Danh mục bài soạn

Soạn văn 9 siêu hay bài: Cảnh ngày xuân

Bài soạn văn 9 tập 1: Cảnh ngày xuân cực chất và siêu hay. Nội dung bài soạn gồm có: Phần soạn siêu ngắn và phần soạn siêu chi tiết. Học sinh sẽ hiểu bài và nắm bắt ý chính siêu nhanh. Muốn tìm kiếm trêngoogle hãy gõ: soan sieu hay canh ngay xuan tech12h. Kéo xuống dưới để bắt đầu nào

[toc:ul]

Phần 1. Các câu hỏi trong bài học

Câu 1 : Bốn câu thơ đầu gợi lên khung cảnh mùa xuân.

  • Những chi tiết nào gợi lên đặc điểm riêng của mùa xuân? (Chú ý những đường nét, hình ảnh, màu sắc, khí trời, cảnh vật)
  • Em có nhận xét gì về cách dùng từ ngữ và bút pháp nghệ thuật của Nguyền Du khi gợi tả mùa xuân?

Câu 2 : Tám câu thơ tiếp gợi lên khung cảnh lễ hội trong tiết Thanh minh.

  • Thống kê những từ ghép là tính từ, danh từ, động từ (Gần xa, yến anh, chị em, tài tử, nô nức, dập dìu,...). Những từ ấy gợi không khí và hoạt động của lễ hội như thế nào?
  • Thông qua buổi du xuân của chị em Thuý Kiều, tác giả khắc hoạ hình ảnh một lễ hội truyền thống xa xưa. Em hây đọc kĩ các chú thích, kết hợp với đoạn thơ để nêu những cảm nhận về lễ hội truyền thống ấy.

Câu 3 : Sáu câu thơ cuối gợi lên cảnh chị em Kiều du xuân trở về.

  • Cảnh vật, không khí mùa xuân trong sáu câu thơ cuối có gì khác với bốn câu thơ đầu? Vì sao?
  • Những từ ngữ tà tà, thanh thanh, nao nao chỉ có tác dụng miêu tả sắc thái cảnh vật hay còn bộc lộ tâm trạng con người? Vì sao?
  • Cảm nhận của em về khung cảnh thiên nhiên và tâm trạng con người trong sáu câu thơ cuối.

Câu 4 : Phân tích những thành công về nghệ thuật miêu tả thiên nhiên của Nguyễn Du trong đoạn trích Cảnh ngày xuân.

(Gợi ý: Đoạn thơ có kết cấu hợp lí như thế nào? Cách sử dụng từ ghép, từ láy giàu chất tạo hình. Sự kết hợp giữa bút pháp tả cụ thể, chi tiết và bút pháp gợi có tính chất điểm xuyết, chấm phá,...). 

Câu 1 – Luyện tập : Phân tích, so sánh cảnh mùa xuân trong câu thơ cổ Trung Quốc: “Phương thảo liên thiên bích / Lê chi sổ điểm hoa” (Cỏ thơm liền với trời xanh / Trên cành lê có mấy bông hoa) với cảnh mùa xuân trong câu thơ: “Cỏ non xanh tận chân trời / Cành lê trắng điểm một vài bông hoa” để thấy được sự tiếp thu và sáng tạo của Nguyễn Du.

Bài tập 1 - Tham khảo : Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật đoạn trích Cảnh ngày xuân

Bài tập 2 - Tham khảo: Cảm nhận cảnh thiên nhiên về mùa xuân qua 4 câu thơ đầu trong đoạn trích Cảnh ngày xuân.

Phần 2. Soạn siêu ngắn bài cảnh ngày xuân

Câu 1: 4 câu thơ đầu :

  • Đặc điểm riêng của mùa xuân : chim én chao liệng, trời xuân cao rộng, trong sáng, thảm cỏ non, vài bông hoa lê trắng. Cảnh ngập sắc trắng và xanh thể hiện một khung cảnh tươi đẹp, êm đềm.
  • Cách dùng từ và bút pháp nghệ thuật : Cách dùng từ chọn lọc, tinh tế đầy sức gợi. “điểm” vài bông hoa khiến cảnh vật có hồn, không tĩnh tại. Miêu tả theo lối chấm phá điểm xuyết của thơ ca cổ. “Con én đưa thoi” một phép ẩn dụ nhân hóa tạo thêm nét sinh động cho cảnh sắc.

