KHỞI ĐỘNG
Câu hỏi. Hãy nêu vài ví dụ cho thấy sự cần thiết phải có các kĩ năng đó.
Lời giải:
1. Kĩ năng giao tiếp: Khi tham gia mạng xã hội, bạn cần phải biết cách giao tiếp hiệu quả để tránh gây hiểu nhầm hoặc xảy ra các tranh cãi không đáng có. Ví dụ: Tránh sử dụng ngôn từ khiếm nhã, hùng hồn hay quá khích khi thảo luận với người khác trên mạng xã hội.
2. Kĩ năng đối phó với dư luận và vượt qua khủng hoảng: Trên mạng xã hội, thông tin lan truyền rất nhanh chóng và dễ dàng gây ra những tác động tiêu cực đến sự nghi ngờ, đồn đoán và tin đồn. Khi đối mặt với những tình huống như vậy, bạn cần phải biết cách đối phó và vượt qua khủng hoảng. Ví dụ: Không lên tiếng và tránh phản ứng quá khích khi gặp phải những bình luận tiêu cực, đồn đoán hay tin đồn.
1. Nhận biết và phòng tránh một số dạng lừa đảo trên không gian số
Câu hỏi. Em hoặc người quen đã có khi nào gặp những tình huống tương tự như sau chưa?
- Nhận được tin nhắn (qua thư điện tử, điện thoại, mạng xã hội Facebook, Zalo, Tiktok,...) yêu cầu chuyển tiên ngay vào tài khoản số 123 456 789 nếu không muốn gặp những rắc rồi liên quan tới bản thân hay với cơ quan luật pháp.
- Nhận được thư điện tử từ địa chỉ lạ yêu cầu mở một tài liệu hoặc một đường link đính kèm và thực hiện theo hướng dân.
Trong những tỉnh huống ấy, em hoặc người quen đã xử lí như thế nào?
Lời giải:
- Nhận được tin nhắn (qua thư điện tử, điện thoại, mạng xã hội Facebook, Zalo, Tiktok,...) yêu cầu chuyển tiên ngay vào tài khoản số 123 456 789 nếu không muốn gặp những rắc rồi liên quan tới bản thân hay với cơ quan luật pháp.
=> Xác nhận danh tính và không nên chuyển tiền khi chưa biết rõ thông tin
- Nhận được thư điện tử từ địa chỉ lạ yêu cầu mở một tài liệu hoặc một đường link đính kèm và thực hiện theo hướng dẫn
=> Không nên mở tài liệu hoặc nhấp vào đường link lạ
Câu 1. Với các tình huống nêu trong Hoạt động 1, những cách nào sau đây là ứng xử cần thiết để phòng tránh những rủi ro?
A. Thực hiện các yêu cầu để đề phòng câu chuyện trở nên phức tạp.
B. Hãy dành thời gian và đặt câu hỏi đề tránh bị dồn vào tình huống xấu.
C. Trao đổi với thầy cô giáo, người thân, bạn bè,... để được nghe ý kiến tư vấn.
D. Tìm cách liên hệ trực tiếp với người gửi để làm rõ.
Lời giải:
A. Thực hiện các yêu cầu để đề phòng câu chuyện trở nên phức tạp.
B. Hãy dành thời gian và đặt câu hỏi đề tránh bị dồn vào tình huống xấu.
D. Tìm cách liên hệ trực tiếp với người gửi để làm rõ.
2. Giao tiếp và ứng xử trong môi trường số
Câu hỏi. Khi bắt đầu sử dụng mạng Internet là em bắt đầu trở thành một công dân số, được tiếp cận với cả những lợi ích và rủi ro trên mạng. Hãy cùng trao đổi để chỉ ra một vài quy tắc ứng xử chung trong môi trường số.
Lời giải:
- Quy tắc tôn trọng, tuân thủ pháp luật.
- Quy tắc lành mạnh.
- Quy tắc an toàn, bảo mật thông tin.
Câu 1. Những việc nào sau đây cần được khuyến khích khi tham gia môi trường số?
A. Tìm hiểu và tuân thủ các điều khoản hướng dẫn sử dụng của nhà cung cấp địch vụ mạng xã hội trước khi đăng kí tham gia mạng xã hội.
B. Chia sẻ thông tin từ mọi nguồn khác nhau.
C. Mạng xã hội là môi trưởng ảo, do vậy không cần quá câu nệ về câu chữ.
D. Cần được sự đồng ý khi chia sẻ hình ảnh và chuyện riêng tư của bạn bè.
Lời giải:
A. Tìm hiểu và tuân thủ các điều khoản hướng dẫn sử dụng của nhà cung cấp dịch vụ mạng xã hội trước khi đăng kí tham gia mạng xã hội.
D. Cần được sự đồng ý khi chia sẻ hình ảnh và chuyện riêng tư của bạn bè.
LUYỆN TẬP
Câu 1. Em nhận được tin nhắn trên Facebook từ tài khoản mang tên bạn em với nội dung bạn cần tiền gấp và yêu cầu em chuyển tiền ngay cho số điện thoại lạ hoặc một số tài khoản ngân hàng mang tên bạn em. Có thể vận dụng ba nguyên tắc phòng chống lừa đảo trong trường hợp này như thế nào?
Lời giải:
Cần xác nhận số điện thoại lạ hoặc một số tài khoản ngân hàng là của ai.
Cần xác minh người yêu cầu đó là ai
Câu 2. Ngoài những điều nên làm và không nên làm khi tham gia mạng xã hội (Hình 9.2, Hình 9.3). em có thể bổ sung thêm một vài điều khác nữa hay không?
Lời giải:
Đăng tải những hình ảnh... không thể chấp nhận nổi
Có các cuộc trò chuyện về chất kích thích
Nói xấu bạn bè, đồng nghiệp, người thân
VẬN DỤNG
Các hình thức lừa đảo trên không gian số rất đa dạng. Hãy sử dụng các từ khoá thích hợp để tìm hiểu thêm các tình huống lừa đảo trong thực tế và áp dụng ba nguyên tắc phòng tránh đã được nếu trong bài học.
Lời giải:
Sử dụng các từ khoá thích hợp để tìm hiểu thêm các tình huống lừa đảo trong thực tế
Gợi ý:
Làm quen, kết bạn để trộm cắp, lừa bạn chiếm đoạt tài sản
Câu 2: Những quan niệm nào sau đây là không đúng?
A. Mọi tin nhắn, hình ảnh và video đăng tải lên mạng đều có thể thu hồi.
B. Cần nhanh chóng thông báo tới các cơ quan chức năng, nhà cung cấp dịch vụ khí tài khoản của tổ chức, cá nhân bị mất quyền kiểm soát, bị giả mạo.
C. Cần phê phán các từ ngữ không mang tính phổ thông nặng bản sắc vùng miền.
D. Trong ứng xử trên mạng xã hội được phép làm mọi điều pháp luật không cấm.
E. Không cho mượn, cho thuê giấy tờ cá nhân hoặc thẻ ngân hàng: không bán, cho mượn tài khoản; không nhận chuyển khoản hay nhận tiền cho người không quen,...
Lời giải:
D. Trong ứng xử trên mạng xã hội được phép làm mọi điều pháp luật không cấm.
Bình luận