Danh mục bài soạn

Array

Giải Địa lí 10 Cánh diều bài 15: Quy luật địa đới và phi địa đới (Lý thuyết)

LÝ THUYẾT

Câu hỏi 1: Đọc thông tin và kiến thức đã học, hãy trình bày khái niệm, biểu hiện và ý nghĩa thực tiễn của quy luật địa đới. Lấy ví dụ minh họa.

Câu hỏi 2: Đọc thông tin, hãy trình bày khái niệm, biểu hiện và ý nghĩa thực tiễn của quy luật phi địa đới. Lấy ví dụ minh họa.

Cách làm cho bạn:

Câu hỏi 1:

* Khái niệm của quy luật địa đới: là sự thay đổi có quy luật của tất cả các thành phần tự nhiên và cảnh quan địa lí theo vĩ độ (từ xích đạo về hai cực).

* Biểu hiện của quy luật địa đới: được thể hiện qua các yếu tố và thành phần tự nhiên

- Sự phân bố các vòng đai nhiệt trên Trái Đất:

 + Các vòng đai nóng nằm ở giữa hai đường đẳng nhiệt +20 oC của bán cầu Bắc và bán cầu Nam, trong khoảng giữa hai vĩ tuyến 30oB và oN.

 + Các vòng đai ôn hòa nằm ở giữa hai đường đẳng nhiệt +20 oC và đường đẳng nhiệt +10 oC tháng nóng nhất của hai bán cầu.

+ Các vòng đai lạnh nằm ở giữa hai đường đẳng nhiệt +10 oC và 0 oC tháng nóng nhất, ở vĩ độ cận cực của hai bán cầu.

 + Các vòng đai băng tuyết vĩnh cữu nhiệt độ quanh năm đều dưới 0 oC, bao quanh hai cực.

- Các đai khí áp, các đới gió và lượng mưa trên Trái Đất: 

 + Phân bố theo các đai khí áp và các đới gió từ xích đạo về hai cực.

 + Lượng mưa có sự khác nhau giữa các vùng xích đạo, chí tuyến, ôn đới và cực

- Các đới khí hậu: hình thành do tác động của bức xạ mặt trời, hoàn lưu khí quyển, bề mặt đệm. Mỗi bán cầu có 7 đới khí hậu: cực, cận cực, ôn đới, cận nhiệt đới, nhiệt đới, cận xích đạo, xích đạo

- Các nhóm đất và các kiểu tham thực vật chính: phân bố từ xích đạo về hai cực.

 + Sự phân bố các thảm thực vật phụ thuộc vào khí hậu: Có 10 kiểu thảm thực vật từ cực đến xích đạo.

 + Đất chịu tác động mạnh mẽ của khí hậu và sinh vật: Có 10 nhóm đất từ cực đến xích đạo.

* Ý nghĩa thực tiễn của quy luật địa đới: giúp con người định hướng và có các hoạt động thực tiễn phù hợp với môi trường sống.

=> Ví dụ: Ở các nhóm đất, khí hậu khác nhau, con người có định hướng trồng các loại cây khác nhau thích hợp. Loại đất feralit vùng núi thấp thích hợp nhất là trồng các loại cây công nghiệp lâu năm cho hiệu quả kinh tế cao như keo, cà phê, xoan, tai chua, luông.

Câu hỏi 2:

* Khái niệm: Quy luật phi địa đới là quy luật về sự phân bố của các thành phần tự nhiên và cảnh quan địa lí theo kinh độ và theo độ cao.

* Biểu hiện của quy luật

- Theo kinh độ (quy luật địa ô)

+ Quy luật địa ô là sự thay đổi của các thành phần tự nhiên và cảnh quan địa lí theo kinh độ.

+ Sự phân bố lục địa và đại dương làm cho khí hậu và kéo theo một số thành phần tự nhiên (nhất là thảm thực vật) thay đổi từ đông sang tây. Gần biển có tính chất đại dương rõ rệt, càng vào sâu trung tâm lục địa thì tính chất lục địa càng tăng.

- Theo đai cao (quy luật đai cao)

+ Quy luật đai cao là sự thay đổi của các thành phần tự nhiên và cảnh quan địa lí theo độ cao địa hình.

+ Sự thay đổi nhiệt ẩm theo độ cao ở miền núi kéo theo sự phân bố các vành đai thực vật và nhóm đất theo độ cao địa hình.

* Ý nghĩa thực tiễn: Hiểu biết về sự phân hoá của tự nhiên theo kinh độ và đai cao cho phép xác định được các định hướng chung và biện pháp cụ thể để ứng xử với tự nhiên một cách hợp lí trong các hoạt động sản xuất, kinh doanh và đời sống hằng ngày.

Xem các câu khác trong bài

Các bài soạn khác

Giải các môn học khác

Bình luận