KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: 

- Em hãy chia sẻ vài điều (về tính cách, sở thích,...) của người bạn mà em yêu quý nhất.

- Tình bạn đó mang đến cho em điều gì?

Bài giải

- Bạn Lan là người bạn em yêu quý nhất. Bạn rất hòa đồng, vui vẻ, cởi mở với mọi người xung quanh. Lan rất thích vẽ tranh và học múa ballet.

- Tình bạn của em và Lan rất thân thiết và luôn giúp đỡ nhau trong công việc. 

KHÁM PHÁ 

1. Khám phá vì sao phải giữ gìn tình bạn 

Đọc truyện và trả lời câu hỏi:

Cô chủ không biết quý tình bạn 

( Theo Va- lăng- tanh Ô- xê- ê- va, Kể chuyện 3, NXB Giáo dục, 1983) 

Câu hỏi: 

- Em có nhận xét gì về cách ứng xử của cô chủ nhỏ đổi với những người bạn của mình? Cuối cùng, điều gi đã xảy đến với cô bé?

- Em rút ra được bài học gì từ câu chuyện trên?

- Theo em, vì sao chúng ta cần giữ gìn tình bạn?

Bài giải

- Cách ứng xử của cô chủ nhỏ như vậy là không đúng vì cô làm vậy đã khiến những người bạn động vật của mình bị tổn thương. Và cuối cùng đã không còn một con vật nhỏ nào ở bên cạnh cô nữa vì cô không biết quý trọng tình bạn. 

- Qua câu chuyện trên, em rút ra được bài học là phải biết trân trọng những thứ xung quanh mình 

- Chúng ta cần giữ gìn tình bạn vì có được một tình bạn tốt, ta sẽ có thêm động lực và sức mạnh vượt qua mọi khó khăn, thất bại; sẽ trưởng thành, hoàn thiện bản thân hơn. Tình bạn có vai trò, tác động rất lớn đến cuộc sống của mỗi người. Nói cách khác, con người sống không thể thiếu tình bạn.

2. Tìm hiểu cách duy trì quan hệ bạn bè 

Đọc các cách để duy trì quan hệ bạn bè dưới đây và trả lời câu hỏi: 

a. Tôn trọng bạn, kể cả khi bạn có những điều khác biệt với mình.

b. Chia sẻ vui buồn cùng bạn.

c. Giúp đỡ khi bạn gặp khó khăn.

d. Động viên, khích lệ để bạn không ngừng cố gắng.

Câu hỏi: 

- Em sẽ chọn từ khóa nào để tạo thành bông hoa tình bạn? 

- Theo em, còn có những cách nào khác để duy trì quan hệ bạn bè? 

Bài giải

- Em sẽ chọn: tôn trọng, chia sẻ, giúp đỡ, động viên, khích lệ 

- Những cách nào khác để duy trì quan hệ bạn bè: yêu quý, tin tưởng, chăm sóc,... 

LUYỆN TẬP 

Câu hỏi 1. Em lựa chọn cách nào để duy trì quan hệ bạn bè? Vì sao? 

a. Tỏ ra không hài lòng khi bạn kết thân với người khác. 

b. Rủ bạn cùng tham gia các trò chơi. 

c. Luôn bênh vực bạn trong mọi trường hợp. 

d. Thường xuyên trò chuyện với bạn 

e. Kể bí mật của bạn cho người khác nghe. 

g. Luôn ở bên khi bạn cần động viên, an ủi. 

Bài giải

Em sẽ lựa chọn: b, d, g. Bởi đó là những hành động để gắn kết tình bạn với nhau, luôn luôn chơi cùng nhau, trò chuyện cùng nhau, tâm sự cùng nhau. 

Câu hỏi 2. Nhận xét hành vi của các bạn trong tranh. 

Bài giải

1. Động viên bạn khi bạn đang ngại khi lên sân khấu, đây là hành động nhằm cổ vũ tinh thần cho bạn. 

2. Chủ động học cùng nhau để hỗ trợ nhau trong học tập. 

3. Hành động không nên vì ai cũng có quyền được kết bạn với mọi người. 

4. Không được lấy khuyết điểm của người khác ra làm trò đùa. 

Câu hỏi 3. Đưa ra lời khuyên cho bạn trong các tình huống dưới đây: 

• Tình huống 1: Mẹ ơi! Vân chuyển đến nơi ở mới rồi. Con rất buồn vì chúng con sẽ không còn là bạn thân của nhau nữa.
• Tình huống 2: Tớ đi muộn một chút thôi, cậu đừng ghi tên tớ vào sổ được không? Mình là bạn bè mà.