Câu 2: 8 câu thơ tiếp:

(1) Thống kê các từ ghép là :

  • Danh từ : yến anh, chị em, tài tử, giai nhân, ngựa xe, áo quần.
  • Động từ: sắm sửa, tảo mộ, đạp thanh, bộ hành
  • Tính từ : dập dìu, gần xa, nô nức, ngổn ngang.

-> Những từ này gợi không khí lễ hội rộn ràng, náo nức.

(2) Lễ hội truyền thống : đông vui, nhộn nhịp và cũng rất thiêng liêng (tảo mộ).

Câu 3: 6 câu thơ cuối:

  • Cảnh vật, không khí xuân đã vào chiều tà, không còn đông vui nhộn nhịp như buổi sáng sớm mà chuyển sang vắng lặng, nhẹ nhàng. Bởi chính con người đến cuối ngày cũng đã thấy mệt mỏi.
  • Tà tà, thanh thanh, nao nao không chỉ tả cảnh mà còn tả tình, bộc lộ tâm trạng bâng khuân, xao xuyến, thấm đượm nỗi buồn man mác của con người. Cảnh vẫn đẹp, vẫn thanh nhưng đã nhuốm màu tâm trạng.
  • Trong không gian êm đềm, tĩnh lặng không còn nhộn nhịp, ríu rít tiếng nói, tiếng cười ấy là tâm trạng bâng khuâng, như có gì tiếc nuôi của chị em Thuý Kiều.

Câu 4 : Thành công về nghệ thuật miêu tả :

  • Ngôn ngữ chọn lọc, gợi hình.
  • Hệ thống từ ngữ đa dạng, từ láy giàu sức biểu cảm.
  • Bút pháp tả cảnh đặc sắc : vừa tả điểm xuyết, vừa tả cụ thể, chi tiết ; vừa gợi vừa tả, tả cảnh ngụ tình.

-> Tả cảnh mà gợi tình, gợi những tâm trạng của con người trước bức tranh thiên nhiên.

Câu 1- Luyện tập  :

  • Câu thơ cổ Trung Quốc miêu tả khung cảnh mùa xuân, triền cỏ bát ngát xanh tươi, giữa không gian mênh mông nổi lên sắc trắng của hoa lê. Câu thơ nhấn mạnh độ rộng, dài của không gian cùng hương thơm của cỏ, không chú ý đến màu hoa
  • Câu thơ của Nguyễn Du có tiếp thu ý nghĩa ấy nhưng đặc biệt hơn, chữ “điểm” làm câu thơ có hồn, sinh động hơn, nét chấm phá gây sức hút. Nguyễn Du thiên về tả màu xanh mơn mởn của cỏ non để thông qua đó thể hiện sức sống bừng của mùa xuân. Nghệ thuật tả cảnh có xa có gần, có thấp có cao, có diện có điểm, có hình khối và đường nét, màu sắc hài hòa. Câu thơ của Nguyễn Du có sắc màu hơn.

Bài tập 1 - Tham khảo : Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật đoạn trích Cảnh ngày xuân

  • Nội dung : Đoạn trích miêu tả bức tranh thiên nhiên, lễ hội mùa xuân tươi đẹp, trong sáng qua ngôn ngữ và bút pháp nghệ thuật giàu chất tạo hình.
  • Nghệ thuật:
    • Sử dụng ngôn ngữ miêu tả giàu tính gợi hình.
    • Miêu tả theo trình tự thời gian cuộc du xuân của hai chị em.
    • Tả cảnh thiên nhiên bằng những từ ngữ, hình ảnh giàu chất tạo hình, đặc biệt laf sử dụng nhiều tư ghép.

Bài tập 2 - Tham khảo : Cảm nhận cảnh thiên nhiên về mùa xuân qua 4 câu thơ đầu trong đoạn trích Cảnh ngày xuân.

  • Là khung cảnh mùa xuân tươi đẹp, êm đềm
  • Mùa xuân đầy sắc màu của cây cỏ,rạo rực đầy sức sống .

