KHỞI ĐỘNG
Em có biết sông Hồng bắt nguồn từ đâu? Sông Hồng chảy qua những tỉnh, thành phố nào ở nước ta?
Bài giải
Sông Hồng bắt nguồn từ Trung Quốc. Chảy từ huyện Bát Xát tỉnh Lào Cai đổ ra biển ở cửa Ba Lạt ranh giới giữa tỉnh Thái Bình và Nam Định.
KHÁM PHÁ
1. Vị trí và tên gọi sông Hồng
Dựa vào bản đồ địa hình phần đất liền Việt Nam ở bài 1, trang 7 và thông tin, em hãy:
- Xác định vị trí thông tin trên bản đồ
- Kể tên một số tên gọi khác của sông Hồng
Bài giải
- Vị trí của sông Hồng trên bản đồ là Đồng bằng sông Hồng trải rộng từ vĩ độ 21°34´B (huyện Lập Thạch) tới vùng bãi bồi khoảng 19°5´B (huyện Kim Sơn), từ 105°17´Đ (huyện Ba Vì) đến 107°7´Đ (trên đảo Cát Bà).
- Một số tên gọi khác của sông Hồng: Nhị Hà, Hồng Hà,..
2. Văn minh sông Hồng
a) Thành tựu tiêu biểu của văn minh sông Hồng
Đọc thông tin và quan sát các hình 2, 3 em hãy trình bày một số thành tựu tiêu biểu của văn minh sông Hồng.
b) Đời sống của người Việt cổ
1. Đọc thông tin và quan sát hình 4, em hãy mô tả một số nét chính về đời sống vật chất và tinh thần của người Việt cổ.
2. Câu chuyện Bánh chưng, bánh giầy ở bài 7 trang 35 cho em biết điều gì về đời sống vật chất và tinh thần của người Việt cổ.
Bài giải
a) Một số thành tựu tiêu biểu của văn minh sông Hồng: Sự ra đời của nhà nước Văn Lang, Âu Lạc, trống đồng Đông Sơn,..
b)
1. Đời sống vật chất: nguồn lương thực chính là thóc gạo, người Việt cổ ở nhà sàn, đi lại bằng thuyền, nam thường đóng khố cởi trần, nữ mặc váy và áo yếm. Họ biết trồng dâu, nuôi tằm, dệt vải,..
Đời sống tinh thần: Có tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên, các vị thần như: thần Sông, thần Núi. Có tục nhuộm răng đen, ăn trầu,..
3. Gìn giữ và phát huy giá trị của sông Hồng.
Đọc thông tin và quan sát các hình 5, 6 em hãy đề xuất một số biện pháp để góp phần gìn giữ và phát huy giá trị của sông Hồng.
Bài giải
- Khai thác hợp lí
- Bảo vệ môi trường
- Chung tau bảo vệ nguồn nước ở sông Hồng.
LUYỆN TẬP
1. Lập và hoàn thành bảng mô tả( theo gợi ý dưới đây) về đời sống vật chất và tinh thần của người Việt cổ
Đời sống người Việt cổ | Biểu hiện | |
Đời sống vật chất | Thức ăn (lương thực) | |
Nhà ở | ||
Trang phục | ||
Phương tiện đi lại | ||
Đời sống tinh thần | Tín ngưỡng | |
Phong tục tập quán |
Bài giải
Đời sống người Việt cổ | Biểu hiện | |
Đời sống vật chất | Thức ăn (lương thực) | gạo |
Nhà ở | nhà sàn | |
Trang phục | nam mặc khố cởi trần nữ mặc váy, yếm. | |
Phương tiện đi lại | chủ yếu bằng thuyền | |
Đời sống tịnh thần | Tín ngưỡng | thờ thần sông, thần núi |
Phong tục tập quán | thờ cũng tổ tiên |
2. Giới thiệu một câu chuyện dân gian về đời sống của người Việt cổ. Câu chuyện đó giúp em biết điều gì về đời sống của con người thời kì đó?
Bài giải
Một câu chuyện dân gian mà em thấy tâm đắc nhất là câu chuyện về sự tích Chử Đồng Tử và Nàng công chua Tiên Dung. Qua câu chuyện giúp em nhận thấy rằng từ thời xa xưa dân Việt cổ ta đã mặc trang phục nam đóng khố, và người dân chủ yếu đi lại bằng thuyền bè, có nhiều lễ hội được diễn ra và được lưu giữ đến tận ngày nay.
VẬN DỤNG
Em hãy tìm hiểu và kể tên một số phong tục, tập quán của nguồi Việt cổ còn được lưu giữ đến ngày nay.
Bài giải
- Tục làm bánh chưng bánh giầy.
- Tục thờ cúng tổ tiên.
- Nghề nông nghiệp trồng lúa nước phát triển.
- Thuật luyện kim.
- ăn trầu
- làm gốm
- nghề luyện kim đồng thau, lưỡi cày đồng
Bình luận