1. CHUẨN BỊ

Đọc trước truyện ngắn Chất làm gỉ, tìm hiểu thêm các tư liệu về truyện khoa học viễn tưởng và tác giả Rây Brét-bơ-ry - nhà văn Mỹ nổi tiếng về truyện khoa học viễn tưởng, đã được nhận các giải thưởng O Hen-ry (O Henry) và Ben-gia-min Franh-klin (Benjamin Franklin).

Trả lời:

 Rây Brét-bơ-ry (Ray Bradbury) (22/08/1920- 05/06/2012) là một nhà văn, nhà biên kịch người Mỹ nổi tiếng nhất thế kỷ XX.

 New York Times gọi Bradbury là "nhà văn chịu trách nhiệm lớn nhất trong việc đưa khoa học viễn tưởng hiện đại vào dòng văn học chính thống.".

 Ông có một phát biểu hay: "Yêu và ở lại với tình yêu. Làm những gì bạn yêu thích, đừng làm điều gì khác ngoài nó. Đừng viết vì tiền. Hãy viết vì bạn yêu điều gì đó. Nếu bạn viết vì tiền, bạn sẽ không viết được bất cứ thứ gì đáng đọc." ("Fall in love and stay in love. Do what you love, don't do anything else. Don't write for money. Write because you love to do something. If you write for money, you won't write anything worth reading") (Từ cuộc phỏng vấn với Breandan Dowling năm 2002).

 2. ĐỌC HIỂU

Câu 1. Đại tá muốn làm gì với viên trung sĩ?

Trả lời: Đại tá muốn thuyên chuyển viên trung sĩ đi nơi khác.

Câu 2. Viên trung sĩ muốn gì?

Trả lời: Viên trung sĩ muốnkhông có chiến tranh, muốn biết làm cách nào đó để trong một đêm, những cỗ đại bác trên toàn thế giới biến thành sắt gỉ, những vi khuẩn trong ruột các quả bom trở thành vô hại, những chiếc xe tăng bỗng đổ rụi, chui qua mặt đường nhựa và giống như những con quái vật thời tiền sử, chúng nằm im trong các hố có lấp đầy nhựa đường.

Câu 3.  Viên trung sĩ đã nêu các dự định gì của mình?

Trả lời:  Viên trung sĩ đã nêu các dự định của mình: Phá hủy các vũ khí chiến tranh bằng chất làm gỉ, đầu tiên là khắp châu Mỹ trong vài ngày, sau đó sẽ sang châu Âu. Trong vòng một tháng, sẽ làm cho cả thế giới tránh được thảm họa chiến tranh.

Câu 4. Đến lúc này, đại tá có tin những điều viên trung sĩ nói không?

Trả lời: Đến lúc này (khi đại tá đưa cho viên trung sĩ phiếu khám bệnh), đại tá vẫn không tin những điều viên trung sĩ nói.

Câu 5. Vì sao người lính gác không thể làm theo lệnh của đại tá?

Trả lời: Người lính gác không thể làm theo lệnh của đại tá vì khẩu súng của người lính gác đã biến thành vụn sắt gỉ màu vàng.

Câu 6. Kết thúc truyện có gì đặc sắc? Liệu đại tá có làm gì được viên trung sĩ không?

Trả lời: Kết thúc truyện đặc sắc ở chỗ, đại tá đã không dùng đến vũ khí bằng sắt, thép mà dùng vũ khí bằng gỗ để tóm viên trung sĩ. Đại tá có thể làm gì được viên trung sĩ vì đại tá có sức khỏe và vũ khí gỗ chắc nịch. Đại tá cũng có thể không làm gì được viên trung sĩ vì anh ta đã có sự chuẩn bị từ trước.

CÂU HỎI

Câu 1. Truyện kể về sự kiện gì? Có những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính?

Trả lời: 

• Truyện kể về các sự kiện:
•  Đại tá muốn điều chuyển viên trung sĩ đến nơi khác.
• Viên trung sĩ nói về ý tưởng của mình.
•  Ý tưởng của viên trung sĩ được chứng minh và đại tá muốn tiêu diệt viên trung sĩ.
• Truyện có những nhân vật: đại tá, viên trung sĩ, bác sĩ Mét-thiu, người lính gác
• Nhân vật chính trong truyện là viên trung sĩ.

Câu 2. Em hiểu "chất làm gỉ" là gì? Ý tưởng làm hoen gỉ các vật bằng kim loại của viên trung sĩ dựa trên cơ sở nào? Đoạn văn nào trong văn bản Chất làm gỉ nêu lên những kiến thức khoa học liên quan đến ý tưởng ấy?

Trả lời: 

• Em hiểu "chất làm gỉ" ở đây là chất tạo ra phản ứng khiến cho các loại vũ khí bằng kim loại đều bị gỉ, tan thành bụi.
• Ý tưởng làm hoen gỉ các vật bằng kim loại của viên trung sĩ dựa trên cơ sở cấu trúc của các nguyên tử xác định.
• Đoạn văn nào trong văn bản Chất làm gỉ nêu lên những kiến thức khoa học liên quan đến ý tưởng ấy: "- Không, tôi nói hoàn toàn nghiêm túc đấy ... tôi có thể bắt nó tan vụn ra thành bụi ngay".

Câu 3. Sự hình dung, tưởng tượng rất sinh động, phong phú về tác động của chất làm gỉ được tác giả thể hiện rõ ở những đoạn văn nào?

Trả lời: Sự hình dung, tưởng tượng rất sinh động, phong phú về tác động của chất làm gỉ được tác giả thể hiện rõ ở những đoạn văn:

•  "- Tôi muốn sống không có chiến tranh... như vậy đó".
•  "- Không, tôi nói hoàn toàn ... thành bụi ngay".
•  "Ông sờ các túi áo... những chiếc lốp cao su lăn đi một cách vô định trên mặt đường".

Câu 4. Ý tưởng dùng chất làm gỉ để vô hiệu hóa tất cả các vũ khí làm bằng kim loại của viên trung sĩ có ý nghĩa gì?

Trả lời: Ý tưởng dùng chất làm gỉ để vô hiệu hóa tất cả các vũ khí làm bằng kim loại của viên trung sĩ có ý nghĩa nhân văn, muốn cho thế giới không có chiến tranh, tránh được các thảm họa do chiến tranh gây ra.

Câu 5. Hãy nêu nhận xét của em về tính cách nhân vật đại tá trong truyện ngắn.

Trả lời: Tính cách nhân vật đại tá trong truyện ngắn là đa nghi thiếu tin tưởng người khác, thiếu sự đồng cảm, lắng nghe, nóng tính và dễ kích động

Câu 6. Truyện thể hiện ước mơ gì của người viết? Điều đó còn có ý nghĩa với xã hội hiện nay không? Vì sao?

Trả lời: Truyện thể hiện ước mơ của người viết về một thế giới hòa bình không chiên tranh và sự tiến bộ của khoa học công nghệ. Điều đó còn nguyên ý nghĩa với xã hội hiện nay. Vì xã hội hiện nay vẫn cần có sự phát triển của khoa học công nghệ, đồng thời cần gìn giữ được hòa bình.