Khởi động
Tiếng chim hót, tiếng cười, tiếng đàn, tiếng hát... là những âm thành. Âm thanh cung cấp thông tin về các sự kiện diễn ra xung quanh ta.
Âm thanh (còn được gọi là sóng âm) truyền đi như thế nào?
Trả lời:
Sự dao động của nguồn âm đã làm lan truyền sự nén, giãn không khí, tức làm lan truyền âm từ nguồn âm ra xung quanh nó.
I. Sự truyền âm trong không khí
Câu hỏi 1. Một viên bi được treo ở đầu sợi dây nhẹ, dao động như hình 9.3. Vị trí cân bằng của viên bi là ở vị trí nào?
Trả lời: Ví trí cân bằng của viên bi là vị trí A
II. Sự truyền âm trong chất rắn và chất lỏng
1. Truyền âm trong chất rắn
Câu hỏi 2. Trong thí nghiệm hình 9.6, khi áp cốc vào tai mình, bạn B nghe được tiếng nói của bạn A, âm đã truyền đến tai bạn B như thế nào?
Trả lời: Quan sát thí nghiệm hình 9.6 hai bạn học sinh thực hiện ta thấy, âm thanh được truyền từ bạn A đến tai bạn B bằng hai cách:
- Cách 1. Qua sợi dây nối giữa hai ống bơ
- Cách 2. Quang khoảng không khí giữa hai bạn.
2. Truyền âm trong chất lỏng
Câu hỏi 3. Trong thí nghiệm ở hình 9.7, âm do đồng hồ phát ra đã truyền đến tai ta qua những chất nào ?
Trả lời: Âm của đồng hồ truyền qua chất lỏng (là nước ), chất rắn ( hộp nhựa ), chất khí (âmđi ra ngoài không khí và truyền đến tai ta )
Tìm hiểu thêm
Treo một đồng hồ có chuông (chạy bằng pin) trong một bình thủy tinh kín. Cho chuông đồng hồ kêu rồi dùng máy bơm hút dẫn không khí ra khỏi bình. Khi không khí trong bình càng ít, tiếng chuông nghe được càng nhỏ. Đến khi trong bình gần như hết không khí (gọi là chân không), gần như không nghe được tiến chuông nữa.
Sau đó nếu cho không khí vào bình, ta lại nghe được tiếng chuông.
Kết qủa thí nghiệm này chứng tỏ điều gì?
Trả lời: Thí nghiệm chứng tỏ, âm truyền được trong không khí, nhưng không truyền được trong môi trường chân không
Vận dụng 1. Hãy lấy một ví dụ chứng tỏ âm có thể truyền được cả trong chất khí, chất lỏng và chất rắn.
Trả lời: Khi ta đang ở trong tàu đi thám hiểm trên biển, vẫn có thể nghe thấy tiếng của bầy cá heo dưới nước. Âm thanh từ bầy các heo truyền đến tai lần lượt qua các môi trường:
- lỏng (nước)
- rắn (vỏ bao bên ngoài con tàu)
- không khí
Vận dụng 1. Khi các nhà du hành vũ trụ làm việc ở không gian bên ngoài tàu vũ trụ (chân không), họ có nói chuyện với nhau bình thường như khi trên mặt đất được không? Tại sao?
Trả lời: Khi các nhà du hành vũ trụ làm việc ở không gian bên ngoài tàu vũ trụ (chân không), họ không thể nói chuyện với nhau bình thường như khi trên mặt đất.
Vì môi trường bên ngoài tàu vũ trụ là chân không, không thể truyền âm.
Bình luận