KHỞI ĐỘNG

Theo em, bức tranh dưới đây muốn nói với chúng ta điều gì?

Lời giải:

Bức tranh trên muốn nói với chúng ta trái đất đang bị ô nhiễm bởi rác thải (rác sinh hoạt, nilon, giấy, thuỷ tinh,...)

ĐỌC

Câu hỏi 1. Trong thư, ông Trái Đất kể những chuyện gì đang xảy ra với mình?

Lời giải:

Những chuyện xảy ra với ông Trái Đất:

• Hạn hán, lũ lụt
• Nhiệt độ tăng cao, núi lửa phun trào
• Ô nhiễm môi trường

Câu hỏi 2. Con người đã làm gì khiến ông Trái Đất rơi vào tình trạng như vậy?

Lời giải:

Con người xả rác bừa bãi, chặt cây phá rừng, lãng phí nguồn nước, săn bắn động vật hoang dã,...

Câu hỏi 3. Ông Trái Đất mong muốn điều gì?

Lời giải:

Ông Trái Đất muốn các bạn giúp mình bằng cách bắt đầu từ những việc nhỏ nhất:

• Khoá vòi nước không dùng đến
• Tắt bớt bóng đèn...

Câu hỏi 4. Sắp xếp các ý dưới đây theo đúng trình tự của nội dung bức thư.

Lời giải:

Trình tự của nội dung bức thư:

• Nguyên nhân làm Trái Đất ô nhiễm
• Tình trạng hiện nay của Trái Đất
• Lời kêu cứu của Trái Đất

Câu hỏi 5. Em có suy nghĩ gì khi đọc bức thư của ông Trái Đất?

Lời giải:

• Em thấy được sự nghiêm trọng của ô nhiễm môi trường khiến Trái Đất chịu nhiều tổn hại, ảnh hưởng đến cuộc sống nhân loại mà nguyên nhân chính thuộc về con người.
• Nhận thức được trách nhiệm của bản thân cần phải bảo vệ và giữ gìn Trái Đất xanh - sạch - đẹp.

NÓI VÀ NGHE

Môi trường của chúng ta

Câu hỏi 1. Dựa vào tranh, nói về nạn ô nhiễm môi trường mà em biết.

Gợi ý:

- Đó là nạn ô nhiễm gì? (ô nhiễm đất, nước, không khí, tiếng ồn,...)

- Vì sao xảy ra nạn ô nhiễm đó?

Lời giải:

• Ô nhiễm môi trường đất do rác thải sinh hoạt của con người sử dụng quá nhiều chất khó phân huỷ: túi nilon, rác thải nhựa,...
• Ô nhiễm môi trường nước do con người xử lí rác thải không đúng cách, vứt trực tiếp ra sông, suối,...
• Ô nhiễm không khí do con người thải ra quá nhiều chất gây ô nhiễm như khói bụi các loại xe, khí thải nhà máy, xí nghiệp chưa qua xử lí...

Câu hỏi 2. Trao đổi với bạn về hậu quả của một nạn ô nhiễm môi trường mà em đã nói ở bài tập 1.

Lời giải:

Gợi ý: 

Hậu quả của ô nhiễm môi trường nước:

• Ảnh hưởng trực tiếp đến sự sống của các sinh vật trên Trái Đất: cây cỏ khô héo, các loài động vật bị nhiễm độc hoặc mắc kẹt, không thể tự thoát ra được,...
• Ảnh hưởng đến sức khoẻ con người: là nguyên nhân gây ra các bệnh về thần kinh, sắc tố da, tim mạch, đường ruột, thậm chí là ung thư.
• Gây tổn hại rất lớn cho nền kinh tế: cần nhiều nhân lực, máy móc tiên tiến để xử lý và ngăn ngừa ô nhiễm khiến chi phí tăng cao,...