Phần 3. Soạn chi tiết bài cảnh ngày xuân

Câu 1: 4 câu thơ đầu :

  • Những chi tiết nào gợi lên đặc điểm riêng của mùa xuân : chim én chao liệng, trời xuân cao rộng, trong sáng, thảm cỏ non, vài bông hoa lê trắng. Cảnh ngập sắc trắng và xanh thể hiện một khung cảnh tươi đẹp, êm đềm. Tất cả những hình ảnh đó gợi lên vẻ đẹp riêng của mùa xuân mới mẻ, tinh khôi, tràn trề sức sống
  • Cách dùng từ và bút pháp nghệ thuật : Cách dùng từ bình dị , hàm súc nhưng có chọn lọc, tinh tế đầy sức gợi. “điểm” vài bông hoa khiến cảnh vật có hồn, không tĩnh tại. Nghệ thuật nhân hóa cùng với nghệ thuật đảo ngữ cùng với nghệ thuật miêu tả theo lối chấm phá điểm xuyết của thơ ca cổ. “Con én đưa thoi” một phép ẩn dụ nhân hóa tạo thêm nét sinh động cho cảnh sắc. 

Câu 2: Những câu thơ của Nguyễn Du gợi tả không khí lễ hội bằng cả một hệ thống từ ghép giàu sức biểu đạt.

  • Từ ghép danh từ: yến anh, chị em, tài tử, giai nhân -> Gợi tả sự đông vui, nhiều người, tấp nập mà chủ yếu là các chàng tai cô gái tuổi cập kê.
  • Từ ghép động từ: sắm sửa, dập dìu -> Gợi tả không khí rôn ràng, náo nhiệt của ngày hội.
  • Từ ghép tính từ: gần xa, nô nức -> Diễn tả tâm trạng náo nức, vui tươi, rộn ràng của những người đi hội.

Tám câu thơ tả cảnh lễ hội ngày Thanh minh mà khắc họa được cả truyền thống văn hóa lễ hội xưa: Phong tục tảo mộ và du xuân. Lễ tảo mộ có tính chất truyền thống mang nhiều ý nghĩa nhân văn. Hội đạp thanh là một lễ hội đẹp, đây còn là một dịp tốt cho những trai tài, gái sắc được gặp gỡ, hẹn hò.

-> Lễ hội truyền thống : đông vui, nhộn nhịp và cũng rất thiêng liêng.

Câu 3: 6 câu thơ cuối :

  • Cảnh vật, không khí xuân đã vào chiều tà, không còn đông vui nhộn nhịp như buổi sáng sớm mà chuyển sang vắng lặng, nhẹ nhàng. Bởi chính con người đến cuối ngày cũng đã thấy mệt mỏi thông qua một số hình ảnh : Mặt trời từ từ ngả về tây, cảnh chiều xuân đẹp một cách nhẹ nhàng, mọi vật đều thanh nhẹ, nắng chiều đã nhạt, người bước đi thơ thẩn khẽ khàng, cây cầu nhỏ bắc ngang khe nước…
  • Tà tà, thanh thanh, nao nao không chỉ tả cảnh mà còn tả tình, bộc lộ tâm trạng bâng khuâng, xao xuyến, thấm đượm nỗi buồn man mác của con người, một nét buồn khó hiểu. Cảnh vẫn đẹp, vẫn thanh nhưng đã nhuốm màu tâm trạng.
  • Trong không gian êm đềm, tĩnh lặng không còn nhộn nhịp, ríu rít tiếng nói, tiếng cười ấy là tâm trạng bâng khuâng, như có gì tiếc nuôi của chị em Thuý Kiều. Là tâm trạng mà người ta vẫn thường có sau một cuộc vui.
Câu 4: Nghệ thuật
  • Ngôn ngữ chọn lọc, gợi hình.
  • Hệ thống từ ngữ đa dạng, từ láy giàu sức biểu cảm.
  • Tác giả đã sử dụng nhiều từ ngữ giàu chất tạo hình những từ láy gợi hình, tình tứ tả màu sắc, từ ghép… Các biện pháp tu từ như đảo ngữ, nhân hóa.
  • Thông qua các bút pháp mà người đọc dễ dàng nhìn thấy 3 bức tranh một cách rõ ràng : Bức tranh đầu là cảnh thiên nhiên đặc trưng của mùa xuân. Bức tranh tiếp theo là khung cảnh lễ hội Thanh minh nhộn nhịp, đông vui. Bức tranh cuối cùng là cảnh ngày hội tan, hai chị em Thuý Kiều tha thẩn ra về.

