A. Hoạt động khởi động

Đọc thông tin dưới đây, tưởng tượng và viết công thức cấu tạo của benzen.

Thông tin: sgk trang 23.

Trả lời:

B. Hoạt động hình thành kiến thức

1. Tính chất vật lí

Quan sát lọ đựng benzen, tiến hành thí nghiệm thử tính tan trong nước và khả năng hòa tan dầu ăn trong benzen, quan sát hiện tượng từ đó rút ra kết luận về tính chất vật lí của benzen.

Điền từ thích hợp mô tả trạng thái, màu sắc, tính tan, tỉ khối so với nước để hoàn thành kết luận về tính chất vật lí của benzen dưới đây:

Benzen là chất $....$, $...$, $...$ trong nước, $...$ hơn nước.

Benzen $...$ được nhiều chất như: dầu ăn, nến, cao su, iot, ... Benzen độc.

Trả lời:

Benzen là chất lỏng, không màu, không tan trong nước, nhẹ hơn nước.

Benzen hòa tan được nhiều chất như: dầu ăn, nến, cao su, iot, ... Benzen độc.

2. Cấu tạo phân tử

Quan sát mô hình phân từ benzen trong sách giáo khoa trang 24.

Từ mô hình phân tử, viết công thức cấu tạo của benzen. Xem lại công thứcc cấu tạo viết ở hoạt động khởi động có đúng không.

Điền từ vào chỗ trống mô tả cấu tạo của phân tử benzen dưới đây:

Trong phân tử benzen, 6 nguyên tử C liên kết với nhau thành một vòng 6 cạnh, có 3 liên kết $...$ xen kẽ với 3 liên kết $....$. Như vậy, mỗi nguyên tử C có 3 liên kết với các nguyên tử C trong mạch, còn lại $...$ liên kết với $....$ H.

Trả lời:

Công thức cấu tạo của benzen: 

Trong phân tử benzen, 6 nguyên tử C liên kết với nhau thành một vòng 6 cạnh, có 3 liên kết đơn xen kẽ với 3 liên kết đôi. Như vậy, mỗi nguyên tử C có 3 liên kết với các nguyên tử C trong mạch, còn lại một liên kết với một H.

3. Tính chất hóa học

Suy nghĩ độc lập hoặc thảo luận cặp đôi trả lời các câu hỏi sau:

• Benzen có cháy không? Tại sao? Viết PTHH (nếu có).
• Từ công thức cấu tạo của benzen, dự đoán về khả năng phản ứng của benzen với brom

Quan sát thí nghiệm đốt cháy benzen và benzen tác dụng với dung dịch brom, nêu hiện tượng, giải thích và kết luận về tính chất hóa học của benzen

Câu hỏi:

Phản ứng của benzen với brom thuộc loại phản ứng gì?

So sánh khả năng phản ứng của brom với benzen và brom với etilen. Viết PTHH của phản ứng xảy ra (nếu có). Giải thích sự khác nhau về khả năng phản ứng của brom với etilen và benzen.

Đọc thông tin dưới đây và trả lời câu hỏi

Thông tin: Sgk trang 26

Câu hỏi: Hãy cho biết, benzen có những phản ứng hóa học nào trong điều kiện thích hợp

Trả lời:

Benzen có tham gia phản ứng cháy. Từ công thức cấu tạo, ta thấy benzen khó tham gia phản ứng với brom hơn etilen và axetilen.

• Phản ứng của benzen với dung dịch brom là phản ứng thế. (Thay thế một nguyên tử H bằng một nguyên tử Br).
• Khả năng phản ứng của benzen với dung dịch brom kém hơn so với khả năng phản ứng của etilen và axetilen với dung dịch brom.
• Benzen có thể tham gia phản ứng cháy, phản ứng thế và khó tham gia phản ứng cộng.

4. Ứng dụng

Đọc thông tinh dưới đây và trả lời câu hỏi.

Thông tin: sgk trang 26

Câu hỏi: Benzen có những ứng dụng gì?

Trả lời:

Benzen là nguyên liệu quan trọng trong công nghiệp để sản xuất chất dẻo, phẩm nhuộm, ... Ngoài ra, benzen còn được dùng làm dung môi trong công nghiệp và trong phòng thí nghiệm.