47.1. Lấy ví dụ minh hoạ cho các nhận định dưới đây:
a) Môi trường bao gồm nhiều nhân tố sinh thái có tác động qua lại, sự biến đối các nhân tố này có thể dẫn đến sự thay đổi của các nhân tố khác.
b) Sinh vật và môi trường có sự tác động qua lại (Các nhân tố sinh thái tác động đến sinh vật. Ngược lại, sinh vật cũng có ảnh hưởng đến các nhân tố sinh thái của môi trường).
c) Cùng với sự phát triển cách mạng công nghiệp, sự tác động của con người vào thế giới tự nhiên ngày càng mạnh mẽ.
Lời giải
Môi trường nước ngọt trong một hệ thống sông sẽ ảnh hưởng đến các loại thực phẩm có sẵn cho cá, ảnh hưởng đến tăng trưởng và phát triển của chúng, và có thể gây ra sự biến đổi trong sự xuất hiện của các loài cá khác trong hệ thống sông.
Sự phát triển quá mức của cây trong rừng có thể ảnh hưởng đến lượng ánh sáng và chất dinh dưỡng còn lại cho các cây khác trong khu vực.
Việc khai thác quá mức các tài nguyên thiên nhiên có thể gây ra sự suy thoái của các hệ sinh thái.
47.2. Lựa chọn nhận định đúng trong các nhận định dưới đây:
A. Ô nhiễm môi trường là sự tồn tại các chất hoá học trong thành phần môi trường, gây ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ con người, sinh vật và tự nhiên.
B. Ô nhiễm môi trường là sự biến đổi tính chất vật lí, hoá học trong thành phần không khí gây ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ con người, sinh vật và tự nhiên.
C. Ô nhiễm môi trường là sự biến đổi tính chất vật lí, hoá học, sinh học của thành phần môi trường, gây bệnh nguy hiểm cho con người và sinh vật.
D. Ô nhiễm môi trường là sự biến đổi tính chất vật lí, hoá học, sinh học của thành phần môi trường, gây ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ con người, sinh vật và tự nhiên.
Lời giải
Đáp án đúng D. Ô nhiễm môi trường là sự biến đổi tính chất vật lí, hoá học, sinh học của thành phần môi trường, gây ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ con người, sinh vật và tự nhiên
47.3.
a) Nêu các cách phân loại ô nhiễm môi trường. Cho ví dụ.
b) Ở nơi em sinh sống, có những loại ô nhiễm môi trường nào có tính chất nghiêm trọng, cần được khắc phục ngay?
Lời giải
a) Theo nguyên nhân; Bản chất của ô nhiễm; Thành phần của môi trường;Tác nhân gây ô nhiễm.
VD: Ô nhiễm do con người: Khí thải từ xe hơi, chất thải công nghiệp, hoặc việc rải phân bón và hóa chất trong nông nghiệp.
b) Ô nhiễm do con người xả rác thải không đúng nơi quy đinh
47.4. Phát biểu nào không dùng trong các phát biểu dưới đây?
A. Biến đổi khí hậu là sự khác nhau giữa các giá trị trung bình dài hạn (từ vài thập kỉ cho đến hàng thế kỉ) của các yếu tố khí hậu (nhiệt độ, độ ẩm, lượng mua,...).
B. Biến đổi khí hậu là sự thay đổi các yếu tố của khí hậu giữa các giai đoạn (mỗi giai đoạn thường là vài thập kỉ đến vài thế kỉ).
C. Biến đổi khí hậu là sự biến đổi của thời tiết (nhiệt độ, độ ẩm, lượng mưa,…) trong khoảng thời gian dài (từ vài thập kỉ cho đến hàng thế kỉ).
D. Biến đổi khí hậu hiện nay có cả nguyên nhân tự nhiên và nguyên nhân từ những hoạt động phát triển kinh tế – xã hội của con người.
Lời giải
Đáp án đúng C. Biến đổi khí hậu là sự biến đổi của thời tiết (nhiệt độ, độ ẩm, lượng mưa,…) trong khoảng thời gian dài (từ vài thập kỉ cho đến hàng thế kỉ).
47.5. Trình bày tác hại của ô nhiễm môi trường đối với sự sống.
Lời giải
Ô nhiễm môi trường ảnh hưởng đến sức khoẻ con người, đời sống và đến cả hệ sinh thái, ví dụ như
Lời giải
- Không khí ô nhiễm, chứa nhiều các chất khí độc, hại như CO, CO2, SO2, NO2,... gây hại cho hệ hô hấp và sức khoẻ con người. Ngoài ra, các chất khí này là một trong những nguyên nhân gây hiệu ứng nhà kính, biến đổi khí hậu trên toàn thế giới.
