1. CHUẨN BỊ

Kể tên một số hội thi dân gian và hiện đại mà em biết. Tìm hiểu tại sao lại phải có quy tắc, luật lệ trong các hội thi, trò chơi.

•  Một số hội thi em biết: thi kéo co, hội vật, cờ người, hội tung còn…
•  Trong các hội thi hay trò chơi luôn cần phải có quy tắc, luật lệ rõ ràng nhằm các mục đích sau:
• Định hướng và thống nhất cho người chơi về cách thức tiến hành.
• Tạo ra thách thức với người chơi, tăng tính thú vị cho cuộc chơi.
• Cơ sở để trọng tài đánh giá, đảm bảo tính công bằng.
• Cơ sở giúp người xem thưởng thức, đánh giá được cái tài, cái hay của người chơi.

2. ĐỌC HIỂU

Câu 1. Tại sao đoạn mở đầu được in đậm? Nội dung chính của đoạn này là gì?

• Bố cục văn bản gồm các phần sau:
• Phần 1: Đoạn mở đầu được in đậm
• Phần 2: Thi nấu cơm ở hội Thị Cấm
• Phần 3: Thi nấu cơm ở hội làng Chuông
• Phần 4: Thi nấu cơm ở hội Từ Trọng
• Phần 5: Thi nấu cơm ở hội Hành Thiện
• Phần 1 khái quát chủ đề văn bản, cho người đọc biết về đa dạng của các hội thi nấu cơm tại các địa phương khác nhau. Phần 2, 3, 4 và 5 cung cấp thông tin về thể lệ cuộc thi ở từng địa phương được đề cập đến.
•  Theo em, thông tin về thể lệ cuộc thi là quan trọng nhất vì nó cho người đọc thấy được cuộc thi sẽ diễn ra theo cách thức nào, đồng thời giúp nhận định được nét khác biệt trong hội thi của các địa phương. Có thể nói, đây chính là những thông tin làm nên giá trị của bài viết.

• Xét trên tổng thể văn bản, thông tin được sắp xếp thành từng phần tương ứng với từng địa phương. Trong mỗi một phần ấy, thông tin lại chủ yếu được sắp xếp theo trình tự thời gian, tương ứng với từng giai đoạn của cuộc thi: từ khi bắt đầu cho tới lúc tìm ra đội thắng cuộc.
• Cách sắp xếp thông tin như vậy giúp tái hiện toàn bộ quá trình cuộc thi như một thước phim tuần tự hiện ra trước mắt người đọc. Qua đó, người đọc dễ dàng nắm được thể lệ cũng như các giai đoạn trong cuộc thi.

• Mục đích của văn bản Hội thi thổi cơm là cung cấp thông tin về thể lệ cuộc thi nấu cơm ở địa phương khác nhau, qua đó thấy được sự đa dạng và nét đặc sắc trong lễ hội dân gian của từng địa phương.
• Ngay từ đoạn mở đầu, người viết đã gợi mở về sự đa dạng này để khơi gợi sự chú ý của người đọc. Ở các phần tiếp theo, người viết lần lượt triển khai một cách chi tiết về quá trình, thể lệ thi của các vùng. Mỗi đoạn đều nhấn mạnh tới đối tượng dự thi, địa điểm thi, các yếu tố tạo thử thách và cách chọn người thắng cuộc. Qua những mô tả dẫn dắt cụ thể, người viết đã đạt được mục đích là giúp cho người đọc có cái nhìn toàn cảnh cũng như cái nhìn so sánh về hội thi nấu cơm để thấy được sự đa dạng, độc đáo của cùng một hội thi nhưng được tiến hành tại các địa phương khác nhau.

• Văn bản giúp em hiểu thêm về nét đẹp văn hóa, cách thức và quá trình mà một thi nấu cơm diễn ra, cũng như sự khác biệt hội thi ở mỗi vùng miền.
•  Em thấy ấn tượng nhất với hội thi ở làng Chuông. Trong hội thi này, hai đối tượng thi là nam và nữ sẽ có hai cách thi riêng: Người nữ phải vừa nấu cơm trong một vòng tròn, vừa giữ trẻ và canh chừng con cóc không cho nó nhảy ra khỏi vòng tròn; còn người nam phải bơi thuyền sang bờ bên kia rồi dùng tay ướt vừa giữ thuyền vừa nhóm củi, nấu cơm. Việc tách bạch hai đối tượng nam – nữ cùng những hình thức thi khác biệt: nữ giữ trẻ, nam bơi thuyền đã phần nào cho thấy hình dung cũng như kì vọng của người xưa về vai trò và trách nhiệm riêng đối với từng giới.