A. Kiến thức trọng tâm
I. Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước cuối thế kỉ XVIII
1. Bối cảnh đất nước đầu thế kỉ XVIII
- Đàng Ngoài: Chế độ phong kiến khủng hoảng sâu sắc.
- Đàng Trong: Chính quyền chúa Nguyễn mới thành lập nhưng cũng nhanh chóng bị suy thoái.
=> Đời sống nhân dân cực khổ. Phong trào nông dân bùng nổ
2. Phong trào Tây Sơn
- Thời gian: 1771
- Địa điểm: Ấp Tây Sơn (Bình Định)
- Lãnh đạo: 3 anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ.
- Lực lượng: Dân nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số.
- Diễn biến:
- 1783, quân khởi nghĩa lật đổ chính quyền chúa Nguyễn ở Đàng Trong.
- 1786-1788, tiến ra Bắc, lật đổ tập đoàn Lê-Trịnh.
- Kết quả: Lần lượt đánh đổ chính quyền phong kiến Đàng Trong và Đàng Ngoài.
- Ý nghĩa: Bước đầu thống nhất đất nước.
II. Các cuộc kháng chiến ở cuối thế kỉ XVIII
1. Kháng chiến chống Xiêm (1785)
- Nguyên nhân:
- Nguyễn Ánh cầu cứu vua Xiêm
- Ý đồ xâm lược nước ta của quân Xiêm
- Diễn biến: 1785, Nguyễn Huệ mai phục ở Rạch Gầm-Xoài Mút, đánh bại quân Xiêm.
- Ý nghĩa lịch sử:
- Là một trong những trận thuỷ chiến lớn trong lịch sử dân tộc.
- Đập tan âm mưu xâm lược của nhà Xiêm.
- Khẳng định sức mạnh của nghĩa quân và tài năng quân sự của Nguyễn Huệ.
2. Kháng chiến chống Thanh (1789)
- Nguyên nhân:
- Lê Chiêu Thống cầu cứu vua Thanh
- Dã tâm xâm lược nước ta của triều đình phong kiến Trung Hoa
- Diễn biến:
- Cuối năm 1788, 29 vạn quân Thanh kéo vào nước ta
- 1788, Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế, lấy niên hiệu là Quang Trung, chỉ huy quân tiến ra Bắc
- Ngày mồng 5 tết 1789, chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa, đánh bại hoàn toàn quân xâm lược
- Kết quả:
- Đánh đuổi 29 vạn quân Thanh ra khỏi bờ cõi nước ta.
- Bảo vệ chủ quyền đất nước.
- Nguyên nhân thắng lợi:
- Sự lãnh đạo tài tình của Quang Trung.
- Được nhân dân ủng hộ.
- Ý nghĩa:
- Đập tan âm mưu xâm lược của nhà Thanh.
- Bảo vệ độc lập, lãnh thổ của đất nước.
- Thể hiện tinh thần yêu nước của nhân dân ta và sự lãnh đạo tài tình của hoàng đế Quang Trung.
III. Vương triều Tây Sơn
- Sự thành lập vương triều Tây Sơn:
- Năm 1778, Nguyễn Nhạc xưng Hoàng đế, lấy niên hiệu Thái Đức. Vương triều Tây Sơn thành lập.
- Năm 1788, Nguyễn Huệ lên ngôi cai quản vùng đất từ Thuận Hóa ra Bắc.
- Những việc làm của hoàng đế Quang Trung:
- Chính trị: Thành lập chính quyền các cấp, lập lại sổ hộ khẩu.
- Kinh tế: Ban chiếu khuyến nông kêu gọi nhân dân khôi phục sản xuất, giảm thuế.
- Văn hoá giáo dục: Tổ chức lại giáo dục thi cử, đề cao chữ nôm.
- Về quân sự: Quân đội được tổ chức quy củ, được trang bị vũ khí đầy đủ
- Về ngoại giao: Quan hệ hoà hảo với nhà Thanh, quan hệ tốt đẹp với Chân Lạp và Lào.
- 1792: Quang Trung qua đời.
- 1802: Nguyễn Ánh tấn công, các vương triều Tây Sơn lần lượt sụp đổ.
Bình luận