ĐỌC

Câu hỏi 1. Những chi tiết nào (ở đầu câu chuyện) cho thấy Bác rất cẩn thận khi qua suối?

Lời giải:

Những chi tiết cho thấy Bác rất cần thận khi qua suối:

• Bác cẩn thận, vừa đi vừa dò mực nước.
• Thỉnh thoảng nhắc các chiến sĩ đi sau: “Chỗ này nước sâu, khéo ướt quần đó!”, “Chỗ này rêu trơn, đi cần thận!”.

Câu hỏi 2. Chuyện gì xảy ra khi Bác gần qua được suối?

Lời giải:

Khi Bác gần qua được suối, Bác bị trượt chân, suýt ngã.

Câu hỏi 3. Biết hòn đá có rêu trơn, Bác đã làm gì? Vì sao Bác làm như vậy?

Lời giải:

• Biết hòn đá có rêu trơn, Bác đã cúi xuống nhặt và đặt hòn đá lên bờ.
• Bác làm vậy để tránh cho người đi sau khỏi bị ngã.

Câu hỏi 4. Sắp xếp các sự việc cho đúng với trình tự trong câu chuyện.

Lời giải:

Các sự việc đúng với trình tự câu chuyện: 

Một chiến sĩ sẩy chân ngã → Bác dừng lại đợi và nhắc nhở anh chiến sĩ → Anh chiến sĩ quay lại kê hòn đá cho chắc → Hai bác cháu tiếp tục lên đường.

Câu hỏi 5. Câu chuyện Cùng Bác qua suối cho thấy những phẩm chất nào của Bác?

Lời giải:

Những phẩm chất của Bác:

• Cẩn thận, chu đáo, tỉ mỉ, biết suy nghĩ cho người khác.
• Tư duy nhạy bén, suy nghĩ sâu sắc, giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng.

ĐỌC MỞ RỘNG

Câu hỏi 1. Đọc câu chuyện về một vị thần trong kho tàng truyện cổ Việt Nam (hoặc người có công với đất nước) và viết vào phiếu đọc sách theo mẫu.

Lời giải:

Câu hỏi 2. Kể với bạn về công lao của vị thần (hoặc người có công với đất nước) trong bài đã đọc.

Lời giải:

HS tự chia sẻ với câu bạn về câu chuyện đã đọc.

LUYỆN TỪ VÀ CÂU

Câu hỏi 1. Giới thiệu một lễ hội (hoặc hội) mà em biết.

Lời giải:

Câu hỏi 2. Nêu công dụng của dấu ngoặc kép và dấu gạch ngang trong đoạn văn dưới đây:

Sáng nay, lớp Quốc Anh nghe cô kể chuyện Có công mài sắt, có ngày nên kim. Cuối buổi, cô dặn cả lớp: "Chúng ta cần phải rèn luyện đức tính kiên nhẫn.". Về nhà, cậu kể lại chuyện cho mẹ và em gái nghe. Em gái thắc mắc:

- Mài như vậy thì lâu lắm mới xong, anh nhỉ?

(Theo Bùi Đức Anh)

Lời giải:

• Dấu ngoặc kép: dẫn lời nói trực tiếp của cô giáo.
• Dấu gạch ngang: đánh dấu lời thoại của em gái.

Câu hỏi 3. Chọn dấu câu thích hợp để đánh dấu lời nói của nhân vật trong đoạn dưới đây:

Những cái tên đẹp

Một lần, Bác đến thăm nhà một thầy giáo. Bác hỏi: Chú được mấy cháu? Thầy giáo trả lời: Dạ, hai cháu ạ. Cháu lớn là Thu Sơn, cháu nhỏ là Thu Thuỷ. Bác cười hiền lành: Chú dạy Văn nên thích núi mùa thu, nước mùa thu. Bác đến thôn nọ, thấy gia đình đặt tên con là Khoai, Thóc. Những cái tên ấy đẹp đấy chứ!

(Theo Trần Đương)

Lời giải:

Những cái tên đẹp

Một lần, Bác đến thăm nhà một thầy giáo. Bác hỏi: "Chú được mấy cháu?" Thầy giáo trả lời: "Dạ, hai cháu ạ. Cháu lớn là Thu Sơn, cháu nhỏ là Thu Thuỷ". Bác cười hiền lành: "Chú dạy Văn nên thích núi mùa thu, nước mùa thu". Bác đến thôn nọ, thấy gia đình đặt tên con là Khoai, Thóc. "Những cái tên ấy đẹp đấy chứ!"

(Theo Trần Đương)

Câu hỏi 4. Viết một câu hỏi và một câu trả lời về lễ hội, trong đó có dùng dấu gạch ngang.

Lời giải:

- Ngày mai, cậu có đi tham gia lễ hội dâng hương cho các anh hùng liệt sĩ không?

- Có chứ, mai tớ sẽ tham gia.

LUYỆN VIẾT ĐOẠN

Câu hỏi 1. Viết đoạn văn về một nhân vật em yêu thích trong câu chuyện đã đọc, đã nghe.

Gợi ý:

- Tên nhân vật

- Tên bài đọc kể về nhân vật

- Những điều em yêu thích ở nhân vật

- Lí do em yêu thích nhân vật

Lời giải:

Qua các câu chuyện đã được học em thích nhất là bài "Cùng Bác qua suối" bởi bài đọc đã cho em thấy được phẩm chất cao cả, đáng kính của Bác - vị cha già của dân tộc ta. Bác rất quan tâm tới mọi người từ những việc nhỏ nhất trong đời sống sinh hoạt. Bác ân cần hỏi anh bị ngã có đau không và cho kê lại hòn đá để những người đi sau không bị ngã. Bác rất cẩn thận chu đáo trong mọi công việc, thể hiện ở việc khi qua suối, Bác đã lường hết các tình huống có thể xảy ra như trơn trợt, nước sâu,... Vì đã có chuẩn bị nên khi sự cố xảy ra lần nữa, Bác có thể vượt qua dễ dàng và rút ra được nguyên nhân. Từ đó, Bác đúc kết bài học kinh nghiệm cho bản thân và truyền đạt lại cho mọi người để cùng áp dụng cho những lần sau. Đồng thời vấn đề gì giải quyết được ngay cho một người dù lớn hay bé Bác cũng làm ngay đó là lượm hòn đá bỏ đi để những người đi sau không bị té.

Câu hỏi 2. Trao đổi bài làm trong nhóm để góp ý và sửa lỗi. Bình chọn các đoạn văn hay.

Lời giải:

HS trao đổi bài viết với bạn, góp ý cho nhau và sửa bài.

VẬN DỤNG

Sưu tầm tranh ảnh, bài văn, bài thơ ... về Bác Hồ.

Lời giải:

Một số bài văn, bài thơ,... về Bác Hồ:

• Ảnh Bác - tác giả Trần Đăng Khoa
• Bác đến - tác giả Trần Ninh Hồ
• Bác Hồ - Người cho em tất cả - tác giả Hoàng Long, Hoàng Lân
• ...