1.Quá trình hình thành, phát triển của Vương quốc Cam-pu-chia

Câu hỏi. Đọc thông tin và tư liệu, hãy:

• Trình bày quá trình hình thành và phát triển của Vương quốc Cam-pu-chia từ TK X - TK XVI.
• Đánh giá sự phát triển của Vương quốc Cam-pu-chia thời Ăng-co.

Lời giải:

Quá trình hình thành và phát triển của Vương quốc Cam-pu-chia từ TK X - TK XVI:

• Quá trình định cư của người Lào Lùm ở lưu vực sông Mê Công và sự phát triển của nông nghiệp trồng lúa đã dẫn đến những biến đổi lớn về kinh tế, chính trị, xã hội trên vùng đất Lào ngày nay.
• Trên cơ sở các xiềng, mường cổ, năm 1353, thủ lĩnh Phà Ngừm lập ra Vương quốc Lan Xang. Sự kiện đánh dấu mốc mở đầu của lịch sử nước Lào. Vương quốc Lan Xang tồn tại từ năm 1353 đến năm 1707.
• Về kinh tế, người Lào chủ yếu canh tác lúa nương, lúa nước, săn bắn, đánh cá, chăn nuôi, trồng cây ăn quả, khai thác lâm sản, vàng bạc, dệt vải.

Đánh giá sự phát triển của Vương quốc Cam-pu-chia thời Ăng-co: Vương quốc Cam-pu-chia thời Ăng-co cũng tiến hành chiến tranh, mở rộng ảnh hướng tới các khu vực thuộc lãnh thổ Lào và Thái Lan ngày nay, trở thành một thế lực hùng mạnh ở khu vực Đông Nam Á.

2. Văn hóa Cam-pu-chia

Câu hỏi. Đọc thông tin và quan sát hình 11.1, 11.2, hãy nêu các thành tựu văn hoá tiêu biểu của Vương quốc Cam-pu-chia.

Lời giải:

Về tôn giáo:

• Từ thế kỉ X đến thế kỉ XV, Hin-đu giáo đóng vai trò chủ đạo, chi phối đời sống chính trị, tư tưởng, nghệ thuật,... của Cam-pu-chia.
• Từ thế kỉ XV, phật giáo đã thay thế và trở thành quốc giáo.

Về chữ viết và văn học:

• Cư dân Cam-pu-chia sử dụng chữ Phạn và chữ Khơ-me.
• Kho tàng văn học thời kì Ăng-co có hàng nghìn văn bia ca tụng thần linh, vua chúa.
• Các tác phẩm văn học dân gian, truyện thơ, sử thi rất phát triển, tiêu biểu là sử thi Riêm Kê và hệ thống các câu chuyện về tiền kiếp của Đức Phật (Ja-ta-ka).
• Nhiều tác phẩm được diễn xưởng trên sân khấu hay chuyển thể sang múa rối bóng (Nang-xbếc).
• Về kiến trúc và điều khắc: người Khơ-me tạo ra những quần thể kiến trúc độc đáo, như Ban-tây Srêi, Ăng-co Vát, Ăng-co Thom...

Luyện tập

Câu hỏi. Tại sao nói Vương quốc Cam-pu-chia thời Ăng-co là một trong các vương quốc phát triển hùng mạnh trong khu vực Đông Nam Á thế kỉ X − XV?

Lời giải:

Nói Vương quốc Cam-pu-chia thời Ăng-co là một trong các vương quốc phát triển hùng mạnh trong khu vực Đông Nam Á thế kỉ X − XV vì sự phát triển của vương quốc Cam-pu-chia thời Ăng-co được biểu hiện trên tất cả các mặt: kinh tế, chính trị, văn hóa - xã hội:

• Tiến hành nhiều biện pháp nhằm phát triển sản xuất nông nghiệp.
• Sử dụng vũ lực để mở rộng lãnh thổ.
• Kinh đô Ăng-co được xây dựng như một thành phố với những đền tháp đồ sộ và độc đáo, nổi tiếng như: Ăng-co Vát, Ăng-co Thom,…

Vận dụng

Câu hỏi. Sưu tầm tư liệu và viết một đoạn văn ngắn giới thiệu về ngôi đền Ăng-co Thom.

Lời giải:

Quần thể di tích đền Ăng-co Thom có đến trên 1.000 ngôi đền với kích cỡ và hình dáng khác nhau mang đậm phong cách kiến trúc Khmer. Các ngôi đền nổi tiếng là Angkor Wat và Angkor Thom, đền Bayon với vô số đồ trang trí điêu khắc. Quần thể Ăng-co Thom chịu sự ảnh hưởng của nghệ thuật Khmer cổ với một lối kiến trúc đặc sắc, nổi bật các giá trị nghệ thuật Khmer. Toàn bộ quần thể kiến trúc nổi bật và đặc sắc lối điêu khắc cổ đại. Những ngọn tháp, đền đài, phù điêu và hành lang mênh mông đều làm từ đá tảng, xếp chồng lên nhau nhìn rất tự nhiên, ngay cả ở trên nóc vòm. Họa tiết trang trí bằng đá như tượng Phật, vũ nữ, chiến binh và những hình hoa sen minh họa sử thi Ramayana và Mahabharata đều rất sống động, mềm mại.