A. Lý thuyết
I. Khái niệm
- Hoocmon thực vật là các chất hữu cơ do cơ thể thực vật tiết ra có tác dụng điều tiết hoạt động sống của cây
- Đặc điểm chung:
- Tạo ra ở 1 nơi nhưng gây phản ứng ở 1 nơi khác trong cây. Hooc môn vận chuyển theo mạch gỗ và mạch rây trong cây
- Với nồng độ rất thấp nhưng gây những biến đổi mạnh trong cơ thể
- Tính chuyên hoá thấp hơn so với hooc môn ở động vật bậc cao
- Căn cứ vào mức độ biểu hiện tính kích thích hay ức chế sinh trưởng để phân loại hooc môn:
- Hoocmon kích thích
- Hoocmon ức chế
II. Hoocmon kích thích
1. Auxin
- Loại phổ biến AIA
- Nơi sản sinh: Tế bào đang phân chia trong mô phân sinh đỉnh, lá
- Sự phân bổ: Chồi, hạt đang nẩy mần, lá đang sinh trưởng, tầng phân sinh bên đang hoạt động, nhị, hoa
- Tác động sinh lý:
- Mức tế bào:
- Kích thích qúa trình nguyên phân
- Kéo dài tế bào
- Mức cơ thể:
- Tạo ưu thế đỉnh
- Kích thích hạt nảy mầm
- Kích thích ra rễ phụ
- Tham gia vào hoạt động sống như hướng động, ứng động
- Ứng dụng:
- Kích thích ra rễ ở cành giâm, chiết
- Tăng tỉ lệ thụ quả, tạo quả không hạt
- Nuôi cấy mô thực vật
=> Không dùng Auxin nhân tạo đối với nông phẩm được sử dụng trực tiếp làm thức ăn
2. Giberelin
- Nơi sinh sản: Lá, rễ
- Sự phân bổ: Lá, hạt củ, chồi dạng nảy mầm, lóng thân, cành đang sinh trưởng
- Tác động sinh lý:
- Ở mức tế bào:
- Tăng quá trình nguyên phân
- Tăng sinh trưởng kéo dài của mỗi tế bào
- Ở mức cơ thể:
- Kích thích sự nảy mầm của hạt, chồi, củ
- Kích thích sinh trưởng chiều cao, thúc đẩy sự ra hoa, tạo quả không hạt
- Tăng mức độ phân giải tinh bột.
- Ứng dụng:
- Kích thích sự nảy mầm
- Xử lý các đột biến lùn
- Kích thích cây ngày dài ra hoa trong điều kiện ngày ngắn
3. Xitokinin
- Nơi sinh sản: Rễ
- Phân bố: Lá, rễ, quả, hạt, mô phân sinh đỉnh thân
- Tác động sinh lý:
- Ở mức tế bào:
- Kích thích phân chia tếbào
- Làm chậm quá trình già của tế bào
- Ở mức cơ thể:
- Kìm hãm sự hoá già, rụng lá
- Kích thích quả sinh trưởng
- Hoạt hoá sự phân hoá phát sinh chồi thân
- Ứng dụng: Cùng với Auxin được sử dụng vào công nghệ nuôi cấy tế bào và mô thực vật, tạo giống cây quý
III. Hoocmon ức chế
Loại HM | Nơi sinh sản | Vai trò | Ứng dụng |
1. êtylen
2. Axit Abxixic | - Hầu hết các bộ phận trong cây, chủ yếu là quả đang chín.
- Rễ, lá, hoa, quả, củ. | Thúc đẩy quả chín, rụng lá.
- Điều chỉnh sự ngủ nghĩ của hạt, chồi, đóng mở lỗ khí. - Loại bỏ hiện tượng sinh con.
| - KT ra hoa trái vụ (dứa, xoài) - KT xuất hiện rễ phụ ở cành giâm
- Kết hợp với GA xử lý hạt nảy mầm
|
III. Tương quan hoocmon thực vật
- Quá trình sinh trưởng và phát triển của thực vật có sự điều tiết của 2 loại hoocmon kích thích và ức chế sinh trưởng
Bình luận