KHỞI ĐỘNG

Tham gia trờ chơi bịt mắt tìm đồ vật và trả lời câu hỏi

Em có cảm giác như thế nào khi không nhìn thấy mọi thứ xung quanh? 

Bài giải

Em cảm thấy vô cùng khó khăn trong việc di chuyển và tìm đồ.

KHÁM PHÁ

1. Quan sát tranh và trả lời câu hỏi:

Câu hỏi: 

a. Các bạn đã làm gì để cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn?

b. Em hãy kể thêm những biểu hiện khác của sự cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn.

Bài giải

a. Để cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn, các bạn đã:

(1) Giúp người già qua đường khi họ cần.

(2) Tặng sách cho bạn có hoàn cảnh khó khăn.

(3) Xách cặp giúp bạn khi chân bạn bị đau. 

(4) An ủi bạn khi bạn bị mẹ mắng.

b. Những biểu hiện khác của sự cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn khác:

- Đến thăm bạn khi bạn bị ốm. 

- Quyên góp từ thiện cho đồng bào miền núi còn gặp nhiều khó khăn mỗi dịp tết đến.

- Giúp em nhỏ lấy quả bóng bay bị mắc trên cành cây. 

2. Đọc câu chuyện và trả lời câu hỏi.

CÁC EM NHỎ VÀ ÔNG CỤ

(Theo Xu-khôm-lin-xki, Tiếng Việt 3, NXB Giáo dục Việt Nam, 2020)

Câu hỏi:

a. Ông cụ đã gặp khó khăn gì?

b. Các em nhỏ đã để thể hiện sự cảm thông, giúp đỡ ông cụ như thế nào?

c. Sự cảm thông, giúp đỡ của các em nhỏ mang lại điều gì cho ông cụ?

Bài giải

a. Ông cụ đã gặp khó khăn: vợ của ông đang mắc bệnh nặng, khó lòng qua khỏi. 

b. Các em nhỏ đã để thể hiện sự cảm thông, giúp đỡ ông cụ: lại hỏi thăm và ngỏ lời muốn giúp đỡ ông cụ. 

c. Sự cảm thông, giúp đỡ của các em nhỏ đã khiến cho ông cụ cảm thấy nhẹ lòng hơn.

3. Đọc các ý kiến và thực hiện các yêu cầu:

a. Cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn để họ có thêm sức mạnh, niềm tin trong cuộc sống.

b. Không phải ai cũng luôn gặp những điều may mắn nên chúng ta cần cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn.

c. Cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn thể hiện mình là người tử tế.

Câu hỏi:

a. Em thích nhất ý kiến nào? Vì sao?

b. Theo em, tại sao phải cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn?

Bài giải

a. Em thích nhất ý kiến a vì: khi người ta có thêm sức mạnh, niềm tin trong cuộc sống thì cuộc sống đối với họ sẽ dễ dàng hơn. Từ đó cuộc sống đối với họ sẽ có ý nghĩa hơn. 

b. Theo em, phải cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn vì: bản thân họ cũng không muốn mình rơi vào hoàn cảnh khó khăn đó mà là hoàn cảnh ép buộc. Khi được người khác cảm thông, giúp đỡ, chí ít tinh thần của họ sẽ vui vẻ và lạc quan hơn. Từ đó giúp họ dễ dàng vượt qua khó khăn hơn.

LUYỆN TẬP

1. Nhận xét các hành động của các bạn trong các tình huống sau:

Tình huống 1:

Nhóm học tập của An có một bạn bị tật ở chân. An cởm thấy khó chịu và không muốn chơi cùng bạn.

An nói với Hà: ''Thật phiền phức! Mình cảm thấy rất bất tiện cho nhóm”. An và Hà thỏa thuận với nhau sẽ không chơi cùng bạn.

Tình huống 2:

Thấy Tâm bị ngã giữa sân trường, Lan tỏ ra thích thú: “Không cẩn thận thì phải chịu thôi”. Nói xong, Lan chạy đi chỗ khác.

Tình huống 3:

Sáng nay, thấy bạn Toàn buồn bã vì bị bố mắng, Đức liền hỏi han, chia sẻ và động viên bạn.

Bài giải

- Hành động trong tình huống 1 và 2 thể hiện các bạn chưa biết thông cảm với hoàn cảnh khó khăn của người khác mà còn có ý hắt hủi, chê bai. Đây là một hành động không tốt.

- Hành động trong tình huống 3 thể hiện Đức là một người biết thông cảm với hoàn cảnh khó khăn của bạn khi mà an ủi, động viên để bạn bớt buồn. 

2. Đưa ra lời khuyên 

Em sẽ khuyên bạn như thế nào để bạn hiểu được ý nghĩa của việc cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn? 

Bài giải

Để bạn hiểu được ý nghĩa của việc cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn, em sẽ giải thích cho bạn Hoàng hiểu: Tuy mình không quen biết với các bạn ấy nhưng các bạn ấy thật sự đang gặp khó khăn, cần được giúp đỡ. Một ít đóng góp của mình sẽ góp phần giúp các bạn bớt khó khăn hơn, bớt tủi thân hơn và có niềm tin vào cuộc sống hơn. Lợi ích của việc này là giúp các bạn ấy vui vẻ hơn trong cuộc sống. 

3. Đọc tình huống và trả lời câu hỏi

Thấy Hạnh buồn bã vì bố vừa nhập viện tối qua, An đến hỏi thăm nhưng lại khoe: “Bố mình khoẻ lắm, hổi trước còn đạt huy chương thể thao”. Hạnh nghe vậy thì càng buổn hơn.

Câu hỏi: 

a. Em có nhận xét gì về lời nói và hành động của An?

b. Nếu em là An, em sẽ làm gì để thể hiện mình là người biết cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn?

Bài giải

a. Lời nói và hành động của An chưa biết cảm thông với hoàn cảnh của bạn, vô tình làm cho Hạnh càng buồn bã vì nghĩ rằng bố mình không được khỏe mạnh như bố bạn. 

b. Nếu em là An, để thể hiện mình là người biết cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn, em sẽ hỏi thăm tình trạng sức khỏe của bố bạn Hạnh rồi an ủi, động viên bạn Hạnh đừng buồn nữa. 

VẬN DỤNG

Em hãy sưu tầm câu chuyện hoặc hình ảnh về tấm gương biết cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn và chia sẻ với các bạn trong lớp.  

Bài giải

Trong xóm em có một cụ già sống một mình trong một căn nhà cũ. Gia cảnh của cụ rất khó khăn, không có con cái, người thân. Hằng tuần, mẹ có bảo em mang rau, quả, thịt cá sang biếu cho cụ. Và mỗi lần đến thăm cụ, em đều giúp cụ dọn dẹp nhà cửa.