1. Đa dạng sinh học là gì?

• Quan sát hình 33.1 - 33.4 và thông tin về đa dạng các nhóm sinh vật đã học, em hãy cho biết đa dạng sinh học là gì?

• Quan sát các hình 33.2, 33.3, 33.4, em có nhận xét gì về số loài sinh vật trong các môi trường sống khác nhau

=> Trả lời:

• Đa dạng sinh học là sự phong phú về số lượng loài, số cá thể trong loài và môi trường sống. Dựa vào điều kiện khí hậu, đa dạng sinh học được phân chia theo các khu vực như: đa đạng sinh học ở hoang mạc, đa dạng sinh học vùng đài nguyên, đa dạng sinh học rừng mưa nhiệt đới, đa dạng sinh học vùng ôn đới, đa dạng sinh học rừng lá kim, ...

• Sinh vật trong các môi trường sống khác nhau trong tự nhiên rất phong phú, đa dạng về số lượng loài.

• Ví dụ: Ở hoang mạc: xương rồng, lạc đà, cây lê gai,...

• Ở rừng nhiệt đới: thỏ, khỉ, chim, sóc, rùa, chuột, rêu,...

2. Vai trò của đa dạng sinh học

• Từ thông tin hình 33.5 và 33.6, em hãy cho biết vai trò của đa dạng sinh học trong tự nhiên

• Quan sát hình 33.7, em hãy chỉ ra giá trị thực tiễn mà đa dạng sinh học đem lại cho con người

• Em hãy lấy một ví dụ thể hiện vai trò của đa dạng sinh học ở địa phương em

=> Trả lời:

• Trong tự nhiên, đa dạng sinh học góp phần bảo vệ đất, bảo vệ nguồn nước, chắn gió, chắn sóng, điều hòa khí hậu (rừng ngập mặn,...), duy trì sự ổn định của hệ sinh thái (đảm bảo lưới thức ăn trong tự nhiên)
• Đa dạng sinh học cung cấp các sản phẩm sinh học cho con người như lương thực, thực phẩm, dược liệu,... Sự đa dạng về chủng loại, giống cũng như nguồn thực phẩm hoang dã và dược liệu là cơ sở cho chế độ ăn uống đa dạng, nguồn dinh dưỡng và sức khỏe tốt.

Ngoài ra, đa dạng sinh học cũng cung cấp nguyên liệu để sản xuất các đồ dùng, vật dụng cho cuộc sống của con người. Đồng thời, đa dạng sinh học có giá trị vô cùng to lớn trong bảo tồn, phát triển du lịch và nghiên cứu

• Vai trò của đa dạng sinh học ở địa phương: Học sinh quan sát ở địa phương và tự trả lời câu hỏi

Ví dụ: Ở địa phương có rất nhiều loại lương thực, thực phẩm hằng ngày như lúa,, thịt lợn, thịt bò, thịt gà, cá, thịt chim, thịt trâu, rau xanh, các loại củ, các loại hoa quả,... vai trò của chúng đó là cung cấp đa dạng và phong phú cho các bữa ăn hằng ngày với nhiều các loại dinh dưỡng khác nhau.

3. Bảo vệ đa dạng sinh học

• Quan sát hình 33.8 và kể tên những hoạt động làm suy giảm đa dạng sinh học

• Vì sao chúng ta cần bảo vệ đa dạng sinh học

• Từ thông tin gợi ý trong hình 33.9, hãy nêu một số hoạt động góp phần bảo vệ đa dạng sinh học

• Theo em, các khu bảo tồn có vai trò gì trong việc bảo vệ đa dạng sinh học?

• Em cần làm gì để bảo vệ đa dạng sinh học

=> Trả lời:

• Các hoạt động làm suy giảm đa dạng sinh học: 

• Xả các chất thải, khí thải công nghiệp chưa quả xử lý ra ngoài làm ô nhiễm môi trương

• Phá rừng, khai thác gỗ bừa bãi trái phép

• Săn bắt, buôn bán động vật, thực vật hoang dã, quý hiếm

• Xả rác sinh hoạt bừa bãi ra ngoài môi trường 

• Bảo vệ sự đa dạng sinh học bởi vì: 

• Tạo sự cân bằng sinh thái trong tự nhiên, giảm nguy cơ tuyệt chủng các giống loài

• Giữ gìn nguồn tài nguyên cung ứng cho đời sống con người, đảm bảo các lợi ích nông nghiệp, y học,..., đảm bảo lợi ích vật chất kinh tế và các giá trị tinh thần vô hình. 

