Danh mục bài soạn

Soạn văn 9 siêu hay bài: Sự phát triển của từ vựng

Bài soạn văn 9 tập 1: Sự phát triển của từ vựng cực chất và siêu hay. Nội dung bài soạn gồm có: Phần soạn siêu ngắn và phần soạn siêu chi tiết. Học sinh sẽ hiểu bài và nắm bắt ý chính siêu nhanh. Muốn tìm kiếm trêngoogle hãy gõ: soan sieu hay su phat trien cua tu vung tech12h. Kéo xuống dưới để bắt đầu nào

[toc:ul]

Phần 1. Các câu hỏi trong bài học

Câu 1 : Từ chân trong các câu sau là từ nhiều nghĩa. Hãy xác định:

Ở câu nào, từ chân dùng với nghĩa gốc.
Ở câu nào, từ chân được dùng với nghĩa chuyển theo phương thức ẩn dụ.
Ở câu nào, từ chân được dùng với nghĩa chuyển theo phương thức hoán dụ.

a. Đề huề lưng túi gió trăng,
Sau chân theo một vài thằng con con.
(Nguyễn Du, Truyện Kiều)
b. Năm em học sinh lớp 9A có chân trong đội tuyển của trường đi dự "Hội khoẻ Phù Đổng".

c. Dù ai nói nga nói nghiêng,

Thì ta vẫn vững như kiềng ba chân

(Ca dao)

d. Buồn trông nội cỏ rầu rầu,

Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.

(Nguyễn Du, Truyện Kiều)

Câu 2 : Từ điển tiếng Việt (Sđd) định nghĩa từ trà như sau:
Trà: búp hoặc lá cây chè đã sao, đã chế biến, để pha nước uống. Pha trà. Ấm trà ngon. Hết tuần trà.

Dựa vào định nghĩa trên, hãy nêu nhận xét về nghĩa của từ trà trong những cách dùng như: trà a-ti-sô, trà hà thủ ô, trà sâm, trà linh chi, trà tâm sen, trà khổ qua (mướp đắng).

Câu 3 : Từ điển tiếng Việt (Sđd) nêu nghĩa gốc của từ đồng hồ như sau:

Đồng hồ: dụng cụ đo giờ phút một cách chính xác. Đồng hồ đeo tay. Đồng hồ báo thức.
Dựa vào những cách dùng như: đồng hồ điện, đồng hồ nước, đồng hồ xăng,... hãy nêu nghĩa chuyển của từ đồng hồ.

Câu 4 : Hãy tìm ví dụ để chứng minh rằng các từ hội chứng, ngân hàng, sốt, vua là những từ nhiều nghĩa.

Câu 5 : Đọc hai câu thơ sau:

Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.

(Viễn Phương, Viếng lăng Bác)

Từ mặt trời trong câu thơ thứ hai được sử dụng theo phép tu từ từ vựng nào? Có thể coi đây là hiện tượng một nghĩa gốc của từ phát triển thành nhiều nghĩa được không? Vì sao?

Phần 2. Soạn siêu ngắn bài sự phát triển của từ vựng

Câu 1: Nghĩa của từ chân :

a. Nghĩa gốc, chỉ một bộ phận của cơ thể: hoán dụ.

b. Nghĩa chuyển : hoán dụ.

c. Nghĩa chuyển : ẩn dụ.

d. Nghĩa chuyển : ẩn dụ.

Câu 2 :

Trà trong định nghĩa của tiếng Việt là nghĩa gốc.
Trà trong các trường hợp trà a-ti-sô, trà hà thủ ô, trà sâm, trà linh chi, trà tâm sen, trà khổ qua (mướp đắng),... được dùng với nghĩa chuyển theo phương thức ẩn dụ.

Câu 3:

Trong các từ đồng hồ điện, đồng hồ nước, đồng hồ xăng,... từ đồng hồ được dùng với nghĩa chuyển theo phương thức ẩn dụ để chỉ dụng cụ đo có bề ngoài giống đồng hồ.

Câu 4 : Ví dụ chứng minh

Hội chứng :

Nghĩa gốc: Tập hợp nhiều triệu chứng cùng xuất hiện ở bệnh nào đó : hội chứng tràn dịch màng phổi
Nghĩa chuyển: Tập hợp nhiều hiện tượng biểu hiện về một tình trạng, vấn đề : hội chứng trầm cảm sau sinh ...

Ngân hàng:

Nghĩa gốc: tổ chức kinh tế về lĩnh vực kinh doanh và quản lí tiền tệ : Ngân hàng công thương Vietcombank
Nghĩa chuyển: nơi lưu giữ, bảo quản : ngân hàng máu, ngân hàng đề thi ..

Sốt:

Nghĩa gốc: nhiệt độ cơ thể tăng lên quá mức bình thường do bệnh : sốt 39 độ
Nghĩa chuyển: trạng thái tăng đột ngột, bất thường : cơn sốt điện thoại ..

Vua:

Nghĩa gốc: người đứng đầu nhà nước thời phong kiến : Vua Lý Thái Tổ
Nghĩa chuyển: người được coi là nhất trong lĩnh vực nào đó : vua đầu bếp, vua phá lưới ...

