[toc:ul]

Phần 1. Các câu hỏi trong bài học

Phần 2. Soạn siêu ngắn bài kiểm tra về truyện trung đại

Bài tập 1 :

Bài tập 2 : Người phụ nữ qua Chuyện người con gái Nam Xương và Truyện Kiều :

Vẻ đẹp người phụ nữ :

• Nhan sắc tài năng : chị em Thúy Kiều nghiêng nước nghiêng thành,riêng Thúy Kiều thì thông minh thiên bẩm, tinh thông về cầm kì thi họa. Vũ Nương tư dung tốt đẹp.

Tâm hồn, tình cảm:

• Hiếu thảo, thủy chung : Thúy Kiều luôn nhớ thương Kim Trọng, khi gia đình gặp nạn thì bán mình cứu cha và em. Vũ Nương thủy chung , luôn giữ khuôn phép, chăm sóc mẹ chồng, con thơ.
• Khát vọng tự do, chính nghĩa: Thúy Kiều báo ân, báo oán phân minh. Vũ Nương lấy cái chết bày tỏ trong sạch, bảo vệ danh tiết.

Bi kịch số phận :

• Chịu đau khổ, oan khuất : Vũ Nương bị nghi oan, không minh oan được, phải gieo mình xuống dòng Hoàng Giang. Kiều phải trải qua bao bể khổ cuộc đời, cuối cùng mới tìm đến được với ánh sáng.
• Tình yêu tan vỡ : Tình yêu Thúy Kiều với Kim Trọng tan vỡ. Vợ chồng Vũ Nương và chồng thì ly biệt.
• Nhân phẩm bị chà đạp : Vũ Nương bị chồng nghi oan.Thúy Kiều bị coi như một món hàng đem ra mua bán, bị giam hãm trong nỗi cô đơn tuyệt vọng.

Bài tập 3 : Bộ mặt xấu xa, thối nát của giai cấp thống trị, của xã hội phong kiến:

• Bọn quan lại cường quyền thì sống xa hoa, truỵ lạc, bóc lột dân chúng. Còn dân chúng thì chịu nhiều bất công (Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh)
• Hèn nhát, xu nịnh, không tài cán mà vẫn được làm vua quan để roòi trở thành lũ bán nước , tham sống sợ chết.(Hoàng Lê nhất thống chí).
• Một xã hội chỉ vì đồng tiền mà bán rẻ lương tâm, giả dối, bất nhân (Truyện Kiều).

Bài tập 4 :

Nguyễn Huệ: Người anh hùng dân tộc yêu nước, quả cảm, có tài cầm quân, tầm nhìn xa trông rộng, nhân cách cao đẹp. Là người có trí tuệ sáng suốt.

Lục Vân Tiên:

• Một trang anh hùng hảo hán có lí tưởng đạo đức cao đẹp. Sẵn sàng làm việc nghĩa, làm việc vô tư không màng danh lợi.
• Thể hiện quan điểm đạo đức Nho gia và quan niệm đạo đức của nhân dân.

Bài tập 5 : Nguyễn Du và Truyện Kiều:

• Thời đại : Sống vào cuối thế kỉ XVIII là giai đoạn lịch sử đầy biến động.
• Gia đình : Sinh ra trong gia đình đại quý tộc, nhiều đời làm quan và có truyền thống văn học.
• Cuộc đời : Sống phiêu bạt nhiều năm trên đất Bắc rồi trở về quê nội Hà Tĩnh, đi nhiều, tiếp xúc nhiều khiến ông có vống sống phong phú. Từng làm quan dưới triều Nguyễn và đi sứ Trung Quốc.

Bài tập 6: Giá trị nhân đạo của Truyện Kiều

• Ngợi ca vẻ đẹp ngoại hình,  phẩm chất tốt đẹp của con người.
• Thương cảm trước những đau khổ của con người.
• Lên án, tố cáo các thế lực tàn bạo đã chà đạp lên con người.
• Đề cao khát vọng công lí, hạnh phúc.