VIẾT

Câu hỏi 1. Nghe - viết:

Em nghĩ về Trái Đất

Em vươn vai đứng dậy

Trái Đất đã xanh rồi

Giữa biêng biếc mây trời

Tiếng chim vui ngọt quá.

Quàng khăn xanh biển cả

Khoác áo thơm hương rừng

Trái Đất mang trên lưng

Những đứa con của đất.

Như ban mai nắng ấm

Lung linh bờ thảo nguyên

Hãy giữ được bình yên

Cho hoa thơm thơm mãi.

(Nguyễn Lãm Thắng)

Lời giải:

HS lắng nghe GV đọc và viết bài vào vở.

Câu hỏi 2. Chọn từ phù hợp với mỗi lời giải nghĩa dưới đây:

- Giữ lại cho mình hoặc cho ai đó

- Biết rõ, rât thành thạo.

- Cố dùng sức để lấy về được cho mình (hoặc cố gắng đề đạt cho được).

Lời giải:

• Dành: giữ lại cho mình hoặc cho ai đó.
• Rành: biết rõ, rất thành thạo. 
• Giành: cố dùng sức để lấy về được cho mình (hoặc cố gắng đề đạt cho được). 

Câu hỏi 3. Làm bài tập a hoặc b.

a. Chọn r, d hoặc gi thay cho ô vuông.

- Rừng ∎à ở có nhiều loài thực vật quý hiếm.

- ∎ải Ngân Hà sáng lấp lánh trên bầu trời đêm.

- Suối chảy róc ∎ách đêm ngày.

- Sương ∎ăng mờ trên đỉnh núi.

b. Chọn dấu hỏi hoặc dấu ngã cho chữ in đậm.

Thao nguyên là một vùng đất rộng lớn, được phu kín bơi lớp cỏ xanh mượt. Nhiều loài động vật là cư dân của nơi đây như: chim se, chuột, tho, hươu cao cô,... Nếu bạn muốn đi da ngoại thì đồng cỏ là một lựa chọn tuyệt vời. Còn gì vui bằng khi được chạy nhay trên tham cỏ xanh như ngọc.

(Theo Từ điển bách khoa toàn thư đâu tiên của tôi)

Lời giải:

a. Chon r, d hoặc gi:

• Rừng già có nhiều loài thực vật quý hiếm.
• Dải Ngân Hà sáng lấp lánh trên bầu trời đêm.
• Suối chảy róc rách đêm ngày.
• Sương giăng mờ trên đỉnh núi.

b. Chọn dấu hỏi hoặc dấu ngã cho chữ in đậm.

Thảo nguyên là một vùng đất rộng lớn, được phủ kín bởi lớp cỏ xanh mượt. Nhiều loài động vật là cư dân của nơi đây như: chim sẻ, chuột, thỏ, hươu cao cổ,... Nếu bạn muốn đi dã ngoại thì đồng cỏ là một lựa chọn tuyệt vời. Còn gì vui bằng khi được chạy nhảy trên thảm cỏ xanh như ngọc.

(Theo Từ điển bách khoa toàn thư đâu tiên của tôi)

VẬN DỤNG

Trao đổi với người thân về:

- Hiện tượng ô nhiễm môi trường ở địa phương em.

- Nguyên nhân của hiện tượng ô nhiễm đó.

Lời giải:

Gợi ý:

• Hiện tượng ô nhiễm môi trường ở địa phương em: dòng sông chảy qua đoạn nhà em chuyển màu đen, nước đục và có mùi khó chịu.
• Nguyên nhân của hiện tượng ô nhiễm:
• Nước thải sinh hoạt từ các gia đình xả trực tiếp ra sông làm thay đổi môi trường sống và dẫn đến cái chết của các loài sinh vật.
• Xác sinh vật không được xử lí kịp thời dẫn đến phân huỷ khiến nước sông bị ô nhiễm.
• Vứt, xả rác bừa bãi xuống lòng sông,...