Thực dân Pháp xâm lược nước ta vì: Chủ nghĩa tư bản phát triển mạnh dẫn đến nhu cầu tìm kiếm thị trường, nguyên liệu…của các nước. Trong khi phương Đông là nơi có thị trường rộng, giàu tài nguyên, chế độ phong kiến già cỗi. Và Pháp cũng vậy, đến giữa thế kỉ XIX, nhân lúc chế độ phong kiến Việt Nam đang lâm vào tình trạng khủng hoàng và suy thoái, thực dân Pháp tìm cách ráo riết xâm chiếm Việt Nam để mở rộng thị trường, tranh giành thuộc địa ở khu vực châu Á.

=> Sau nhiều lần khiêu khích, Pháp lấy cớ bảo vệ đạo Giatô, đem quân xâm lược nước ta.

Diễn biến chiến sự Đà Nẵng và Gia Định:

Chiến sự tại Đà Nẵng:

• Chiều 31/8/1858 liên quân Pháp –Tây Ban Nha nổ súng xâm lược Việt Nam
• 1/9/1858 quân Pháp và Tây Ban Nha nổ súng đánh Đà Nẵng
• Quân ta dưới sự lãnh đạo của Nguyễn Tri Phương đã anh dũng chống trả => Làm thất bại kế hoạch “Đánh nhanh thắng nhanh” của Pháp . Sau 5 tháng chỉ chiếm được bán đảo Sơn Trà.

Chiến sự Gia Định:

• Ngày 17/2/1859 tấn công thành Gia Định, triều đình chống cự yếu ớt rồi tan rã
• Ngày 24/2/1861, quân Pháp mở cuộc tấn công quy mô chiếm Đại Đôn Chí Hoà, sau đó chiếm Định Tường, Biên Hoà, Vĩnh Long.
• Ngày 5/6/1862, triều đình Huế kí với Pháp hiệp ước Nhâm Tuất, nhượng cho chúng nhiều quyền lợi

Nội dung hiệp ước Nhâm Tuất (1862) là:

• Thoả thuận cắt 3 tỉnh miền đông Nam Kì và đảo Côn Lôn cho Pháp
• Mở 3 cửa biển đà Nẵng, Ba Lạt, Quảng Yên cho Pháp –Tây Ban Nha vào buôn bán
• Cho phép người Pháp và Tây Ban Nha tự do truyền đạo Gia Tô, bãi bỏ lệnh cấm trước đây
• Bồi thường cho Pháp 280 vạn lạng bạc
• Pháp sẽ trả tỉnh Vĩnh Long khi nhân dân thôi chống Pháp

Nhận xét về thái độ chống Pháp của triều đình nhà Nguyễn:

Thái độ chống quân Pháp xâm lược của triều đình nhà Nguyễn là hèn nhát, nhu nhược, đường lối chống Pháp không kiên quyết, bỏ lỡ thời cơ đuổi quân Pháp ra khỏi nước ta... Chính thái độ đó của triều đình nhà Nguyễn đã tạo điều kiện cho Pháp chiếm Định Tường, Biên Hòa, Vĩnh Long và buộc chúng ta phải kí hiệp định Nhâm Tuất dành nhiều quyền lợi cho Pháp.