Bài tập 7 : Thành công nghệ thuật của Truyện Kiều :

• Nghệ thuật miêu tả thiên nhiên.
• Nghệ thuật miêu tả nhân vật.
• Nghệ thuật sử dụng ngôn từ hết sức điêu luyện, sử dụng tiếng nói của dân tộc ( truyện thơ Nôm )
  

Phần 3. Soạn chi tiết bài kiểm tra về truyện trung đại

Bài tập 1 : Lập bảng thông kê, ghi những kiến thức cần thiết vào từng cột theo mẫu

Bài tập 2 : Phân tích vẻ đẹp và số phận đầy bi kịch của người phụ nữ qua tác phẩm Chuyện người con gái Nam Xương và qua các đoạn trích Truyện Kiều.

Hai tác phẩm đã tôn lên vẻ đẹp của người phụ nữ. Họ là những người có nhan sắc và có đầy đủ tố chất của một người con gái mà ai cũng muốn hướng tới. Nếu như không được miêu tả nhan sắc mỹ miều như chị em Thúy Kiều  của tác giả Nguyễn Du thì nhân vật Vũ Nương là được Nguyễn Dữ khắc họa là người vợ có tấm lòng thủy chung, người mẹ hiền và người con dâu hiếu thảo trong suốt những năm chồng đi lính. Còn với Thúy Kiều, không những có nhan sắc tuyệt trần mà còn là một người có tài năng thiên bẩm, tinh thông cầm, kì, thi, họa. Nàng cũng là nguời trọng chữ tình với chàng Kim Trọng, nặng chữ nghĩa khỉ mà phải bán mình cứu cha và em trai.  Cả hai luồng nhân vật này đều mang điểm chung của người phụ nữ mẫu mực trong xã hội. Éo le thay, số phận đưa đẩy họ rơi vào những tấm bi kịch nghiệt ngã. Thúy Kiều thì phải bán mình cứu cha, mối tình với chàng Kim Trọng bị tan vỡ, rồi lại còn phải chịu nhiều khổ ải, bị hành hạ, giam cầm. Còn Vũ Nương một lòng sắc son là thế nhưng rồi lại bị chính  người chồng mình nghi oan cuối cùng phải tìm đến cái chết để bảo vệ danh tiết. Qua các chi tiết như là Vũ Nương lập đàn giải oan, Thúy Kiều báo ân báo oán cho ta thấy được khát vọng tự do, chính nghĩa luôn trỗi dậy trong mỗi con người.

Bài tập 3 : Bộ mặt xấu xa, thối nát của giai cấp thống trị, của xã hội phong kiến được thể hiện như thế nào qua các đoạn trích Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh (Vù trung tuỳ bút), Quang Trung đại phá quân Thanh (Hoàng Lê nhất thống chí), Mã Giám Sinh mua Kiều (Truyện Kiều).

Xã hội phong kiến rối ren:

• Mã Giám Sinh mua Kiều : Đồng tiền lộng hành uy hiếp cuộc sống của người dân lương thiện .
• Những kẻ có tiền táng tận lương tâm. Đồng thời là tiếng nói thương cảm trước số phận và bi kịch của con người, tố cáo những thế lực xấu xa, khẳng định đề cao tài năng, phẩm chất và những khát vọng chân chín của con người.
• Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh : Vua chúa quan lại ăn chơi, trụy lạc, thi nhau hà hiếp bóc lột dân lành .
• Hoàng Lê Nhất thống chí - Hồi thứ 14: Giai cấp thống trị bạc nhược, tham sống sợ chết, phản dân hại nước. Đồng thời, Tái hiện chân thực hình ảnh tuyệt đẹp về người anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ trong công cuộc đại phá quân Thanh và sự thất bại thảm hại của bọn cướp nước, bán nước.

