A. Trắc nghiệm:

Bài tập 1:  Hãy xác định phương án đúng.

1.1. Vương triều Hồ được thành lập là do

A. vua Trần nhường ngôi cho Hồ Quý Ly.

B. Hồ Quý Ly buộc vua Trần nhường ngôi.

C. nhà Minh yêu cầu nhà Trần truyền ngôi cho nhà Hồ.

D. quý tộc Trần suy tôn Hồ Quý Ly lên ngôi.

1.2. Vì sao Hồ Quý Ly lại tiến hành cải cách toàn diện đất nước?

A. Muốn xoá bỏ mọi chính sách của nhà Trần.

B. Muốn gây thanh thế cho mình.

C. Xã hội Đại Việt lâm vào một cuộc khủng hoảng sâu sắc, tình hình rối ren, nhân dân bất bình.

D. Muốn biến Đại Việt trở thành nước hùng mạnh nhất khu vực thời bấy giờ.

1.3. Hồ Quý Ly tiến hành cải cách trong các lĩnh vực nào?

A. Chính trị, quân sự.

C. Văn hoá, giáo dục.

B. Kinh tế, xã hội.

D. Cải cách toàn diện.

1.4. Để tăng cường sức mạnh quân sự, nhà Hồ đã thực hiện biện pháp gì?

A. Cải cách chế độ học tập, thi cử để chọn người tài.

B. Thực hiện chính sách hạn điền, hạn nỗ.

C. Lập lại kỉ cương, cải tổ quy chế quan lại.

D. Tăng cường lực lượng quân đội chính quy, xây dựng nhiều thành luỹ.

1.5. Hồ Quý Ly cho phát hành loại tiền giấy đầu tiên là

A. Thông bảo hội sao.                  C. Thuận Thiên thông bảo.

B. Thông bảo.                                D. Thánh Nguyên thông bảo

1.6. Ý nào không đúng về tác động tích cực của cải cách Hồ Quý Ly? 

A. Góp phần củng cố quyền lực của chính quyền trung

B. Tăng cường tiềm lực kinh tế đất nước.

C. Góp phần phát triển văn hoá dân tộc.

D. Nhiều biện pháp cải cách chưa triệt để, kết quả thực hiện còn hạn chế.

1.7. Quân Minh lấy cớ nào để tiến hành xâm lược Đại Việt?

A. Nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần.

B. Quý tộc Trần cầu cứu nhà Minh giúp đỡ.

C. Nhà Hồ không thực hiện chế độ triều cống nhà Minh.

D. Quân đội nhà Hồ quấy nhiễu biên giới phía Nam.

1.8. Khai thác tư liệu 1, 2 (tr. 76, SGK) cho biết nguyên nhân thất bại của cuộc kháng chiến chống quân Minh của nhà Hồ là gì?

A. Nhà Hồ mới thành lập nên tiềm lực kinh tế còn yếu.

B. Lực lượng quân Minh quá mạnh.

C. Nhà Hồ không được nhân dân ủng hộ.

D. Lực lượng quân đội của nhà Hồ quá yếu

1.9. Liên hệ với kiến thức đã học và cho biết thế kỉ X đến thế kỉ XIV, triều đại nào tồn tại lâu nhất ở nước ta?

 A. Triều Tiền Lê.                 B. Triều Lý.                    C. Triều Trần.                          D. Triều Hồ. 

Hướng dẫn trả lời: 

1B; 2C; 3D; 4D; 5A; 6D; 7A; 8C; 9B; 

Bài tập 2. Hãy ghép nhân vật lịch sử ở cột A với thông tin ở cột B sao cho phù hợp về nội dung lịch sử.

Hướng dẫn trả lời: 

Ta có: 1 - e, 2 – a, 3 – d, 4 - b, 5 - c. 

B. Tự luận:

Bài tập 1. Hãy lập và hoàn thành bảng (theo mẫu dưới đây) về các sự kiện lịch sử

 Hướng dẫn trả lời: 

Hoàn thành bảng:

 Bài tập 2. Lập bảng hệ thống (hoặc sơ đồ tư duy) về cải cách Hồ Quý Ly với nội dung cơ bản và tác động đối với Vương triều Hồ.

