1. SỐNG CÓ TRÁCH NGHIỆM

KHÁM PHÁ

Hoạt động 1:  Tìm hiểu biểu hiện của người sống có trách nhiệm

1. Nêu biểu hiện sống có trách nhiệm của mỗi nhân vật trong các tình huống sau:

Tình huống 1: Dạo này, vì ham chơi điện tử nên kết quả làm bài kiểm tra của Nam vừa rồi rất kém. Nam cảm thấy vô cùng có lỗi với bố mẹ. Vì vậy. Nam quyết tâm không chơi điện tử nữa và dành nhiều thời gian hơn để ôn lại các kiến thức cũ.

Trả lời:

Sống có trách nhiệm với bản thân, bố mẹ, luôn phải đặt việc học lên hàng đầu vì nhiệm vụ chính của chúng ta là học tập.

Tình huống 2: Các bạn trong nhím rủ Hạnh sau khi tan học sẽ đến nhà Lan dự sinh nhật. Nhưng mẹ của Hạnh đang ốm, bố Hạnh đi làm xa. Vì vậy, Hạnh đã chúc mừng sinh nhật Lan trên lớp để tan học có thể về nhà chăm sóc mẹ.

Trả lời:

Bạn Hạnh đã làm tròn trách nhiệm với mẹ, chăm sóc, quan tâm tới mẹ và cũng làm tròn trách nhiệm là một người bạn quan tâm tới bạn.

Tình huống 3: An được nhóm giao nhiệm vụ sưu tầm những bức hình về danh lam, thắng cảnh. An nhớ ra trên các tạp chí, báo hoặc các cuốn lịch thường có những hình ảnh phong cảnh đẹp. Vì vậy An đã tranh thủ thời gian rảnh rỗi đến nhà họ hàng, hàng xóm để xin những bức ảnh này. Cuối cùng, An đã sưu tầm được khá nhiều hình ảnh theo sự phân công.

Trả lời:

Bạn An làm tròn trách nhiệm là một thành viên trong nhóm, chủ động tìm kiếm hình ảnh để nhóm hoàn thiện bài.

2. Thảo luận về biểu hiện của người sống có trách nhiệm

Trách nhiệm với bản thân: Luôn trau dồi kiến thức, học tập tốt, rèn luyện thái độ tốt

Với gia đình: Ngoan ngoãn, hiếu thảo

Mọi người xung quanh: Thể hiện thái độ thân hiện, hòa nhã với mọi người.

THỰC HÀNH

Hoạt động 2: Thực hành thể hiện trách nhiệm của bản thân

1. Thảo luận để đưa ra cách thể hiện là người có trách nhiệm trong các tình huống sau:

Tình huống 1: Cúc bị ốm nên phải nghỉ học 1 tuần. Khi quay lại lớp học, Cúc thấy sức học của mình yếu hẳn đi.

Trả lời:

Nếu là một người bạn của Cúc thì em sẽ đưa vở cho Cúc học và xem lại những bài đã bỏ dở.

Tình huống 2:  Nam và Huy ở gần nhà nhau. Hôm trước, Nam được biết Huy chơi đá bóng, bị ngã vào đau chân nên không thể tự đạp xem đến trường được.

Trả lời:

Nam nên đón Huy để đưa bạn tới trường vì chúng ta là bạn thân và nên giúp đỡ nhau lúc khó khăn, hoạn nạn.

Tình huống 3: Mai được phân công mang lọ hoa để trang trí lớp học trong buổi sơ kết thi đua. Nhưng đúng buổi sáng hôm đó, Mai lại bị sốt, không thể đến lớp được. 

Trả lời:

Nếu là bạn cùng lớp của Mai em sẽ tới nhà Mai và để lấy lo hoa đi để bạn không phải mất công mang tới lớp và bạn được nghỉ ở nhà.

Hoạt động 3: Thực hiện cam kết đề ra

1. Lập kế hoạch

Cùng thực hiện cam kết dưới đây:

VẬN DỤNG

Hoạt động 4: Thực hiện kế hoạch đã lập

2. KĨ NĂNG TỪ CHỐI

Hoạt động 1: Tìm hiểu về các tình huống cần từ chối

Câu hỏi 1: Chia sẻ tình huống mà em đã từ chối.

Trả lời:

Một hôm bạn rủ em đi chơi nhưng vì bận phải đi học nên em đã từ chối bạn rằng em bận phải đi học nên không thể đi được.

2. Chia sẻ lí do cần từ chối trong các tình huống sau:

Tình huống 1: 

Trả lời:

Mình sẽ từ chối bạn mình không xuống bơi đâu vì mình không biết bơi, mình sẽ đi học bơi vào kì nghỉ. Bạn hãy cẩn thận nhé.

Tình huống 2:

Trả lời:

Em sẽ từ chối bạn vì chúng ta đi đường chỉ nên đi 1 hàng không nên dàn hàng gây ảnh hưởng tới an toàn giao thông.

Tình huống 3:

Trả lời:

Bạn nên từ chối khéo với bạn rằng nay bọn mình có hẹn chơi cầu lông rồi chungsta sẽ chơi đá bóng vào buổi khác nhé.

3. Nhận diện các tình huống cần từ chối

Hoạt động 2: Tìm hiểu về các cách từ chối

THỰC HÀNH

Hoạt động 3:  Luyện tập kĩ năng từ chối

1. Thảo luận để đưa ra cách từ chối trong các tình huống sau:

Tình huống 1: Trên đường đi học về, Nam nói với Mai:"Hôm nay là sinh nhât Hoa đấy, tối nay mình với bạn đến chúc mừng Hoa nhé". Tuy nhiên, Mai lại không muốn đi vào buổi tối vì có thể sẽ gặp nguy hiểm.

Trả lời:

Nếu em là Mai, em sẽ nói với Nam rằng tối nay nhà mình có việc nên không thể đi và hôm sau sẽ tặng bạn một món quà mừng sinh nhật bạn.

Tình huống 2:  Minh, Long và Huy chơi thân với nhau. Một lần, giữa Long và Huy xảy ra mâu thuẫn. Long rất tức giận nên đã rủ Minh không chơi cùng Huy nữa.

Trả lời:

Nếu là Minh em sẽ là người giảng hòa cho hai bạn, chúng ta đã chơi với nhau từ lâu nên hãy đối xử tốt với nhau, luôn yêu thương nhau và nói ra những sự hiểu nhầm để cùng nhau sửa sai thay vì đi nói xấu và không chơi với bạn như vậy.

Tình huống 3: Chiều nay, khi ra sân nhà văn hóa chơi đá bóng, Tuấn thấy một số bạn đang rủ nhau hút thuốc lá. Một bạn trong nhóm đó tiến lại gần và đưa cho Tuấn một điếu thuốc rồi nói: "Thử đi! Cảm giác đặc biệt"

Trả lời:

Nếu là Tuấn em sẽ từ chối bạn là mình không thích hút thuốc, nó có hại cho sức khỏe và đi chỗ khác ngay lập tức.

2. Sắm vai thể hiện cách từ chối đã lựa chọn trong các tình huống trên

VẬN DỤNG

Hoạt động 4: Rèn luyện kĩ năng từ chối trong các tình huống của cuộc sống hằng ngày

Thực hiện kĩ năng từ chối trong các tình huống cụ thể hằng ngày

Chia sẻ cách em đã từ chối và kết quả từ chối