BÀI ĐỌC 3: LÀNG EM

ĐỌC HIỂU

Câu hỏi 1. Làng quê bạn nhỏ ở đâu? Hình dáng ngôi làng có gì đặc biệt?

Lời giải:

Làng quê bạn nhỏ nằm bên bờ sông Diêm. Hình dáng ngôi làng mềm như dáng lúa, uốn cong hình lưỡi liềm.

Câu hỏi 2. Làng quê đã đổi thay như thế nào so với trước kia?

Lời giải:

Những thay đổi của làng quê so với trước kia:

• Những con đường lầy lội giờ đã được thay thế bằng những con đường rộng thênh thang.
• Ngôi trường bạn nhỏ học cũng đã khang trang, đẹp đẽ hơn.

Câu hỏi 3. Ngôi trường mới được bạn nhỏ miêu tả như thế nào?

Lời giải:

Qua sự miêu tả của bạn nhỏ, có thể thấy ngôi trường mới rất đẹp, khang trang, rợp bóng cây xanh.

Câu hỏi 4. Hai dòng thơ cuối thể hiện điều gì?

Lời giải:

Hai dòng thơ cuối thể hiện tình cảm yêu thương của bạn nhỏ đối với ngôi làng của mình.

LUYỆN TẬP

Câu hỏi 1. Tìm từ có nghĩa trái ngược với từ in đậm trong câu thơ sau:

Những con đường lầy lội

Giờ đã rộng thênh thang.

Qua đó, em hiểu con đường trước đây như thế nào?

Lời giải:

• Từ trái nghĩa với từ "rộng" là từ "hẹp".
• Qua đó, em hiểu con đường làng trước đây khá hẹp.

Câu hỏi 2. Ghép đúng để được các cặp từ có nghĩa trái ngược nhau:

Lời giải:

Câu hỏi 3. Đặt câu phân biệt hai từ có nghĩa trái ngược nhau vừa tìm được trong bài tập 2.

M. - Ban đêm, khu vườn rất lặng lẽ.

     - Vừa sáng sớm, tiếng cười nói đã ồn ào.

Lời giải:

Đặt câu:

• Vào mùa hè, mặt trời mọc từ rất sớm.
• Các bác nông dân thường ra đồng từ khi gà gáy và trở về nhà khi mặt trời đã lặn.
• Ở quê em, những ngôi nhà khang trang đang dần được xây dựng khắp xóm làng.
• Những gian hàng lụp xụp trước đây đã được chủ hàng đầu tư sửa sang lại.

BÀI VIẾT 3: CHÍNH TẢ

Câu hỏi 1. Nhớ - viết: Sông quê (3 khổ thơ đầu)

Lời giải:

Học sinh tự thực hiện.

Câu hỏi 2. Tìm chữ phù hợp với ô trống:

a) Chữ s hay x?

Mùa xuân, khi mưa phùn và ∎ương ∎ớm lẫn vào nhau, cây gạo ngoài cổng chùa bật ra những đóa hoa làm ∎áng bừng một góc trời. Tiếng chim ∎áo về ríu rít. Nghe mà ∎ốn ∎ang mãi.

Theo BĂNG SƠN

b) Chữ n hay ng?

Bà∎ xòe những lá non

Xoa∎ rắc hoa tím ngát

Đậu nảy mầm ngơ ngác

Nhì∎ hoa gạo đỏ cành

Lúa chiêm bát ngát xanh

Chờ ngày mai sấm gọi

Đom đóm quê∎ sớm tối

Đêm thắp đè∎ chơi xuâ∎

LÊ QUANG TRANG

Lời giải:

a. s/x

Mùa xuân, khi mưa phùn và sương sớm lẫn vào nhau, cây gạo ngoài cổng chùa bật ra những đóa hoa làm sáng bừng một góc trời. Tiếng chim sáo về ríu rít. Nghe mà xốn xang mãi.

Theo BĂNG SƠN

b. n/ng

Bàng xòe những lá non

Xoan rắc hoa tím ngát

Đậu nảy mầm ngơ ngác

Nhìn hoa gạo đỏ cành

Lúa chiêm bát ngát xanh

Chờ ngày mai sấm gọi

Đom đóm quên sớm tối

Đêm thắp đèn chơi xuân

LÊ QUANG TRANG

Câu hỏi 3. Chọn tiếng trong ngoặc đơn phù hợp với ô trống:

a) (sẻ, xẻ):

• chia ∎
• cưa ∎
• suôn ∎
• san ∎

b) (bản, bảng):

• ∎ lớp
• ∎ làng
• ∎ kế hoạch
• ∎ vàng thi đua

Lời giải:

a. sẻ, xẻ:

• chia sẻ
• cưa xẻ
• suôn sẻ
• san sẻ

b. bản, bảng:

• bảng lớp
• bản làng
• bản kế hoạch
• bảng vàng thi đua

KỂ CHUYỆN: KHO BÁU

Câu hỏi 1. Nghe và kể lại câu chuyện.

Gợi ý:

a. Hai vợ chồng người nông dân chịu khó như thế nào?

b. Tính tình hai người con của họ ra sao?

c. Trước khi mất, người cha dặn dò các con điều gì?

d. Hai người con đã làm gì? Không tìm thấy thứ cha nói, họ làm gì?

e. Cuối cùng, hai người con đã thay đổi như thế nào?

Lời giải:

Ngày xưa, có hai vợ chồng người nông dân quanh năm làm lụng, cuốc bẫm cày sâu. Họ rất chăm chỉ cấy lúa, trồng các loài cây theo mùa vụ. Nhờ làm lụng chuyên cần, họ đã gây dựng được một cơ ngơi đàng hoàng. Nhưng rồi, hai ông bà ngày một già yếu. Hai con trai của họ đều ngại làm ruộng vì sợ vất vả, chỉ mơ những chuyện hão huyền. Ít lâu sau, bà lão qua đời, ông lão cũng lâm bệnh nặng. Biết mình khó lòng qua khỏi, ông lão đã dặn các con rằng ruộng nhà có một kho báu, các con hãy đào lên mà dùng. Theo lời cha, hai người con đào bới cả đám ruộng mà  chẳng thấy kho báu đâu. Mùa vụ đến, họ đành trồng lúa. Nhờ làm đất kĩ, vụ mùa đã bội thu. Hết mùa, họ lại đào bới để tìm kiếm kho báu nhưng vẫn không thấy. Vụ mùa tiếp theo đến, họ đành tiếp tục trồng lúa và vụ ấy cũng bội thu. Liên tiếp mấy vụ được mùa, hai anh em đã có của ăn của để. Lúc ấy, họ mới hiểu lời dặn dò của người cha trước khi ông ra đi.

Câu hỏi 2. Trao đổi về nội dung, ý nghĩa câu chuyện:

a) Em hiểu kho báu mà người cha dặn các con tìm là gì?

b) Câu chuyện khuyên chúng ta điều gì? 

Lời giải:

a) Em hiểu kho báu mà người cha dặn các con tìm chính là sự cần cù lao động, chăm chỉ làm lụng sẽ đạt được thành công.

b) Câu chuyện khuyên chúng ta không nên trông chờ, hy vọng vào những điều viển vông mà nên chăm chỉ học tập, lao động để làm ra của cải vật chất. Có sự chăm chỉ, cố gắng thì sẽ có ngày đạt được thành công.