Hướng dẫn trả lời:

Nôi dung chính: 

a) Về chính trị:

- Cải tổ hàng ngũ võ quan, thay thế dần các võ quan cao cấp do quý tộc tôn thất nhà Trần nắm giữ bằng những người không phải họ Trần nhưng có tài năng và thân cận với mình.

- Hồ Quý Ly cho đổi tên một số đơn vị hành chính cấp trấn và quy định cụ thể, rõ ràng cách làm việc của bộ máy chính quyền các cấp.

- Đặt lệ cử các quan ở triều đình về các lộ thăm hỏi đời sống nhân dân và tìm hiểu tình hình làm việc của quan lại để thăng hay giáng chức.

b) Về kinh tế tài chính:

- Phát hành tiền giấy thay thế tiền đồng.

- Ban hành chính sách hạn điền.

- Quy định lại biểu thuế đinh, thuế ruộng.

c) Về xã hội:

- Ban hành chính sách hạn chế số nô tì được nuôi của các vương hầu, quý tộc, quan lại.

- Những năm có nạn đói, nhà Hồ lệnh cho các quan địa phương đi khám xét, bắt nhà giàu thừa thóc phải bán cho dân đói và tổ chức nơi chữa bệnh cho dân. 

d) Về văn hoá, giáo dục:

- Bắt các nhà sư chưa đến 50 tuổi phải hoàn tục.

- Cho dịch sách chữ Hán ra chữ Nôm để dạy cho vua Trần và phi tần, cung nữ.

- Sửa đổi cả chế độ thi cử, học tập.

e) Về quân sự: thực hiện một số biện pháp nhằm tăng cường củng cố quân sự và quốc phòng.

Tác động: 

• Tác dụng:Ổn định tình hình xã hội. Hạn chế tập trung ruộng đất của quý tộc. Văn hóa, giáo dục mang đậm tính dân tộc. Làm suy yếu thế lực họ Trần.
• Hạn chế:Chưa triệt để, chưa phù hợp với thực tế, chưa giải quyết dược những yêu cầu bức thiết của cuộc sống của đông đảo nhân dân, không hợp với lòng dân, dẫn đến triều Hồ khó vững.

Bài tập 3. Từ nội dung các đoạn tư liệu sau, theo em nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến thất bại của cuộc kháng chiến chống Minh là gì? Vì sao? Hãy lấy dẫn chứng từ tư liệu.

1. Khi họp bàn về kế sách chống giặc Minh, Hồ Nguyên Trừng nói: “Thần không sợ đánh, chỉ sợ lòng dân không theo mà thôi”. (Theo Đại Việt sử ký toàn thư, Tập 2, NXB Khoa học xã hội, 1993, tr. 211)

2. Nguyễn Trãi đã từng nhận xét: Cọc gỗ lớp lớp trồng trước sóng biển; Xích sắt ngầm dưới sông cũng vậy thôi. Thuyền bị lật mới tin rằng dân là như nước. quen biết (Theo Viện Sử học, Nguyễn Trãi toàn tập, Quan hải tùng thư (dịch nghĩa), NXB Khoa học xã hội, 2020, tr. 222)

Hướng dẫn trả lời: 

 Đây là dạng bài tập đòi hỏi HS khai thác thông tin và rút ra suy luận từ nguồn tư liệu. HS tiến hành theo các bước sau: 

1.Đọc kĩ tư liệu, gạch chân dưới các từ khoá liên quan đến nguyên nhân thất bại.

2. Nêu suy luận của em.

3. Lấy dẫn chứng từ tư liệu để tăng tính thuyết phục cho suy luận (là các từ khoá được xác định).

Ví dụ: Suy luận: Từ nội dung hai đoạn tư liệu cho thấy, nguyên nhân quan trọng nhất khiến cuộc kháng chiến chống Minh của nhà Hồ nhanh chóng thất bại là do không đoàn kết được nhân dân, không được nhân dân ủng hộ. Dẫn chứng: Lòng dân không theo, thuyền bị lật mới tin dân như nước,..