A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

• Trần Quang Khải (1241 - 1294) là con trai thứ ba của vua Trần Thái Tông. Ông là vị tướng văn võ song toàn, từng có công rất lớn trong hai cuộc kháng chiến chống quân Mông Nguyên (1281 - 1285 ; 1287 - 1288), được phong Thượng tướng.
• Trần Quang Khải con trai thứ ba của vua Trần Thái Tông, ông có công rất lớn trong hai cuộc kháng chiến chống Mông – Nguyên đặc biệt là trong hai trận chiến thắng ở Hàm Tử và Chương Dương. Ông không chỉ là một võ tướng giỏi mà còn là một nhà thơ tài nắng với tấm lòng thương nước, thương dân sâu sắc.
•  Sau chiến thắng vang dội ở Chương Dương, Hàm Tử, giải phóng kinh đô năm 1285, ông đi đón Thái thượng hoàng Trần Thánh Tông và vua Trần Nhân Tông về kinh. Khi đó, ông đã tức cảnh làm bài thơ này.

Tụng giá hoàn kinh sư 

Đoạt sóc Chương Dương độ, 
Cầm Hồ Hàm Tử quan. 
Thái bình tu nỗ lực, 
Vạn cổ thử gian san.

Dịch thơ

Chương Dương cướp giáo giặc, 
Hàm Tử bắt quân thù. 
Thái bình nên gắng sức, 
Non nước ấy nghìn thu.

• Bài thơ Phò giá về kinh được làm lúc ông đi đón Thái thượng hoàng, Trần Thái Tông và vua Trần Nhân Tông về Thăng Long ngay sau chiến thắng.
• Bài thơ được viết theo thể ngũ ngôn tứ tuyệt Đường luật.