A. Kiến thức trọng tâm

I. Vai trò và đặc điểm ngành giao thông vận tải

1. Vai trò

• Giúp cho quá trình sản xuất xã hội diễn ra liên tục, bình thường.
• Đảm bảo nhu cầu đi lại của nhân dân.
• Nhân tố quan trọng phân bố sản xuất và dân cư.
• Thúc đẩy hoạt động kinh tế – văn hóa ở các vùng núi xa xôi.
• Củng cố tính thống nhất của nền kinh tế, tăng cường sức mạnh quốc phòng.
• Thực hiện mối giao lưu kinh tế – xã hội giữa các vùng, các nước trên thế giới.

2. Đặc điểm

• Sản phẩm: là sự chuyên chở người và hàng hóa.
• Các tiêu chí đánh giá:
• Khối lượng VC (số hành khách,số tấn hàng hoá)
• Khối lượng luân chuyển (người.km ; tấn . km)
• Cự li vận chuyển trung bình (km)
• Công thức tính:
• Khối lượng vận chuyển= Khối lượng luân chuyển / Cự li vận chuyển+ KLLC=KLVC×Cự li vận chuyển.
• Cự li vận chuyển= Khối lượng luân chuyển / Khối lượng vận chuyển

II. Các nhân tố ảnh hưởng tới sự phát triển và phân bố ngành giao thông vận tải

1. Điều kiện tự nhiên

• Vị trí địa lí: quy định sự có mặt, vai trò của một số loại hình giao thông vận tải.
• Địa hình ảnh hưởng lớn đến công tác thiết kế và khai thác các công trình giao thông vận tải.
• Khí hậu, thời tiết ảnh hưởng sâu sắc tới hoạt động của phương tiện vận tải.
• Sông ngòi: ảnh hưởng vận tải đường sông,chi phí cầu đường.
• Khoáng sản: ảnh hưởng hướng vận tải, loại hình vận tải.

2. Các điều kiện kinh tế - xã hội

• Sự phát triển và phân bố các ngành kinh tế có ý nghĩa quyết định đối với sự phát triển, phân bố, hoạt động của giao thông vận tải.
• Hoạt động của các ngành kinh tế là khách hàng của ngành giao thông vận tải.
• Trang bị cơ sở vật chất kĩ thuật cho sự phát triển,phân bố,hoạt động ngành giao thông vận tải.
• Quan hệ giữa nơi sản xuất và nơi tiêu thụ quy định hướng và cường độ các luồng vận chuyển
• Phân bố dân cư ( đặc biệt là sự phân bố các thành phố lớn và các chùm đô thị) ảnh hưởng sâu sắc tới vận tải hành khách ( vận tải bằng ô tô).