A. Kiến thức trọng tâm
I. Chương trình khai thác lần thứ hai của thực dân Pháp
a. Nguyên nhân:
- Sau chiến tranh thế giới thứ nhất, Pháp là nước thắng trận nhưng bị tàn phá nặng nề, kinh tế kiệt quệ.
- Bản chất của đế quốc
=>Mục đích: vơ vét, bóc lột để bù đắp thiệt hại do chiến tranh gây ra.
b. Nội dung:
- Nông nghiệp: được đầu tư vốn nhiều nhất, mở rộng diện tích canh tác cây công nghiệp, chủ yếu là đồn điền cao su.
- Công nghiệp: Tăng cường đầu tư vào khai thác mỏ, đặc biệt là than và một số kim loại màu: thiếc, chì, kẽm. Đồng thời mở rộng một số cơ sở công nghiệp nhẹ như sợi, vải, diêm…
- Thương nghiệp: Đánh thuế nặng vào hàng hóa các nước nhập vào Việt Nam, chủ yếu là hàng hóa Pháp.
- Giao thông vận tải: đầu tư xây dựng đường sắt xuyên Đông Dương
- Tài chính: Ngân hàng Đông Dương độc quyền phát hành giấy bạc, chi phối toàn bộ ngành kinh tế.
- Thuế khóa: Đánh thuế nặng vào ruộng đất, thuế khóa, rượu, muối…
c. Đặc điểm: Diễn ra với tốc độ và quy mô lớn chưa từng thấy từ trước đến nay.
d. Tác động: Nền kinh tế tuy có phát triển nhưng què quặt, lạc hậu và phụ thuộc vào kinh tế Pháp…
II. Các chính sách chính trị, văn hóa, giáo dục:
a. Chính trị:
- Thực hiện chính sách “ chia để trị”.
- Thâu tóm mọi quyền hành, cấm đoán tự do dân chủ, thẳng tay đàn áp, khủng bố…
b. Văn hóa, giáo dục
- Pháp khuyến khích các hoạt động mê tín dị đoan, các tệ nạn xã hội, hạn chế mở trường học…
=> Phục vụ cho công cuộc cai trị, khai thác, bóc lột ở thuộc địa
III. Xã hội Việt Nam phân hóa
1. Giai cấp địa chủ phong kiến
- Câu kết chặt chẽ với thực dân Pháp làm tay sai, áp bức bóc lột nhân dân.
- Bộ phân địa chủ nhỏ và vừa có tinh thần yêu nước.
2. Giai cấp tư sản:
- Ra đời sau chiến tranh
- Phân hóa thành 2 bộ phận: tư sản mại bản (làm tay sai cho Pháp) và tư sản dân tộc ( chống đế quốc, chống phong kiến).
3. Tầng lớp tiểu tư sản thành thị:
- Số lượng tăng nhanh, đời sống bấp bênh
- Bộ phận tri thức có tinh thần hăng hái cách mạng.
4. Giai cấp nông dân:
- Chiếm hơn 90% dân số, bị thực dân, phong kiến áp bức, bóc lột nặng nề, bị bần cùng hóa.
- Là lực lượng hăng hái, đông đảo của cách mạng.
5. Giai cấp công nhân:
- Phát triển nhanh về số lượng và chất lượng
- Bị ba tầng áp bức, có quan hệ gần gũi với người nông dân, có truyền thống yêu nước.
=>Xã hội Việt Nam có sự phân hóa sâu sắc, mỗi giai cấp tầng lớp có thái độ chính trị và khả năng cách mạng riêng.
Bình luận