• Điều tiết và Bảo vệ môi trường

• Một số hoạt động góp phần bảo vệ đa dạng sinh học

• Nghiêm cấm phá rừng để bảo vệ môi trường sống của các loài sinh vật.

• Cấm săn bắt, buôn bán, sử dụng trái phép các loài động vật hoang dã.

• Xây dựng các khu bảo tổn nhằm bảo vệ các loài sinh vật, trong đó có các loài quý hiếm.

• Tuyên truyền, giáo dục rộng rãi trong nhân dân để mọi người tham gia bảo vệ rừng.

• Tăng cường các hoạt động trồng cây, bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường.

• Các khu bảo tồn này cho phép gìn giữ các quần thể của các loài cũng như các quá trình của hệ sinh thái không hoặc ít bị nhiễu loạn.

• Là học sinh, để bảo vệ đa dạng sinh học, cần làm:

• Tuân theo các biện pháp và tuyên truyền các biện pháp này cho người thân, hàng xóm để bảo vệ sự đa dạng thực vật ở địa phương. 

• Tham gia bảo vệ, chăm sóc và trồng cây xanh ở trường, địa phương. 

• Không chặt phá bừa bãi cây xanh

• Không vứt rác bừa bãi, thường xuyên dọn dẹp sạch sẽ môi trường sống

BÀI TẬP

1. Nêu vai trò của đa dạng sinh học và trong thực tiễn, lấy ví dụ

2. Thiết kế áp phích về tuyên truyền bảo vệ đa dạng sinh học

3. Điều gì sẽ xảy ra với chúng ta khi đa dạng sinh học bị suy giảm 

=> Trả lời:

1. Vai trò của đa dạng sinh học: 

• Trong tự nhiên, đa dạng sinh học góp phần bảo vệ đất, bảo vệ nguồn nước, chắn gió, chắn sóng, điều hòa khí hậu (rừng ngập mặn,...), duy trì sự ổn định của hệ sinh thái (đảm bảo lưới thức ăn trong tự nhiên)

• Đa dạng sinh học cung cấp các sản phẩm sinh học cho con người như lương thực, thực phẩm, dược liệu,... Sự đa dạng về chủng loại, giống cũng như nguồn thực phẩm hoang dã và dược liệu là cơ sở cho chế độ ăn uống đa dạng, nguồn dinh dưỡng và sức khỏe tốt. Ngoài ra, đa dạng sinh học cũng cung cấp nguyên liệu để sản xuất các đồ dùng, vật dụng cho cuộc sống của con người. Đồng thời, đa dạng sinh học có giá trị vô cùng to lớn trong bảo tồn, phát triển du lịch và nghiên cứu

• Ví dụ: có rất nhiều loại lương thực, thực phẩm hằng ngày như lúa,, thịt lợn, thịt bò, thịt gà, cá, thịt chim, thịt trâu, rau xanh, các loại củ, các loại hoa quả,... vai trò của chúng đó là cung cấp đa dạng và phong phú cho các bữa ăn hằng ngày của con người với nhiều các loại dinh dưỡng khác nhau.

2. Học sinh tự thực hiện 

3. Nếu đa dạng sinh học bị suy giảm sẽ dẫn đến mất cân bằng sinh thái, ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường sống của con người, đe dọa sự phát triển bền vững của trái đất. 

Khi sự đa dạng của hệ sinh thái bị suy thoái sẽ ảnh hưởng đến an ninh lương thực, con người phải đối mặt với nguy cơ đói nghèo. Suy giảm nguồn gen và đặc biệt là biến đổi khí hậu dẫn đến hàng loạt các thảm họa thiên nhiên đe dọa cuộc sống của con người.