Danh mục bài soạn

Giải lịch sử 10 cánh diều bài 9 Cách mạng công nghiệp thời kì hiện đại

Soạn lịch sử 10 sách cánh diều chủ đề 4: CÁC CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP TRONG LỊCH SỬ THẾ GIỚI. Phần dưới sẽ hướng dẫn giải bài tập và trả lời các câu hỏi trong bài học. Cách làm chi tiết, dễ hiểu. Hi vọng các em học sinh nắm tốt kiến thức bài học

1. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ ba

Câu 1: Đọc thông tin và quan sát Sơ đồ 9.1, hãy trình bày bối cảnh lịch sử diễn ra cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ ba.

Hướng dẫn trả lời:

Bối cảnh của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ ba:

  • Những thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất và lần thứ hai.
  • Nhu cầu đời sống vật chất, tinh thần ngày càng cao. 
  • Các vấn đề toàn cầu như bùng nổ dân số, ô nhiễm môi trường, dịch bệnh,...
  • Chiến tranh thế giới thứ hai đặt ra nhu cầu phát minh các loại vũ khí mới.
  • Khủng hoảng naqng lượng, đặc biệt là sự cạn kiệt của TNTN.
  • Sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế, đặc biệt là ở các nước TBCN.

Câu 2: Đọc thông tin tư liệu và quan sát các Hình 9.2-9.8, hãy nêu những thành tựu cơ bản của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ ba. Giới thiệu một thành tựu tiêu biểu nhất.

Hướng dẫn trả lời:

  • Những thành tựu cơ bản của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ ba:
    • Máy tính điện tử đầu tiên ra đời tại Mỹ năm 1946, chạy bằng điện tử chân không, dẫn đến tự động hóa trong quá trình sản xuất. 
    • Internet được phát minh năm 1957.
    • Năm 1969, internet được khai thác sử dụng. Tim Béc nơ-ly sáng tạo ra giao thức mang tên Word Wide Web, internet phát triển với tốc độ chóng mặt. 
    • CNTTT phát triển mạnh mẽ như một sự bùng nổ trên phạm vi toàn cầu.
    • Thiết bị điện tử là loại thiết bị có chứa linh kiện bán dẫn và các mạch điện tử cho phép tự động hóa trong quá trình công nghệ và kiểm tra sản phẩm. Thiết bị điện tử làm tăng năng suất, nâng cao chất lượng sản phẩm, cải thiện điều kiện làm việc. 
    • Chế tạo thành công vật liệu mới, chinh phục vũ trụ,...
  • Giới thiệu một thành tựu tiêu biểu nhất: Thiết bị điện tử là những thiết bị, những vật dụng có cấu tạo cơ bản bao gồm các linh kiện bán dẫn và các mạch điện tử. Các thiết bị điện tử này đa phần sẽ không có các hoạt động cơ khí. Thiết bị điện tử hoạt động dựa trên sự tự động hoá. Và áp dụng các công nghệ hiện đại để vận hành. Các thiết bị điện tử giúp làm tăng năng suất và hiệu quả làm việc, giúp đẩy nhanh quá trình sản xuất, đảm bảo đồng bộ chất lượng sản phẩm. Ngoài ra, các thiết bị điện tử gia đình còn giúp nâng cao chất lượng cuộc sống. Nhờ có thiết bị điện tử mà xã hội ngày càng phát triển và hiện đại hơn. Thiết bị điện tử không chỉ là những linh kiện, những trang thiết bị hiện đại chỉ được áp dụng cho các ngành khoa học hiện đại. Thiết bị điện tử được sử dụng và ứng dụng rộng rãi trong cuộc sống của chúng ta. Trong sinh hoạt, thiết bị điện tử là những vật dụng, những dụng cụ thiết yếu mà các bạn vẫn phải sử dụng hằng ngày. Những thiết bị này giúp cảm bạn giảm được công sức cũng như thời gian cho việc dọn dẹp như: máy giặt, máy hút bụi, máy rửa chén,… Hay các thiết bị điện tử có chức năng giải trí, nâng cao đời sống tinh thần như: tivi, máy vi tính,…Trước kia khi thiết bị điện tử chưa xuất hiện thì mọi hoạt động sản xuất, lao động đều được sử dụng sức người là chính. Việc sử dụng sức người khiến cho năng suất lao động không được cao. Bên cạnh đó chất lượng của sản phẩm không được bảo đảm. Từ khi có thiết bị điện tử, mọi hoạt động của con người trở nên dễ dàng hơn. Giúp cho năng suất làm việc được cải thiện đáng kể. 