Câu 1- Luyện tập  :

  • Câu thơ cổ Trung Quốc miêu tả khung cảnh mùa xuân, triền cỏ bát ngát xanh tươi, giữa không gian mênh mông nổi lên sắc trắng của hoa lê. Câu thơ nhấn mạnh độ rộng, dài của không gian cùng hương thơm của cỏ, không chú ý đến màu hoa -> chú ý đến hương thơm (cỏ thơm), không chú ý đến màu hoa. Chữ “điểm” chỉ lượng của hoa.
  • Câu thơ của Nguyễn Du có tiếp thu ý nghĩa ấy nhưng đặc biệt hơn, chữ “điểm” làm câu thơ có hồn, sinh động hơn, nét chấm phá gây sức hút. Nguyễn Du thiên về tả màu xanh mơn mởn của cỏ non để thông qua đó thể hiện sức sống bừng của mùa xuân. Nghệ thuật tả cảnh có xa có gần, có thấp có cao, có diện có điểm, có hình khối và đường nét, màu sắc hài hòa. Nguyễn Du chú ý đến màu sắc (cỏ non xanh)  -> Câu thơ của Nguyễn Du có sắc màu hơn.

Bài tập 1 - Tham khảo : Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật đoạn trích Cảnh ngày xuân

  • Nội dung : Đoạn trích miêu tả bức tranh thiên nhiên, lễ hội mùa xuân tươi đẹp, trong sáng qua ngôn ngữ và bút pháp nghệ thuật giàu chất tạo hình. Việc dùng bút pháp vừa tả cụ thể chi tiết vừa điểm xuyết gợi hình đã tạo nên một buức tranh ngày xuân đầy thi vị.
  • Nghệ thuật:
    • Sử dụng ngôn ngữ miêu tả giàu tính gợi hình.
    • Miêu tả theo trình tự thời gian cuộc du xuân của hai chị em.
    • Tả cảnh thiên nhiên bằng những từ ngữ, hình ảnh giàu chất tạo hình, đặc biệt laf sử dụng nhiều tư ghép.

Bài tập 2 - Tham khảo : Cảm nhận cảnh thiên nhiên về mùa xuân qua 4 câu thơ đầu trong đoạn trích Cảnh ngày xuân.

  • Là khung cảnh mùa xuân tươi đẹp, êm đềm
  • Mùa xuân đầy sắc màu của cây cỏ,rạo rực đầy sức sống .

-> Chỉ với bốn câu thơ nhưng một không gian xuân như được trải rộng trước mắt người đọc, gợi lên một không khí tươi mới, mát mẻ, sáng trong, tinh khiết. Qua đó, ta thấy được nét tài hoa của thi nhân, khi tác giả khéo léo chắt lọc ngôn ngữ giàu chất tạo hình, gợi tả. Phải là một người gắn bó tha thiết với thiên nhiên, Nguyễn Du mới có được những quan sát tinh tế đến như vậy.

Từ khóa tìm kiếm google:

sọan văn 9 siêu hay, soạn cảnh ngày xuân siêu hay, ngữ văn 9 cảnh ngày xuân, soạn cảnh ngày xuân mới nhất
Phần trên, hocthoi.net đã soạn đầy đủ lý thuyết và bài tập của bài học: Soạn văn 9 siêu hay bài: Cảnh ngày xuân . Bài học nằm trong chuyên mục: Soạn siêu hay văn 9 tập 1. Phần trình bày do Chu Nguyệt tổng hợp và thực hiện giải bài. Nếu có chỗ nào chưa rõ, có phần nào muốn hiểu rộng thêm, bạn đọc vui lòng comment bên dưới. Ban biên tập sẽ giải đáp giúp các bạn trong thời gian sớm nhất.

Bài soạn các môn khác

Bình luận