– Hoá chất bảo vệ thực vật trong sản xuất nông nghiệp nếu không sử dụng đúng cách sẽ gây hại cho sức khoẻ con người và ảnh hưởng đến toàn bộ hệ sinh thái.
- Các chất phóng xạ có khả năng gây biến đổi vật chất di truyền ở người và các loài sinh vật, từ đó làm phát sinh một số bệnh, tật di truyền.
- Vi sinh vật gây bệnh cho người và động vật, phát triển nhanh và mạnh trong các chất thải không được thu gom, xử lí đúng cách.
47.6. Tra cứu tài liệu (sách, báo, website,..) để trình bày ngắn gọn (không quá 5 dòng) những
thông tin quan trọng về Hội nghị Liên hợp quốc về Môi trường con người (Stockholm, 1972).
Lời giải
Hội nghị Liên hợp quốc về Môi trường con người đã khai mạc ngày 5/6/1972 tại Stockholm, Thụy Điển với 113 quốc gia tham gia. Hội nghị phản ánh sự thức tỉnh của nhân loại về vấn đề môi trường toàn cầu và nhấn mạnh trách nhiệm quan trọng của con người với tinh hình biến dồi môi trường. Tại đây, khái niệm phát triển bền vững” đã được hình thành, ba trụ chinh là kinh tế -
phát triển xã hội – bảo vệ môi trường phải luôn gắn bó, hỗ trợ, củng cố cho nhau. Cũng từ dảy, ngày 5/6 được lấy làm ngày “Môi trường thế giới”.
47.7.
a) Từ các biểu hiện chủ yếu của biến đổi khí hậu, hãy nêu tác động của nó đối với một số ngành và lĩnh vực chính (Hình 47.1).
b) Tại sao Việt Nam được coi là một trong những nước chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu?
Lời giải
b) Việt Nam có bờ biển rộng, diện tích đồng bằng và diện tích đồng bằng ngập lụt rộng lớn, vị trí nằm trên đường đi của bão, hệ thống dễ diều, hệ thống thoát nước và hệ thống thuỷ lợi chưa phát triển kịp, nhiều địa phương có rừng suy giảm về diện tích và chất lượng.
47.8. Thu thập thông tin từ các nguồn khác nhau để trình bày về một số đặc điểm trên địa bàn tỉnh em đang sinh sống.
a) Các biểu hiện của biến đổi khí hậu.
b) Tác động của biến đổi khí hậu đến một ngành (hoặc một lĩnh vực).
c) Các giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu ở địa phương.
Lời giải
Thay đổi thời tiết, mực nước biển tăng…
Tác động của biến đổi khí hậu đến nghành nông nghiệp làm giảm sản lượng cây trồng và tăng nguy cơ thiếu lương thực
- Sử dụng các năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời ,gió…
- Sử dụng phương tiện giao thông
- Dùng các sản phẩm tái chế đẻ giảm lượng rác thải
…
47.9. Ứng phó với biến đổi khí hậu gồm 2 nội dung: Giảm nhẹ biến đổi khí hậu (Can thiệp vào các hoạt động của con người — Hạn chế sự tăng nhiệt độ khí quyển) và Thích ứng với biến đổi khí hậu (Hạn chế tác động của biến đổi khí hậu tận dụng mặt tốt và hạn chế tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu.
Quan sát Hình 47.2, hãy nêu các biện pháp:
a) Giảm nhẹ biến đổi khí hậu.
b) Thích ứng với biến đổi khí hậu.
Lời giải
a) Hạn chế sử dụng năng lượng hoá thạch; cải tiến công nghệ; trồng rừng.
b) Xây dựng đê điều kiên cố; trồng rừng phòng hộ chắn sống, chống xói lỡ bờ biển; nuôi tôm nước lợi đánh bắt thuỷ sản trong mùa nước lũ gia cố đường giao thông; xây dựng nhà tránh bão kiên cố; làm nhà nổi…
47.10.
a) Trình bày các biện pháp chủ yếu bảo vệ động thực vật hoang dã có nguy cơ tuyệt chủng ở nước ta.
b) Kể tên một số loài động vật, thực vật ở nước ta có nguy cơ tuyệt chủng.
Lời giải
a)
Tuyên truyền giáo dục ý thức bảo vệ tài nguyên sinh vật trong cộng đồng;
Bảo vệ môi trường sống của sinh vật, thành lập các khu bảo tồn thiên nhiên và vườn quốc gia;
Ngăn chặn việc săn bắn và mua bán các loài có nguy cơ tuyệt chủng;
Khai thác hợp lí tài nguyên sinh vật;
Nghiên cứu đặc điểm và sự phân bố của các loài sinh vật.
Bình luận