2. Cuộc cách mạnh công nghiệp lần thứ tư

Câu 1: Đọc thông tin và quan sát Sơ đồ 9.2, hãy trình bày bối cảnh lịch sử diễn ra Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Hướng dẫn trả lời:

- Bối cảnh lịch sử diễn ra cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư:

+ Tiền đề từ những thành tựu của ba cuộc cách mạng trước đó

+ Nhu cầu đời sống vật chất và tinh thần ngày càng cao của con người

+ Toàn cầu hóa tiếp tục diễn ra mạnh mẽ, đem lại những cơ hội và thách thức đối với các nước.

+ Khủng hoảng tài chính, nợ công, suy thoái kinh tế toàn cầu

Câu 2: Đọc thông tin, tư liệu và quan sát hình 9.9-9.12, hãy trình bày những thành tựu cơ bản của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Giới thiệu một thành tựu tiêu biểu nhất.

Hướng dẫn trả lời:

a/ Những thành tựu cơ bản của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư là kĩ thuật số, công nghệ sinh học và sự phát triển công nghệ liên ngành, đa ngành

- Kĩ thuật số gồm những yếu tố cốt lõi là Trí tuệ nhân tạo (AI), Internet kết nối vạn vật và Dữ liệu lớn.

+ Trí tuệ nhân tạo được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực, như nhà máy thông minh, Rô-bốt thông minh, giao thông vận tải, y tế, giáo dục, xây dựng,...

+ Internet kết nối vạn vật có phạm vi ứng dụng rất rộng lớn, điển hình như điều hành sản xuất, xe thông minh, nhà máy thông minh, giao thông vận tải, quản lí môi trường, mua sắm thông minh, học tập trực tuyến,…

+ Dữ liệu lớn được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực, như sản xuất, xây dựng, giao thông vận tải, quản lý nhà nước, giáo dục và đào tạo,...

- Công nghệ sinh học và sự phát triển của các công nghệ liên ngành, đa ngành,... cũng đạt nhiều thành tựu to lớn.

+ Công nghệ sinh học gắn kết với nhiều lĩnh vực trong sản xuất và cuộc sống như chọn tạo giống cây trồng vật nuôi mang các đặc tỉnh mới, chế biến và bảo quản thực phân, sản xuất các chế phẩm sinh học sử dụng trong nông nghiệp, thuốc bảo vệ thực vật,…

+ Ba công nghệ chủ yếu tác động đến sự thay đổi cuộc sống con người là công nghệ gen (công nghệ di truyền), nuôi cấy mô và nhân bản.

- Ngoài ra, Cách mạng công nghiệp lần thứ tư còn đạt nhiều thành tựu trên lĩnh vực vật lí với rô-bốt thế hệ mới, máy in 3D, xe tự lái, công nghệ na-nô, các vật liệu mới, điện toán đám mây,...

b/ Giới thiệu về trí tuệ nhân tạo (AI)

- Trí tuệ nhân tạo là khoa học và kĩ thuật sản xuất máy móc thông minh, đặc biệt là các chương trình máy tính thông minh

- Trí tuệ nhân tạo được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực, như nhà máy thông minh, Rô-bốt thông minh, giao thông vận tải, y tế, giáo dục, xây dựng,...

- Trí tuệ nhân tạo đã góp phần không nhỏ trong việc giúp con người tiết kiệm sức lao động, đẩy nhanh quá trình tự động hoá và sổ hoá nền kinh tế với chi phí rẻ hơn so với những cách thức truyền thông.

3. Ý nghĩa, tác động của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ ba, lần thứ tư

Câu 1: Đọc thông tin và quan sát Sơ đồ 9.3, các hình từ 9.13-9.15, hãy làm rõ ý nghĩa của Cuộc cách mạng lần thứ ba và lần thứ tư đối với sự phát triển kinh tế của thế giới. Hãy làm rõ ý nghĩa đó qua một ví dụ cụ thể.

