Khởi động
Câu hỏi. Quan sát hình 4.1 và cho biết các sản phẩm dưới đây được làm từ vật liệu gì?
Lời giải:
- Trục khuỷu động cơ làm từ hợp kim.
- Thân trụ trước cứu hỏa làm bằng hợp kim
I. Một số vật liệu cơ khí thông dụng
Câu hỏi 1.Trình bày tính chất của gang?
Lời giải:
Tính chất của gang là: cứng và giòn, có nhiệt độ nóng chảy thấp, dễ đúc.
Lời giải:
- Một số bộ phận của động cơ xe máy được làm bằng gang như: bánh đà, vỏ máy, bệ máy
Lời giải:
Tính chất của thép carbon và thép hợp kim khác nhau:
- Thép carbon: cơ tính không cao, dễ bị ăn mòn hóa học.
Lời giải:
- Sản phẩm làm từ thép cacbon: bánh răng, trục, ốc vít, …
- Sản phẩm làm từ thép hợp kim: ổ bi, thước cặp, dao phay, dao tiện, …
Lời giải:
- Tính chất của hợp kim nhôm là: màu tắng bạc, khối lượng riêng nhỏ, tính dẫn điện, dẫn nhiệt cao, chống ăn mòn tốt, dẻo
Lời giải:
Các chi tiết trên đều đòi hỏi độ bền, độ dẻo, độ chống mài mòn. Nhưng ống nối và bạc đỡ đòi hỏi khả năng chịu áp lực tốt, mà đồng thau lại đáp ứng được nhu cầu đó
Câu hỏi 7. Vì sao đá mài, đĩa cắt thường được làm bằng gốm ô xit? Kể tên một số sản phẩm được làm từ gốm ô xit mà em biết?
Lời giải:
- Đá mài, đĩa cắt thường được làm bằng gốm ô xit vì nó có độ bền nhiệt và độ bền cơ học rất cao.
Câu hỏi 8. Vì sao nhựa nhiệt rắn được sử dụng để chế tạo các chi tiết như ổ đỡ, bánh răng?
Lời giải:
- Nhựa nhiệt rắn được sử dụng để chế tạo các chi tiết như ổ đỡ, bánh răng vì nó có độ bền, độ cứng cao và chịu được nhiệt độ cao hơn nhựa nhiệt dẻo.
Câu hỏi 9. Kể tên một số chi tiết máy được làm bằng nhựa nhiệt rắn mà em biết?
Lời giải:
- Một số chi tiết máy được làm bằng nhựa nhiệt rắn mà em biết: băng tải, bánh xe, ổ đỡ, bánh răng, …
Câu hỏi 10. Vì sao các sản phẩm ở hình 4.11 được làm bằng cao su mà không phải vật liệu khác?
Lời giải:
- Các sản phẩm dây đai, vòng đệm được làm bằng cao su mà không làm bằng các vật liệu khác vì cao su có tính đàn hồi, độ bền dẻo cao, chịu mài mòn, chịu ma sát tốt.
I. Một số vật liệu cơ khí mới
Câu hỏi 1. Vì sao vật liệu composite nền kim loại được sử dụng làm mảnh lỡi cắt của dao tiện, dao phay (hình 4.12)?
Lời giải:
- Vật liệu composite nền kim loại được sử dụng làm mảnh lỡi cắt của dao tiện, dao phay vì nó có độ cứng, độ bền cơ học và độ bền nhiệt cao, có thể làm việc ở nhiệt độ lên đến 1 0000C
Câu hỏi 2. Vật liệu nano có tính chất gì? Kể tên một số ứng dụng của vật liệu nano
Lời giải:
- Vật liệu nano có tính chất mới so với trạng thái bình thường:
+ Nhôm bổ sung hạt nano làm độ bền và độ dẻo tăng lên nhiều lần.
+ Gốm sứ kết hợp hạt nano có cường độ và tính dẻo cao nhiều lần gốm sứ truyền thống.
Luyện tập
Câu hỏi. Hãy liệt kê tính chất và ứng dụng của các vật liệu theo gợi ý ở bảng 4.1 dưới đây
Bảng 4.1. Tính chất , ứng dụng của một số vật liệu
| Vật liệu | Tính chất | Ứng dụng |
| Gang | ||
| Thép | ||
| Hợp kim đồng | ||
| Hợp kim nhôm | ||
| Gốm ô xit | ||
| Nhựa nhiệt rắn | ||
| Cao su |
Lời giải:
| Vật liệu | Tính chất | Ứng dụng |
| Gang | Cứng, giòn, có nhiệt độ nóng chảy thấp, dễ đúc | Bệ máy, vỏ máy, bánh đà |
| Thép | Bền, dẻo, dễ gia công | Bánh răng, trục, ốc vít |
| Hợp kim đồng | Độ dẻo cao, khả năng chống ăn mòn tốt, tính dẫn nhiệt và dẫn điện rất tốt | Ống nối, ống lót, bạc đỡ |
| Hợp kim nhôm | Khối lượng riêng nhỏ, tính dẫn điện, dẫn nhiệt cao, chống ăn mòn tốt, dẻo | Vỏ máy bay, pít tông, vành bánh xe |
| Gốm ô xit | Độ bền nhiệt và độ bền cơ học cao | Đá mài, đĩa cắt, lưỡi cắt |
| Nhựa nhiệt rắn | Bền, cứng, chịu được nhiệt độ cao | Băng tải, trục, bánh xe, … |
| Cao su | Tính đàn hồi tốt, độ bền, độ dẻo cao, chịu mài mòn, chịu ma sát tốt | Săm, lốp xe, dây đai |
Vận dụng
Câu hỏi 1. Kể tên một số sản phẩm trong trường học của em được làm từ các vật liệu cơ khí. Giải thích vì sao chúng được làm từ vật liệu đó?
Lời giải:
- Một số sản phẩm trong trường học của em được làm từ các vật liệu cơ khí là:
Song sắt cửa sổ, quạt trần
- Song sắt cửa sổ làm bằng sắt: chi phí rẻ, chắc chắn
Bình luận