Bài giải

• Tình huống 1: Bạn có thể kết bạn mới, bạn nên chủ động, cởi mở với các bạn xung quanh thì các bạn sẽ kết bạn với bạn thôi. 
• Tình huống 2: Bạn không được làm vậy vì bạn phạm lỗi nên bạn phải có trách nhiệm với lỗi lầm của mình. 

Câu hỏi 4. Em cùng các bạn trong nhóm xây dựng kịch bản và sắm vai xử lí các tình huống dưới đây: 

a. Bạn của em có chuyện vui/ buồn. 

b. Bạn của em bị trêu chọc. 

c. Bạn của em mắc khuyết điểm. 

Bài giải

a.

Lan: Bạn có chuyện gì vậy Hồng? 

Hồng: Hôm qua, bố tớ phải nằm viện vì bị đau ruột thừa. Giờ không biết bố tớ sao rồi? 

Em: Tớ cũng mới biết chuyện này, hôm nay bố tớ mới kể cho tớ xong. 

Lan: Cậu đừng lo! Giờ y học phát triển chắc bố cậu cũng không sao đâu. 

Em: Lan nói đúng đó. Tý trưa nay gia đình tớ sẽ qua thăm bố cậu, cậu đừng lo nhé! 

Hồng: Cảm ơn các cậu nhiều lắm! 

b. 

Minh: Thanh ơi, sao cậu khóc vậy? 

Thanh: Tớ mới bị các anh lớp 5 trêu là đồ mập. 

Minh: Cậu đừng khóc nữa mà, chúng ta đang tuổi ăn tuổi lớn nên béo một chút cũng có sao đâu? 

Thanh: Nhưng mà tớ vẫn buồn lắm! 

Em: Không sao đâu Thanh à, đợi đến hè chúng ta cùng nhau đi tập bơi là gầy ngay mà! 

Thanh: Đúng rồi! Mình cảm ơn các cậu nhá! 

c. 

Chính: Bạn sao vậy An? 

An: Tớ mới bị cô giáo ghi lỗi vì nói chuyện cùng Quyên xong. 

Em: Không sao đâu An, bạn biết lỗi lần sau sửa là được mà! 

Chính: Bạn nói đúng đó! Ai cũng phải có lúc mắc lỗi mà!

An: Được rồi! Cảm ơn các cậu nhé! 

VẬN DỤNG 

Câu hỏi 1. Hãy kể về một tình bạn đẹp của bản thân hoặc của các bạn khác mà em biết. Chia sẻ những việc em đã và sẽ làm để duy trì tình bạn.

Bài giải

Bạn bè là những người cùng chung sở thích, lí tưởng, mục tiêu. Họ cùng nhau chia sẻ mọi điều trong cuộc sống, dù là khó khăn, hạnh phúc hay nỗi buồn. Tình bạn chính là tình cảm yêu mến, gắn kết giữa những người bạn với nhau. Em có một người bạn chơi với nhau từ bé nên rất thân thiết đó là Lan, sống cách nhà em một con đường. Khi đi đâu hay làm gì chúng em toàn rủ nhau đi và chơi cùng nhau. Chúng em luôn giúp đỡ nhau trong học tập, cùng nhau chia sẻ mọi buồn vui trong cuộc sống, cùng nhau học tập, cùng nhau vui chơi. Có thể thấy, tình bạn tuổi học trò thật thuần khiết, trong sáng và không vụ lợi.

Những việc em đã làm để duy trì tình bạn: tin tưởng, chăm sóc, đùm bọc, yêu thương lẫn nhau,... 

Câu hỏi 2. Em hãy cùng các bạn thảo luận để xây dựng quy tắc ứng xử với bạn bè.

Bài giải

Quy tắc: 

• Không nói xấu bạn bè
• Mượn đồ gì là phải trả 
• Đồng cảm, yêu quý nhau 

Câu hỏi 3. Sưu tầm các câu ca dao, tục ngữ, danh ngôn hoặc các câu thơ nói về tình bạn.

Bài giải

1.

Bạn bè là nghĩa tương tri

Sao cho sau trước một bề mới nên.

2.

Đi xa mà gặp bạn hiền

Cũng bằng ăn quả đào tiên trên trời.

3.

Tuy rằng xứ Bắc xứ Đông

Khắp trong bờ cõi cũng dòng anh em