câu chuyện, sự kiện gắn với lịch sử của Thăng Long - Hà Nội:

• Thăng Long tứ trấn
• Sự tích Hồ Gươm
• Tổng đốc Hoàng Diệu
• Nhân dân Hà Nội đánh Mỹ

3. Thủ đô Hà Nội - trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục của đất nước

Quan sát các hình từ 7 đến 12, em hãy cho biết Thủ đô Hà Nội có vai trò như thế nào đối với sự phát triển của đất nước.

Bài giải

Thủ đô Hà Nội là trung tâm chính trị quan trọng, nơi đặt trụ sở của các cơ quan lãnh đạo cao nhất của quốc gia. Đồng thời, Hà Nội còn là trung tâm kinh tế với sự đa dạng các khu công nghiệp, khu công nghệ cao,... và tập trung nhiều cơ qyan quan trọng về văn hóa, giáo dục của cả nước.

Luyện tập

Câu hỏi: Em hãy chọn phương án đúng và ghi vào vở các tên gọi khác của Thăng Long - Hà Nội

• Đại La
• Phú Xuân
• Đông Đô
• Ga Định 
• Bắc Thành
• Vĩnh Lộc

Bài giải

Các tên gọi khác của Thăng Long - Hà Nội: Đại La, Đông Đô, Bắc Thành

Vận dụng

Quan sát các hình 13, 14, 15, em hãy cho biết các bạn học sinh đã tham gia những hoạt động nào để góp phần giữ gìn và phát huy truyền thống văn hóa của Thăng Long - Hà Nội.

Bài giải

Các bạn học sinh đã tham gia:

• Tham quan di tích lịch sử
• Tìm hiểu văn hóa truyền thống
• Vẽ tranh tuyên truyền