Câu 5 :

“Mặt trời” trong câu thứ hai được sử dụng theo phép tu từ ẩn dụ. Vì theo cảm nhận của tác giả, Bác Hồ giống như mặt trời mang theo ánh sáng tự do, độc lập. Đây là hiện tượng nghĩa gốc phát triển thành nghĩa chuyển nhưng mang tính tạm thời, chỉ có nghĩa trong ngữ cảnh này.

Phần 3. Soạn chi tiết bài sự phát triển của từ vựng

Câu 1:

Từ " chân" ở câu a được dùng với nghĩa gốc, chỉ một bộ phận của cơ thể: hoán dụ.
Từ " chân" ở câu b được dùng với nghĩa chuyển : hoán dụ.
Từ " chân" ở câu c được dùng với nghĩa chuyển : ẩn dụ.
Từ " chân" ở câu d được dùng với nghĩa chuyển : ẩn dụ.

Câu 2: Từ "trà"

Nghĩa của từ trà trong định nghĩa của Từ điển tiếng Việt là nghĩa gốc.
Từ trà trong các trường hợp trà a-ti-sô, trà hà thủ ô, trà sâm, trà linh chi, trà tâm sen, trà khổ qua (mướp đắng),… được dùng với nghĩa chuyển theo phương thức ẩn dụ. Trong các từ này nét nghĩa "đã sao, đã chế biến, để pha nước uống" được giữ lại hay nói cách khác đây là sản phẩm từ thực vật được chế biến thành dạng khô, để pha nước uống.

Câu 3: Từ "Đồng hồ"

Từ đồng hồ trong định nghĩa của Từ điển tiếng Việt là nghĩa gốc. Khi dùng đồng hồ điện, đồng hồ nước, đồng hồ xăng,... là nghĩa chuyển theo phương thức ẩn dụ, dụng cụ đo có hình thức giống đồng hồ.
Đồng hồ điện: dụng cụ đo điện, đồng hồ nước: dụng cụ đo nước, dồng hồ xăng: dụng cụ do xăng.

Câu 4:

Hội chứng :

Nghĩa gốc: Tập hợp nhiều triệu chứng cùng xuất hiện ở bệnh nào đó : hội chứng tràn dịch màng phổi
Nghĩa chuyển: Tập hợp nhiều hiện tượng biểu hiện về một tình trạng, vấn đề : hội chứng trầm cảm sau sinh ...
Ví dụ: Hội chứng Turner là một rối loạn di truyền có liên quan đến khiếm khuyết trong nhiễm sắc thể.

Ngân hàng:

Nghĩa gốc: tổ chức kinh tế về lĩnh vực kinh doanh và quản lí tiền tệ : Ngân hàng công thương Vietcombank
Nghĩa chuyển: nơi lưu giữ, bảo quản : ngân hàng máu, ngân hàng đề thi ..
Ví dụ : Em đã gặp câu này trong ngân hàng câu hỏi đề thi năm ngoái.

Sốt:

Nghĩa gốc: nhiệt độ cơ thể tăng lên quá mức bình thường do bệnh : sốt 39 độ
Nghĩa chuyển: trạng thái tăng đột ngột, bất thường : cơn sốt điện thoại ..
Ví dụ : Cơn sốt vàng năm 2008 đã đẩy giá vàng lên rất cao.

Vua:

Nghĩa gốc: người đứng đầu nhà nước thời phong kiến : Vua Lý Thái Tổ
Nghĩa chuyển: người được coi là nhất trong lĩnh vực nào đó : vua đầu bếp, vua phá lưới ...
Ví dụ : Show truyền hình vua đầu bếp thực sự rất thú vị.

Câu 5: Từ "mặt trời "trong câu thơ thứ hai được sử dụng theo phép tu từ ẩn dụ. Đây là trường hợp không phải nghĩa gốc phát triển thành nghĩa chuyển, không phải ẩn dụ từ vựng. Đây là hiện tượng chuyển nghĩa tạm thời, chỉ có giá trị trong ngữ cảnh này, nó là ẩn dụ tu từ. Tác giả gọi Bác Hồ là mặt trời, vì theo cảm nhận của tác giả giữa Bác và mặt trời có những nét tương đồng.

Từ khóa tìm kiếm google:

sọan văn 9 siêu hay, soạn sự phát triển của từ vựng siêu hay, ngữ văn 9 sự phát triển của từ vựng, soạn sự phát triển của từ vựng mới nhất

Phần trên, hocthoi.net đã soạn đầy đủ lý thuyết và bài tập của bài học: Soạn văn 9 siêu hay bài: Sự phát triển của từ vựng . Bài học nằm trong chuyên mục: Soạn siêu hay văn 9 tập 1. Phần trình bày do Chu Nguyệt tổng hợp và thực hiện giải bài. Nếu có chỗ nào chưa rõ, có phần nào muốn hiểu rộng thêm, bạn đọc vui lòng comment bên dưới. Ban biên tập sẽ giải đáp giúp các bạn trong thời gian sớm nhất.