Hướng dẫn trả lời: 

- Ý nghĩa của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ ba và lần thứ tư:

+ Với sự xuất hiện của nền sản xuất dựa trên công nghệ điện tử, mức độ đóng góp của khoa học công nghệ vào tăng trưởng kinh tế ngày càng lớn.

+ Việc sử dụng người máy công nghiệp được coi là phương tiện kĩ thuật quan trọng hợp thành chương trình hiện đại hoá toàn bộ nên sản xuất, tạo ra các ngành sản xuất tự động, năng suất lao động tăng cao mà không có sự tham gia của con người.

+ Việc sử dụng máy điện toán trong thiết kế, chế tạo máy, lĩnh vực hàng không, tên lửa, vũ trụ, điện tử, đã cho phép giải quyết một tổ hợp lớn các bài toán sản xuất của công nghiệp hiện đại và đem lại hiệu quả kinh tế to lớn.

+ Công nghệ thông tin ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong mọi ngành kinh tế và hoạt động xã hội.

+ Đưa nhân loại sang nền văn minh thông tin

+ Thúc đẩy quá trình toàn cầu hóa và khu vực hóa nền kinh tế thế giới

- Ví dụ: trong những năm đầu thế kỉ XX, đóng góp của khoa học công nghệ vào tăng trưởng kinh tế mới chỉ là 10 – 20% thì đến những năm cuối thế kỉ XX, đóng góp đó đã tăng lên 75 – 80%.

Câu 2: Đọc thông tin và quan sát Bảng 9, Hình 9.16 hãy phân tích tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ ba và lần thứ tư đối với xã hội, văn hóa. Việt Nam đã và đang thích nghi với cuộc cách mạng đó như thế nào?

Hướng dẫn trả lời:

a/ Tác động đối với xã hội, văn hóa

- Tác động tích cực:

+ Mở rộng giao lưu và quan hệ giữa con người với con người

+ Thúc đẩy các cộng đồng, các dân tộc, các nền văn hóa xích lại gần nhau hơn

+ Đưa tri thức xâm nhập sâu vào nền sản xuất vật chất

+ Tác động mạnh mẽ đến xu hướng tiêu dùng của người dân

- Tác động tiêu cực:

+ Làm tăng sự lệ thuộc của con người vào công nghệ, như: máy tính, điện thoại thông minh, hệ thống Internet…

+ Phát sinh tình trạng văn hóa “lai căng”

+ Nguy cơ đánh mất văn hóa truyền thống

+ Xung đột giữa nhiều yếu tố, giá trị văn hóa truyền thống và hiện đại.

b/ Sự thích nghi của Việt Nam

- Việt Nam hiện đang là quốc gia có tốc độ phát triển mạnh mẽ về viễn thông và công nghệ thông tin.

- Công nghệ thông tin đang được phổ cập rộng rãi đến người dân và ứng dụng trong mọi lĩnh vực hoạt động kinh tế, xã hội.

Giải đáp câu hỏi và bài tập

LUYỆN TẬP

Lập bảng mô tả những thành tựu tiêu biểu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ ba và lần thứ tư.

VẬN DỤNG

Cậu 1: Hãy nêu và phân tích tác động của một thành tựu từ Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ ba và lần thứ tư đến cuộc sống bản thân em.

 

Câu 2: Hãy nêu một số giải pháp để khắc phục những tác động tiêu cực của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ ba và lần thứ tư đối với con người.

Phần trên, hocthoi.net đã soạn đầy đủ lý thuyết và bài tập của bài học: Giải lịch sử 10 cánh diều bài 9 Cách mạng công nghiệp thời kì hiện đại . Bài học nằm trong chuyên mục: Giải lịch sử 10 cánh diều. Phần trình bày do Lan Anh CTV tổng hợp và thực hiện giải bài. Nếu có chỗ nào chưa rõ, có phần nào muốn hiểu rộng thêm, bạn đọc vui lòng comment bên dưới. Ban biên tập sẽ giải đáp giúp các bạn trong thời gian sớm nhất.

Bài soạn các môn khác

Bình luận