Bài tập 4: Phân tích hình tượng các nhân vật

a, Nhân vật Nguyễn Huệ

• Người anh hùng dân tộc yêu nước, quả cảm, có tài cầm quân, tầm nhìn xa trông rộng, nhân cách cao đẹp:
• Tính toán ngày giờ đánh giặc và thắng giặc như thần, có thể lường trước mọi tình huống.
• Trước khi rút quân khỏi Bắc Hà để Ngô Thời Nhiệm ở lại để lo việc về sau, dự tính sau khi đánh xong giặc Thanh cử người đi để xoa dịu mối quan hệ căng thẳng giữa hai nước, giữ hoà hiếu lâu dài.
• Tha chết cho hai tướng Lân, Sở mặc dù họ thua trận, cách ăn nói vừa khéo léo, mềm mỏng lại vừa kiên quyết.
• Nắm bắt thời cơ, tổ chức một chiến dịch thần tốc.

b, Hình tượng nhân vật Lục Vân Tiên

• Một trang anh hùng hảo hán: có tài vũ dũng, có khí phách anh hùng, có tâm lòng vì nghĩa quên thân.
• Sẵn sàng làm việc nghĩa, làm việc vô tư không màng danh lợi. Đánh tan bọn cướp cứu Kiều Nguyệt Nga nưng không nhận “báo đức thù công” của Kiều Nguyệt Nga, từ chối mọi đền đáp ơn huệ

Bài tập 5: Những nét chính về thời đại, gia đình và cuộc đời Nguyễn Du

• Thời đại : Sống vào cuối thế kỉ XVIII là giai đoạn lịch sử đầy biến động : chế độ phong kiến rối ren, khủng hoảng, phong trào nông dân nổi lên khắp nơi. Phong trào khởi nghĩa diễn ra khắp nơi, tiêu biểu nhất chính là khởi nghĩa Tây Sơn do Quang Trung Nguyễn Huệ lãnh đạo.
• Gia đình : Sinh ra trong gia đình đại quý tộc, nhiều đời làm quan và có truyền thống văn học. Cha là Nguyễn Nhiễm, đỗ tiến sĩ, từng giữ chức Tể tướng; anh cùng cha khác mẹ là Nguyễn Khản từng làm quan to dưới triều Lê - Trịnh. Nhưng sớm mồ côi cha mẹ (mồ côi cha từ năm 9 tuổi, mồ côi mẹ từ năm 12 tuổi). Hoàn cảnh gia đình cũng có tác động đến sáng tác của Nguyễn Du.
• Cuộc đời : Sống phiêu bạt nhiều năm trên đất Bắc rồi trở về quê nội Hà Tĩnh, đi nhiều, tiếp xúc nhiều khiến ông có vống sống phong phú. Nguyễn Ánh lên ngôi mời ông ra làm quan, bất đắc dĩ ông phải nhận lời (1802). Ông từng được cử làm chánh sứ sang Trung Quốc, chuẩn bị đi lần thứ hai thì bị bệnh mất ở Huế.
  

Baì tập 6 : Phân tích giá trị nhân đạo của Truyện Kiều

• Ngợi ca vẻ đẹp ngoại hình,  phẩm chất tốt đẹp của con người: Ca ngợi vẻ đẹp nhan sắc và tài năng, vẻ đẹp tâm hồn của Kiều và Vân (Chị em Thúy Kiều)
• Cảm thông cho những nỗi đau khổ, bất hạnh của con người: Kiều phải bán mình chuộc cha, sống cảnh cô đơn tuyệt vọng (Kiều ở lầu Ngưng Bích)
• Lên án, tố cáo các thế lực tàn bạo đã chà đạp lên con người : Con người bị coi như món hàng, đồng tiền có một ma lực đáng sợ (Mã Giám Sinh mua Kiều).

Baì tập 7: Qua các đoạn trích đã học, hãy phân tích những thành công nghệ thuật của Truyện Kiều

• Nghệ thuật miêu tả thiên nhiên : bằng những từ ngữ giàu tính tạo hình (Cảnh ngày xuân), thủ pháp tả cảnh ngụ tình đặc sắc (Kiều ở lầu Ngưng Bích). Trực tiếp tả cảnh thiên nhiên bằng bút pháp ước lệ. Tả cảnh để ngụ tình
• Nghệ thuật miêu tả nhân vật : Nhân vật có tính điển hình cao bằng nghệ thuật ước lệ (Chị em Thúy Kiều), miêu tả đời sống nội tâm ấn tượng. Khắc họa tính cách nhân vật điển hình qua miêu tả ngoại hình, ngôn ngữ, cử chỉ. Miêu tả đời sống nội tâm nhân vật thông qua ngôn ngữ đối thoại và nghệ thuật tả cảnh ngụ tình.